Các quan chức cấp cao tại Lầu Năm Góc đă lên tiếng cảnh báo ngày càng gia tăng về các cuộc thảo luận liên quan đến việc chuyển giao tên lửa hành tŕnh Tomahawk cho Lực lượng Vũ trang Ukraine, cảnh báo rằng động thái này có thể bị Moscow diễn giải là một hành động leo thang trực tiếp.
Tên lửa hành tŕnh Tomahawk. Ảnh Pravda
Theo các báo cáo từ các hăng thông tấn hàng đầu của Mỹ, quân đội Mỹ đă chuẩn bị các phương án kỹ thuật cho việc chuyển giao tiềm năng này, nhưng vẫn c̣n chia rẽ sâu sắc về những hậu quả chính trị và chiến lược.
Mối quan ngại về leo thang và khả năng hoạt động
Các nhà hoạch định quân sự lập luận rằng việc cung cấp tên lửa Tomahawk - vũ khí có tầm bắn hơn 1.000 km - sẽ làm thay đổi đáng kể cục diện cuộc xung đột. Tuy nhiên, họ cũng thừa nhận rằng Kiev hiện đang thiếu các hệ thống phóng tương thích. Để giải quyết vấn đề này, Washington sẽ cần cung cấp các bệ phóng di động như hệ thống Typhon hoặc các biến thể trên bộ của chúng, một bước đi mà nhiều nhà phân tích cho rằng có thể vượt qua ranh giới đỏ đối với Nga.
Một chuyên gia quốc pḥng phát biểu với giới truyền thông rằng: "Bất kỳ hoạt động triển khai tên lửa Tomahawk nào từ lănh thổ Ukraine đều có nguy cơ bị Moscow coi là hành động can thiệp quân sự trực tiếp của Mỹ".
Ngoài những rủi ro địa chính trị, các quan chức Lầu Năm Góc được cho là vẫn chưa chắc chắn về vấn đề hậu cần, bao gồm cách thức vận chuyển, bảo quản và vận hành những tên lửa như vậy mà không khiến nhân viên phương Tây phải đối mặt với nguy hiểm ở tuyến đầu.
Oshkosh giới thiệu bệ phóng tên lửa Tomahawk trên mặt đất
Góp phần vào cuộc tranh luận, nhà sản xuất quốc pḥng Mỹ Oshkosh Defense gần đây đă giới thiệu một ḍng bệ phóng di động mới, ḍng X-MAV, tại triển lăm AUSA ở Washington. Hệ thống này bao gồm bệ phóng tự động X-MAV cho 4 tên lửa Tomahawk, bệ phóng đa nhiệm hạng nặng M-MAV và bệ phóng L-MAV hạng nhẹ hơn được chế tạo trên nền tảng ROGUE-Fires. Mỗi bệ phóng được thiết kế để triển khai nhanh chóng và hoạt động tấn công tích hợp, có khả năng mang đến cho Ukraine một giải pháp sẵn sàng nếu Washington tiến hành chuyển giao hạn chế.
Mục tiêu chiến lược và tác động hạn chế
Các nhà phân tích quân sự phương Tây suy đoán rằng Ukraine có thể sẽ ưu tiên các cuộc tấn công tầm xa vào cơ sở hạ tầng quan trọng của Nga, bao gồm Đặc khu Kinh tế Alabuga, được biết đến là trung tâm sản xuất máy bay không người lái "Geran" chính. Tuy nhiên, các chuyên gia cảnh báo rằng ngay cả một lô nhỏ tên lửa Tomahawk cũng sẽ có tác động hạn chế trên chiến trường, mặc dù ư nghĩa biểu tượng có thể rất lớn.
Một nhà phân tích châu Âu nhận định: "Một số ít tên lửa Tomahawk sẽ không thể giúp Kyiv giành chiến thắng trong cuộc chiến, nhưng chúng sẽ gửi đi một tín hiệu chính trị lớn hơn bất kỳ vụ nổ nào".
Những tính toán chính trị đằng sau quyết định
Đối với chính quyền Biden và giờ đây dưới sự lănh đạo mới của Tổng thống Donald Trump, cuộc tranh luận về vũ khí tầm xa luôn xoay quanh sự cân bằng: cung cấp hỗ trợ có ư nghĩa cho Ukraine mà không vượt qua ngưỡng đối đầu trực tiếp giữa NATO và Nga. Bất kỳ quyết định cuối cùng nào về việc chuyển giao tên lửa Tomahawk dự kiến sẽ chỉ được đưa ra sau khi các kênh ngoại giao, bao gồm cả các cuộc đàm phán tiềm năng với Moscow, được xem xét đầy đủ.
Trong khi đó, các quan chức Mỹ tiếp tục nhấn mạnh rằng chưa có phê duyệt cuối cùng nào được đưa ra. Các cuộc thảo luận về cách thức, thời điểm và điều kiện cung cấp tên lửa vẫn đang diễn ra tại Washington và Brussels.