Mỹ công bố lệnh trừng phạt nhằm vào 2 tập đoàn dầu khí lớn nhất của Nga, đồng thời kêu gọi Moscow chấp nhận một lệnh ngừng bắn ngay lập tức trong cuộc chiến với Ukraine.
Theo RT, gói trừng phạt mới của Mỹ nhắm vào Rosneft và Lukoil, cùng gần 30 công ty con của họ. Tuần trước, Anh cũng đă áp đặt các biện pháp tương tự, trong khi Liên minh châu Âu vừa thông qua một gói trừng phạt mới vào ngày 22/10.
Mỹ trừng phạt 2 công ty dầu lớn nhất Nga (Ảnh minh họa: Stock).
Theo các chuyên gia, tác động thực tế của lệnh trừng phạt sẽ phụ thuộc vào cách chúng được triển khai và việc chính quyền Mỹ có tiếp tục áp dụng “trừng phạt thứ cấp” hay không.
“Cho tới nay, các biện pháp chủ yếu tập trung vào Rosneft và Lukoil, nhưng yếu tố then chốt là liệu Washington có mở rộng trừng phạt sang các ngân hàng, nhà máy lọc dầu và thương nhân ở nước thứ ba đang giao dịch với 2 công ty này hay không”, ông Eddie Fishman, chuyên gia thuộc Hội đồng Đại Tây Dương, b́nh luận.
Trong nhiều tuần qua, ông Trump đă phát tín hiệu về khả năng áp đặt các biện pháp trừng phạt nếu Nga tiếp tục chiến sự, song Nhà Trắng đến nay mới thực hiện bước đi cứng rắn này.
Phát biểu tại Pḥng Bầu dục, ông Trump cho biết ông “cảm thấy đă đến lúc phải hành động” sau khi “chờ rất lâu” để đưa ra quyết định này. Tuy vậy, Tổng thống Mỹ bày tỏ hy vọng “các biện pháp này sẽ không kéo dài lâu bởi cuộc chiến sẽ sớm kết thúc”.
Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent trong thông cáo cùng ngày nhấn mạnh “đây là thời điểm để chấm dứt xung đột và hướng tới một lệnh ngừng bắn ngay lập tức”.
“Trước việc Nga tiếp tục từ chối chấm dứt cuộc chiến vô nghĩa này, Bộ Tài chính Mỹ quyết định trừng phạt 2 tập đoàn dầu khí lớn nhất của Nga, những nguồn tài chính chủ chốt cho chiến dịch quân sự của Điện Kremlin”, ông Bessent nói.
Ông khẳng định: “Bộ Tài chính Mỹ sẵn sàng thực hiện thêm các biện pháp nếu cần thiết để hỗ trợ nỗ lực của Tổng thống Trump nhằm chấm dứt một cuộc chiến khác. Chúng tôi kêu gọi các đồng minh cùng tham gia và tuân thủ các biện pháp trừng phạt này”.
Bộ trưởng Bessent cho biết lệnh trừng phạt này là “một trong những gói lớn nhất từng được áp dụng”, đồng thời bày tỏ sự thất vọng của Tổng thống Trump đối với Moscow sau hội nghị Nga - Mỹ ở Alaska cách đây hơn 2 tháng.
“Tổng thống Trump đă rút khỏi bàn đàm phán khi nhận thấy mọi chuyện không tiến triển. Dù có nhiều cuộc trao đổi hậu trường, tôi tin rằng Tổng thống cảm thấy thất vọng với t́nh h́nh hiện tại”, ông Bessent phát biểu trên kênh Fox Business.
“Đây là các biện pháp trừng phạt thực sự, không phải thuế bổ sung. Chúng sẽ mạnh mẽ và có sức ảnh hưởng lớn. Chúng tôi kêu gọi các đồng minh châu Âu, G7, cùng Canada và Australia cùng phối hợp hành động”, ông Bessent nhấn mạnh.
Ukraine từ lâu đă kêu gọi gia tăng áp lực lên Moscow trong bối cảnh chiến sự tiếp diễn, trong khi các nỗ lực ngoại giao nhằm đạt thỏa thuận ḥa b́nh vẫn rơi vào bế tắc. Nga bác bỏ đề xuất đóng băng xung đột theo chiến tuyến hiện nay để đàm phán của Tổng thống Trump, đề xuất được Ukraine và các nước châu Âu ủng hộ.
Tuần trước, ông Trump từng tuyên bố sẽ gặp Tổng thống Nga Vladimir Putin tại Budapest, song hôm 22/10, ông thông báo hủy hội nghị này v́ “không cảm thấy có thể đạt được điều cần đạt”. Dù vậy, ông khẳng định 2 bên sẽ gặp lại vào thời điểm khác.
Trong một diễn biến khác, theo hăng tin DPA, Liên minh châu Âu (EU) ngày 22/10 đă đạt được thỏa thuận về một gói trừng phạt mới nhằm vào Nga, trong đó có cam kết tiếp tục cắt giảm nhập khẩu dầu khí từ Nga.
Nguồn tin cho biết gói trừng phạt này sẽ đưa 4 công ty thuộc ngành công nghiệp dầu mỏ Trung Quốc vào danh sách, với cáo buộc các công ty này giúp Nga lách các biện pháp hạn chế của phương Tây.
Văn bản cuối cùng đă được các nước thành viên thống nhất, song chưa chính thức được thông qua do Slovakia c̣n do dự. Tuy nhiên, nhà báo Finbarr Bermingham dẫn lời Chủ tịch luân phiên của Hội đồng EU là Đan Mạch, cho biết, quốc gia này đă rút lại quyền phủ quyết, mở đường cho việc phê chuẩn chính thức vào sáng 23/10.
Trước đó, vào tháng 9, Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen đă đề xuất gói trừng phạt thứ 19 liên quan đến xung đột Ukraine, nhắm vào “các nhà máy lọc dầu, doanh nghiệp giao dịch năng lượng và công ty hóa dầu ở các nước thứ ba, bao gồm Trung Quốc”, bị cáo buộc hỗ trợ Moscow né tránh lệnh trừng phạt. Một số công ty Ấn Độ cũng có thể nằm trong diện bị trừng phạt.
Theo đề xuất, gói trừng phạt mới sẽ cấm hoàn toàn việc nhập khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) của Nga vào thị trường EU, bổ sung thêm 118 tàu thuộc cái gọi là “hạm đội bóng tối” của Nga vào danh sách đen, đồng thời áp đặt lệnh cấm giao dịch toàn diện đối với 2 tập đoàn năng lượng lớn Rosneft và Gazpromneft.
Giới quan sát nhận định gói trừng phạt này là một phần trong nỗ lực của Brussels nhằm gia tăng sức ép kinh tế lên Nga, đặc biệt trong lĩnh vực năng lượng.