Gần 50 nhà kinh tế hàng đầu của Mỹ ngày 24/10 đă gửi đơn kiến nghị lên Ṭa án Tối cao, kêu gọi hủy bỏ phần lớn các mức thuế toàn cầu do Tổng thống Donald Trump áp đặt, cho rằng những biện pháp này được xây dựng trên “những hiểu lầm nghiêm trọng về kinh tế quốc tế”.
Trụ sở Toà án tối cao Mỹ ở Washington D.C. Ảnh: THX/TTXVN
Theo phóng viên TTXVN tại New York, nhóm chuyên gia trên lập luận rằng thâm hụt thương mại của Mỹ với các nước khác là hiện tượng kinh tế b́nh thường, không phải mối đe dọa khẩn cấp như lư do mà chính quyền Tổng thống Trump từng viện dẫn để áp thuế dựa theo Đạo luật Quyền lực kinh tế khẩn cấp quốc tế (IEEPA) năm 1977.
Các nhà kinh tế khẳng định thuế quan không thể xóa bỏ thâm hụt thương mại, ngược lại c̣n gây tổn thất hàng ngh́n tỷ USD cho nền kinh tế Mỹ, ảnh hưởng trực tiếp đến mọi hộ gia đ́nh và các bang trên toàn quốc. Họ cũng chỉ trích chính quyền Trump v́ áp thuế một cách tùy tiện dựa trên những mất cân bằng thương mại vốn khó tránh trong nền kinh tế toàn cầu.
Danh sách kư tên bao gồm nhiều chuyên gia nổi tiếng thuộc cả hai đảng Dân chủ và Cộng ḥa, trong đó có hai cựu Chủ tịch Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Ngân hàng trung ương - Fed) là Ben Bernanke và Janet Yellen; cựu Giám đốc Văn pḥng Ngân sách Quốc hội Douglas Holtz-Eakin; cựu Chủ tịch Hội đồng Cố vấn Kinh tế Nhà Trắng (CEA) dưới thời Tổng thống George W. Bush – ông Greg Mankiw; cùng Chủ tịch CEA thời Tổng thống Barack Obama – ông Jason Furman.
Ṭa án Tối cao Mỹ dự kiến tổ chức phiên điều trần vào ngày 5/11 để xem xét tính hợp pháp của các mức thuế nói trên. Trước hạn chót ngày 24/10, hàng loạt tổ chức và cá nhân – trong đó có nhóm chuyên gia kinh tế nêu trên, 31 cựu thẩm phán liên bang, sĩ quan quân đội và chuyên gia an ninh quốc gia – đă gửi “bản ư kiến bên thứ ba” (friend-of-the-court brief) bày tỏ quan điểm ủng hộ các doanh nghiệp đang kiện chính phủ về chính sách thuế quan của Tổng thống Trump.
Về phía chính quyền Tổng thống Trump, trong hồ sơ đệ tŕnh ngày 19/9, các luật sư lập luận rằng biện pháp áp thuế là cần thiết để khắc phục thâm hụt thương mại “đang hủy hoại nước Mỹ”, đồng thời cho rằng thuế quan sẽ giúp “nền kinh tế Mỹ trở nên giàu mạnh hơn”.
Trước đó, ngày 28/5, Ṭa án Thương mại Quốc tế Mỹ (CIT) đă phán quyết việc sử dụng IEEPA để áp thuế là trái Hiến pháp, v́ đạo luật này không cho phép dùng thuế quan như công cụ chính sách thương mại. Đến ngày 29/8, Ṭa Phúc thẩm Liên bang giữ nguyên phán quyết của CIT, do đó vụ việc được đưa lên Ṭa án Tối cao xem xét cuối cùng.
VietBF@sưu tập