[Romano]

Israel đã tiến hành chiến dịch không kích lớn vào các mục tiêu chiến lược tại Iran từ ngày 13 - 24/6, huy động hơn 300 tiêm kích, máy bay không người lái (UAV) cùng máy bay hỗ trợ.Điều khiến giới quân sự đặc biệt quan tâm không chỉ nằm ở quy mô, mà ở cách Israel sử dụng tiêm kích tàng hình F-35I Adir như một "bộ não bay" – đóng vai trò dẫn đường, thu thập tình báo và hỗ trợ tác chiến cho toàn bộ đội hình.Một sĩ quan của Không quân Israel, với bút danh Trung tá I., người trực tiếp tham chiến trong chiến dịch với vai trò sĩ quan hệ thống vũ khí trên chiếc F-16I hai chỗ ngồi, đã tiết lộ những thông tin đáng chú ý về cách F-35I phối hợp với các máy bay thế hệ cũ.

Theo ông, trong suốt chiến dịch, các máy bay F-35 thường xuyên dẫn đầu đội hình, bay vào sâu trong lãnh thổ Iran để thu thập tình báo điện tử, phát hiện và phân loại các mối đe dọa phòng không, sau đó truyền dữ liệu theo thời gian thực cho các máy bay F-16 và các đơn vị tấn công khác.

Trung tá I. cho biết, nhờ hệ thống cảm biến hiện đại, F-35 có thể xác định chính xác loại tên lửa phòng không nào đang được kích hoạt và hướng về phía đội hình Israel. Dữ liệu này sau đó được truyền trực tiếp đến các phi công F-16I, giúp họ tránh được khu vực nguy hiểm, đồng thời thực hiện các đòn đánh chính xác hơn vào các mục tiêu chiến lược.

"Những gì F-35 cung cấp là điều mà F-16 không thể tự làm được. Chúng tôi nhận được cảnh báo sớm, thông tin chi tiết về mối đe dọa, nhờ đó thực hiện tấn công một cách hiệu quả và an toàn hơn", ông chia sẻ.

Trong bối cảnh Iran sở hữu một mạng lưới phòng không hiện đại, bao gồm các hệ thống S-200, Khordad-15 và Bavar-373, khả năng tàng hình cùng năng lực trinh sát điện tử của F-35I trở thành yếu tố then chốt giúp Israel xuyên thủng lớp lá chắn này.

Ngay cả khi số lượng F-35 được triển khai không lớn, chúng vẫn có thể nâng cao đáng kể khả năng nhận thức tình huống của toàn bộ đội hình không quân, đóng vai trò là "bộ cảm biến chiến trường" cho các phi đội chiến đấu thế hệ cũ như F-16I.


Một số nguồn tin từ Iran tuyên bố đã bắn hạ bốn chiếc F-35 trong vòng 11 ngày giao tranh. Tuy nhiên, nếu thông tin này là chính xác, thì tỷ lệ tiêu hao như vậy được xem là tương đối thấp, xét đến việc các máy bay này hoạt động sâu trong không phận Iran và thực hiện các nhiệm vụ có độ rủi ro cao.

Điều đáng chú ý là Không quân Israel hiện vẫn chưa hiện đại hóa hoàn toàn các tiêm kích F-16 lên tiêu chuẩn "4++", điều khiến vai trò của F-35I càng trở nên quan trọng hơn trong đội hình chiến đấu. Nhưng điểm khác biệt lớn nhất nằm ở chính phiên bản F-35 mà Israel đang sử dụng.

F-35I Adir là biến thể duy nhất được Mỹ cho phép tích hợp các hệ thống điện tử hàng không do Israel tự phát triển, điều mà các quốc gia khác không thể làm với F-35.

Theo ông Benni Cohen, Giám đốc bộ phận Lahav của Tập đoàn Công nghiệp hàng không Israel (IAI), các hệ thống do Israel phát triển hoạt động giống như một "ứng dụng" cài trên chiếc F-35, tương tự như ứng dụng trên điện thoại thông minh. Chúng không thay đổi kiến trúc lõi của máy bay, nhưng lại mang đến cho Israel sự linh hoạt, độc lập và khả năng thích ứng vượt trội trong việc triển khai các năng lực mới.

Ông khẳng định: "Điều này mở ra một cấp độ tự do hoàn toàn mới cho Không quân Israel, khi chúng tôi có thể tích hợp các công nghệ tiên tiến hơn nữa vào F-35I trong tương lai mà không cần phụ thuộc vào nhà sản xuất".

Cho đến nay, Israel đã đặt hàng 75 chiếc F-35I, phần lớn trong số đó đã được bàn giao. Với những gì thể hiện trong chiến dịch không kích vừa qua, F-35I không chỉ là một máy bay chiến đấu, mà còn là nhân tố chiến lược có thể thay đổi cục diện trên bầu trời Trung Đông.