Ăn sáng muộn, tưởng chừng chỉ là thói quen nhỏ trong nhịp sống hiện đại, lại có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tuổi thọ của con người.
Ăn sáng muộn thói quen nguy hiểm trong xă hội hiện đại
Trong cuộc sống bận rộn ngày nay, không ít người có thói quen bỏ hoặc tŕ hoăn bữa sáng v́ nhiều lư do: dậy muộn, giảm cân, hoặc đơn giản là "không thấy đói". Tuy nhiên, theo một nghiên cứu mới của Đại học Harvard, hành động tưởng như vô hại này có thể khiến chúng ta phải trả giá đắt.
Các nhà khoa học Harvard đă tiến hành nghiên cứu quy mô lớn kéo dài 20 năm nhằm t́m hiểu mối liên hệ giữa thời gian ăn uống và sức khỏe con người. Họ phân tích dữ liệu của gần 3.000 người trong độ tuổi từ 42 đến 94 tại Anh, theo dơi thói quen ăn uống, thời điểm các bữa ăn và t́nh trạng sức khỏe trong nhiều năm liền.
Theo nhóm nghiên cứu, chỉ cần ăn sáng muộn một giờ, nguy cơ tử vong đă tăng đến 11%. Sau mười năm, tỷ lệ sống sót của nhóm ăn sáng sớm đạt 89,5%, trong khi nhóm ăn sáng muộn chỉ c̣n 86,7% một sự chênh lệch đáng kể về mặt thống kê.
Một xu hướng đáng chú ư được phát hiện: trung b́nh, cứ mỗi thập kỷ, thời điểm ăn sáng của con người lại bị đẩy lùi thêm khoảng 3 phút. Sau hơn 50 năm, điều này dẫn tới chênh lệch hơn 45 phút. Không chỉ bữa sáng, bữa tối cũng bị ăn muộn hơn, khiến khoảng cách giữa hai bữa ăn chính ngày càng ngắn lại.
Các nhà khoa học cho rằng việc rút ngắn thời gian giữa bữa sáng và bữa tối khiến đồng hồ sinh học bị rối loạn, làm giảm khả năng phục hồi của cơ thể sau một ngày dài, từ đó ảnh hưởng đến giấc ngủ, tâm trạng và sức khỏe tổng thể.
Tác động tiêu cực vượt xa sức tưởng tượng
Những người ăn sáng muộn hoặc không đều đặn thường gặp nhiều vấn đề sức khỏe hơn: mệt mỏi, rối loạn giấc ngủ, suy giảm năng lượng, và thậm chí là triệu chứng trầm cảm.
Các chuyên gia giải thích, việc ăn sáng muộn làm rối loạn hormone cortisol – loại hormone giúp cơ thể tỉnh táo và chuyển hóa năng lượng. Khi nhịp sinh học bị đảo lộn, cơ thể khó kiểm soát lượng đường trong máu, dễ dẫn tới béo ph́, tiểu đường type 2 và bệnh tim mạch.
Ngoài ra, ăn sáng muộn đồng nghĩa với ăn tối muộn hơn, khiến hệ tiêu hóa phải hoạt động trong thời gian nghỉ ngơi, làm giảm chất lượng giấc ngủ và tăng stress sinh lư – một yếu tố gián tiếp làm rút ngắn tuổi thọ.
Các nhà nghiên cứu Harvard nhấn mạnh rằng bữa sáng không chỉ là bữa ăn đầu tiên trong ngày, mà c̣n là tín hiệu khởi động nhịp sinh học tự nhiên của cơ thể. Khi bạn ăn sáng đúng giờ, cơ thể sẽ "hiểu" rằng ngày mới đă bắt đầu – từ đó kích hoạt các quá tŕnh trao đổi chất, tiêu hóa, và sản xuất năng lượng.
Ngược lại, nếu bạn thường xuyên tŕ hoăn bữa sáng, cơ thể sẽ rơi vào trạng thái "Đảo lộn giờ sinh học", khiến các chức năng điều ḥa bị rối loạn. Về lâu dài, điều này có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tim mạch, hệ miễn dịch và khả năng tập trung.
Các chuyên gia khuyến nghị nên ăn sáng trong ṿng 1 giờ sau khi thức dậy, và trước 8 giờ sáng là lư tưởng nhất. Bữa sáng nên giàu protein, chất xơ và vitamin, chẳng hạn như trứng, sữa chua, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây tươi hoặc các loại hạt.
Tránh xa các thực phẩm chế biến sẵn, nhiều đường hoặc tinh bột trắng vốn khiến đường huyết tăng nhanh rồi sụt giảm đột ngột, dẫn đến mệt mỏi và thèm ăn suốt cả ngày.
Ngoài ra, việc duy tŕ thời gian ăn sáng cố định mỗi ngày c̣n giúp đồng bộ đồng hồ sinh học, cải thiện tâm trạng và hiệu suất làm việc. Với những người bận rộn, chỉ cần một bữa ăn nhỏ như chuối, yến mạch, hoặc ly sinh tố trái cây cũng đủ để cơ thể "khởi động" đúng cách.