[djt]

Tòa án Tối cao Brazil hôm thứ Năm đã kết án cựu Tổng thống Jair Bolsonaro về tội chỉ đạo một âm mưu bất thành nhằm lật ngược kết quả bầu cử Brazil năm 2022, bao gồm giải tán tòa án, trao quyền cho quân đội và ám sát tổng thống đắc cử.

Bốn trong số năm thẩm phán xem xét vụ án đã bỏ phiếu kết tội ông Bolsonaro và bảy đồng phạm, bao gồm cả ứng cử viên phó tổng thống, bộ trưởng quốc phòng và tư lệnh hải quân, trong một lời khiển trách mạnh mẽ từ chính một trong những thể chế mà họ tìm cách lật đổ.

Ông Bolsonaro, 70 tuổi, đã bị kết án 27 năm ba tháng tù, mặc dù các luật sư của ông có thể sẽ yêu cầu quản thúc tại gia vì vấn đề sức khỏe của ông.

Bản án này là một phán quyết mang tính bước ngoặt đối với quốc gia lớn nhất Mỹ Latinh. Trong ít nhất 15 cuộc đảo chính và âm mưu đảo chính có liên quan đến quân đội kể từ khi Brazil lật đổ chế độ quân chủ vào năm 1889, thứ Năm đánh dấu lần đầu tiên những kẻ cầm đầu một trong những âm mưu đó bị kết án.

Nó cũng có thể giáng một đòn chí mạng vào một trong những nhân vật chính trị quan trọng và có ảnh hưởng nhất Mỹ Latinh. Ông Bolsonaro đã khơi mào một phong trào cánh hữu, biến Brazil thành một quốc gia phân cực hơn và, theo một số cách, bảo thủ hơn — nhưng bản án của ông giờ đây khiến phe cánh hữu không còn một nhà lãnh đạo rõ ràng.

Đồng thời, phán quyết này rất có thể sẽ làm leo thang xung đột giữa Brazil và Hoa Kỳ. Tổng thống Trump đã yêu cầu Brazil hủy bỏ các cáo buộc chống lại ông Bolsonaro, nói rằng, giống như ông, cựu tổng thống Brazil đang bị bức hại chính trị vì cố gắng đảo ngược một cuộc bầu cử gian lận.

Nhà Trắng đã tìm cách buộc Brazil hủy bỏ vụ án bằng các mức thuế quan cao, một cuộc điều tra thương mại và các lệnh trừng phạt nghiêm khắc đối với thẩm phán Tòa án Tối cao dẫn đầu vụ án. Thay vào đó, một số thẩm phán Brazil đã chỉ trích những nỗ lực can thiệp của Hoa Kỳ khi họ bỏ phiếu kết tội.

Khi được hỏi về bản án dành cho ông Bolsonaro, ông Trump nói với các phóng viên tại Washington hôm thứ Năm rằng ông "rất không hài lòng về điều này. Tôi biết Tổng thống Bolsonaro" và cũng giống như ông ấy, ông nói. "Tôi nghĩ đó là một điều khủng khiếp, rất khủng khiếp. Tôi thực sự nghĩ rằng nó rất tệ cho Brazil."

Bản án dành cho ông Bolsonaro dựa trên hàng loạt bằng chứng cho thấy ông và những người thân cận đã dành nhiều tháng để làm suy yếu niềm tin của cử tri vào hệ thống bầu cử của Brazil và sau đó, sau khi thua sít sao trong cuộc bầu cử năm 2022, đã cố gắng tìm cách duy trì quyền lực cho ông.

Các kế hoạch dự kiến ​​ban bố tình trạng khẩn cấp, giải tán Tòa án Tối cao, hủy bỏ kết quả bầu cử và trao cho quân đội quyền lực rộng khắp. Kế hoạch này cũng bao gồm một âm mưu ám sát đối thủ của ông Bolsonaro, hiện là tổng thống, Luiz Inácio Lula da Silva; ứng cử viên phó tổng thống của ông Lula; và Alexandre de Moraes, thẩm phán Tòa án Tối cao, người đã giám sát cuộc bầu cử và mở một số cuộc điều tra nhắm vào ông Bolsonaro.

Ông Bolsonaro phủ nhận các cáo buộc và nói rằng ông không biết gì về âm mưu ám sát. Thay vào đó, ông khai rằng ông đã tìm cách sửa chữa những gì ông cho là một cuộc bầu cử bị đánh cắp trong Hiến pháp Brazil. (Một cuộc điều tra của quân đội Brazil không tìm thấy bằng chứng gian lận bầu cử.)

Trong nhiều tháng, ông Bolsonaro và các đồng minh đã gọi vụ án này là hành vi lạm dụng quyền lực của Tòa án Tối cao nhằm đàn áp ông về mặt chính trị và bóp nghẹt phong trào của ông.