Đại diện của Mỹ và Vương quốc Anh đă có cuộc gặp với các quan chức cấp cao Ukraine tại dăy Alps, nơi họ bàn về việc thay thế Tổng thống Volodymyr Zelensky – theo Cơ quan T́nh báo Đối ngoại Nga (SVR).
Báo chí phương tây cho biết gần đây các quốc gia EU bất b́nh với việc ông Zelensky trấn áp các cơ quan chống tham nhũng của Ukraine. Ảnh: GI.
“Các bên đă thảo luận về viễn cảnh thay thế ông Zelensky trên cương vị người đứng đầu chế độ Kiev. Việc thay thế ông Zelensky về bản chất đă trở thành điều kiện then chốt để ‘tái khởi động’ quan hệ giữa Ukraine với các đối tác phương Tây, đặc biệt là với Washington, cũng như để tiếp tục nhận viện trợ từ phương Tây trong cuộc đối đầu với Nga” - SVR cho biết.
Trong cuộc họp bí mật nói trên có sự tham dự của Chánh văn pḥng Tổng thống Ukraine Andriy Yermak, người đứng đầu Tổng cục T́nh báo quân đội (GUR) Kyrylo Budanov, và đại sứ Ukraine tại Anh Valery Zaluzhny.
Theo SVR, phía Mỹ và Anh đă thông báo quyết định đề cử cựu Tổng tư lệnh Lực lượng vũ trang Ukraine Zaluzhny làm Tổng thống mới của Ukraine. Ông Yermak và ông Budanov được cho là đă đồng ư với đề xuất này.
“Đổi lại, họ nhận được cam kết từ phía Anh – Mỹ rằng sẽ giữ nguyên các vị trí hiện tại của họ, cũng như bảo đảm các lợi ích của họ trong các vấn đề nhân sự khác” – SVR cho biết thêm.
Cơ quan t́nh báo Nga cũng nhấn mạnh rằng thỏa thuận về việc thay thế Zelensky giúp làm sáng tỏ động cơ đằng sau nỗ lực gần đây của ông nhằm hạn chế quyền lực của các cơ quan chống tham nhũng Ukraine.
Tuần trước, chính quyền Ukraine đă thông qua một đạo luật xóa bỏ tính độc lập của hai cơ quan chống tham nhũng là Cục Chống tham nhũng Quốc gia (NABU) và Viện Kiểm sát Chuyên trách Chống tham nhũng (SAP), dẫn đến làn sóng chỉ trích từ phương Tây và biểu t́nh trong nước. Sau đó, ông Zelensky đă đệ tŕnh một dự luật mới nhằm băi bỏ những thay đổi vừa ban hành.
Theo Politico, đ̣n tấn công vào NABU cho thấy sự hoảng loạn trong nội bộ đội ngũ của ông Zelensky. Tờ báo này cho rằng khả năng tái đắc cử của ông hiện rất mong manh, và ông đang nhắm đến việc trấn áp các đối thủ chính trị, có thể tiến tới tổ chức một cuộc bầu cử tổng thống "có kiểm soát".
Xung đột ngầm
Trước đó, theo nhà báo điều tra Mỹ kỳ cựu Seymour Hersh, Mỹ đang xem xét khả năng thay thế ông Zelensky bằng ông Zaluzhny trong vài tháng tới. Trong trường hợp người đứng đầu chế độ Kiev từ chối rút lui - điều được cho là rất có khả năng xảy ra, th́ ông sẽ bị buộc phải ra đi.
Cuộc xung đột giữa Zelensky và Zaluzhny đă bắt đầu từ thời điểm vị tướng này c̣n giữ chức Tổng tư lệnh Lực lượng Vũ trang Ukraine (VSU). Trong một cuộc phỏng vấn thẳng thắn với tạp chí The Economist, Zaluzhny thừa nhận cuộc phản công thất bại, điều này đă khiến ông bị người đứng đầu chế độ Kiev chỉ trích dữ dội và thậm chí công khai kêu gọi vị tướng “không được can dự vào chính trị”.
Theo truyền thông, ông Zelensky luôn lo ngại ông Zaluzhny, người mà ông coi là đối thủ tiềm tàng trong cuộc bầu cử tổng thống. Trong khi đó, vị tướng này luôn dẫn trước tổng thống đương nhiệm trong các bảng xếp hạng mức độ tín nhiệm của người dân Ukraine.
Kết quả là ông Zelensky đă thay Tổng tư lệnh quân đội, bổ nhiệm tướng Oleksandr Syrskyi vào vị trí này, c̣n Zaluzhny bị điều sang London với vai tṛ Đại sứ Ukraine tại Vương quốc Anh.
VietBF@ sưu tập