Một loại bom lượn dẫn đường mới bay xa nhất hiện nay của Nga đang khiến Ukraine báo động. Với tầm tấn công lên tới 200 km, những quả bom này có thể vươn xa hơn nhiều so với chiến tuyến, đe dọa cả các thành phố nằm sâu hàng trăm km trong lănh thổ Ukraine.
Hậu quả của một vụ tấn công bằng bom dẫn đường của Nga vào Kharkov. Ảnh: Nakypilo
Theo tướng Mykola Malomuzh – cựu lănh đạo Cơ quan T́nh báo Đối ngoại Ukraine, giải pháp đối phó hiệu quả nhất có thể nằm ở việc tạo ra một “bầu trời điện tử” – các hệ thống tác chiến điện tử tiên tiến của Mỹ và Đức có khả năng vô hiệu hóa các hệ thống dẫn đường của vũ khí Nga.
Bom lượn KAB – vũ khí mở rộng tầm chết chóc
Các loại bom lượn dẫn đường mới của Nga, gọi là KAB, đă được sử dụng từ tháng 9–10/2025. Với tầm bắn mở rộng 150–200 km – xa nhất kể từ khi chiến tranh bắt đầu, những quả bom này mang đầu đạn nặng khoảng 100kg và được trang bị mô-đun chiến đấu đa năng.
Theo các báo cáo trước đó, Nga đă tái chế bom hàng không thời Liên Xô, lắp thêm bộ điều khiển UMPK và động cơ tên lửa do Trung Quốc sản xuất – vốn là loại không bị cấm xuất khẩu v́ cũng được dùng cho máy bay mô h́nh.
Tướng Malomuzh cảnh báo: nếu Nga tăng quy mô sản xuất và triển khai rộng răi KAB, mối đe dọa đối với Ukraine sẽ rất khủng khiếp, v́ các thành phố vốn được coi là “hậu phương an toàn” có thể nằm trong tầm bắn.
“Bầu trời điện tử” – công nghệ chiến tranh vô h́nh là giải pháp then chốt
Giải pháp đầu tiên, theo tướng Malomuzh, là phá hủy các bệ phóng của Nga – tức lực lượng không quân chiến thuật đang mang KAB ra chiến trường. Để làm được điều đó, Ukraine cần vũ khí tầm xa hơn, như máy bay không người lái tấn công và tên lửa hành tŕnh.
Tuy nhiên, ông cho rằng một chiến lược khác có thể hiệu quả hơn: thiết lập “bầu trời điện tử”.
Các hệ thống tác chiến điện tử (EW) thế hệ 3 đến 6 của Mỹ và Đức có thể gây nhiễu, đánh lạc hướng hoặc chiếm quyền điều khiển các loại bom, tên lửa hay UAV của Nga.
“Đây là công nghệ cực kỳ tiên tiến mà Mỹ vẫn chưa cung cấp cho chúng tôi”, tướng Malomuzh nhấn mạnh.
Theo ông, “bầu trời điện tử” sẽ hoạt động như một lá chắn vô h́nh: tạo ra trường nhiễu điện tử bao phủ khu vực, khiến vũ khí Nga mất tín hiệu dẫn đường, bay chệch hướng hoặc bị điều khiển ngược trở lại tấn công vào các mục tiêu quân sự của chính Nga.
Dù mang tính pḥng thủ thụ động, hệ thống này vẫn có thể vô hiệu hóa hầu hết các loại UAV và bom lượn có điều khiển – mà không làm Nga lo sợ về một cuộc leo thang quân sự trực tiếp.
Tướng Malomuzh cũng cho biết, quân đội Ukraine đă bắn hạ được một số KAB, nhưng với các phiên bản mới được tăng tốc bằng động cơ phản lực, chỉ bắn hạ thôi là chưa đủ.
Chiến lược toàn diện phải bao gồm: Phá hủy cơ sở sản xuất KAB của Nga, nơi hiện vẫn chưa có hệ thống pḥng không dày đặc; Ḍ t́m và tấn công bệ phóng bằng máy bay trinh sát và UAV tầm xa.
Ông cho rằng các nhà máy sản xuất KAB vẫn là mục tiêu dễ bị tổn thương, và nếu tấn công sớm, Ukraine có thể làm chậm tiến độ sản xuất loại bom nguy hiểm này.
Cảnh báo sớm
Trước nguy cơ mới, Thống đốc Kharkiv Oleh Syniehubov thông báo vùng này sẽ kéo dài phạm vi cảnh báo không kích lên 150 km tính từ khu vực có máy bay Nga hoạt động.
Tuần trước, lần đầu tiên một quả KAB được dùng tấn công vùng Lozova ở Kharkov, bay khoảng 140 km – tầm xa kỷ lục. Vụ nổ được cho là làm hư hại một ngôi nhà và khiến nhiều người bị thương.
Nga hiện tuyên bố kế hoạch sản xuất 75.000 quả bom hàng không có mô-đun dẫn hướng và lượn xa trong năm 2025 – tăng 50% so với năm trước.
Theo thống kê, đă có những trường hợp KAB bay qua thành phố Kharkiv, và nếu Nga đạt được tầm phóng 200 km, các đô thị lớn ở trung tâm Ukraine cũng sẽ không c̣n an toàn.
Giới chuyên gia cho rằng, dù KAB không chính xác như tên lửa hành tŕnh, nhưng khi được sản xuất hàng loạt, chúng sẽ tạo áp lực khủng khiếp lên hệ thống pḥng không Ukraine.
Tướng Malomuzh tin rằng “bầu trời điện tử” – cùng với khả năng tấn công các cơ sở sản xuất và bệ phóng – có thể là ch́a khóa để Ukraine giành lại thế cân bằng trên không.
“Chúng ta không thể chỉ chờ bị tấn công. Cần một lá chắn mới – không chỉ bằng sắt thép, mà bằng chính công nghệ”, vị tướng Ukraine nói.