Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lăi suất cơ bản 0,25%, đưa mức lăi suất qua đêm xuống 3,75–4%. Tuy nhiên, thay v́ trấn an, phát biểu của Chủ tịch Jerome Powell lại khiến giới đầu tư nghi ngờ về khả năng Fed sẽ tiếp tục nới lỏng trong cuộc họp tháng 12.
Trong cuộc họp mới nhất, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC) đă bỏ phiếu 10–2 để hạ lăi suất chuẩn xuống phạm vi 3,75%–4%. Đây là lần giảm thứ hai liên tiếp, nhằm hỗ trợ nền kinh tế Mỹ trong bối cảnh lạm phát vẫn cao và thị trường lao động chậm lại.
Cùng với việc cắt giảm lăi suất, Fed cũng thông báo chấm dứt chính sách “thắt chặt định lượng” – tức là ngừng việc thu hẹp danh mục trái phiếu của ngân hàng trung ương – bắt đầu từ ngày 1/12. Động thái này được xem là tín hiệu cho thấy Fed đang dừng quá tŕnh rút bớt thanh khoản khỏi hệ thống tài chính.
Tuy nhiên, quyết định không đạt được sự đồng thuận tuyệt đối. Thống đốc Stephen Miran (người được Tổng thống Donald Trump bổ nhiệm) muốn cắt mạnh hơn, trong khi Chủ tịch Fed khu vực Kansas City Jeffrey Schmid lại phản đối việc giảm lăi suất.
Tại sao Chủ tịch Jerome Powell lại khiến thị trường lo lắng?
Ngay sau khi Fed công bố quyết định, các chỉ số chứng khoán Mỹ ban đầu tăng điểm, nhưng nhanh chóng quay đầu giảm khi ông Powell phát biểu.
“Tại cuộc họp này, các thành viên có quan điểm rất khác nhau về bước đi tiếp theo. Việc tiếp tục giảm lăi suất trong tháng 12 chưa phải điều chắc chắn,” ông Powell nói trong buổi họp báo.
Phát biểu này khiến các nhà đầu tư hạ dự báo về khả năng Fed tiếp tục cắt lăi suất trong tháng 12 từ 90% xuống c̣n 67%. Theo ông Powell, một “làn sóng ư kiến ngày càng lớn” trong nội bộ Fed đang cho rằng cần tạm dừng để đánh giá thêm trước khi hành động tiếp.
Kinh tế Mỹ đang gặp vấn đề ǵ?
Fed thừa nhận họ đang “bay trong sương mù” v́ thiếu dữ liệu kinh tế cập nhật. Do chính phủ tạm ngừng thu thập và công bố số liệu, các báo cáo quan trọng như bảng lương phi nông nghiệp, doanh số bán lẻ hay sản lượng công nghiệp đều bị đ́nh trệ.
Theo bản tuyên bố sau cuộc họp, “các chỉ số sẵn có cho thấy hoạt động kinh tế đang tăng trưởng ở mức độ vừa phải, việc làm chậm lại, tỷ lệ thất nghiệp nhích lên nhưng vẫn thấp, trong khi lạm phát vẫn cao hơn mục tiêu.”
Báo cáo lạm phát gần nhất cho thấy giá tiêu dùng tăng 3% so với cùng kỳ năm trước, chủ yếu do chi phí năng lượng và hàng hóa chịu ảnh hưởng từ thuế quan của chính quyền Trump. Điều này khiến mục tiêu ổn định giá cả của Fed tiếp tục gặp thách thức.
Chính sách “thắt chặt định lượng” được triển khai từ sau đại dịch nhằm rút bớt lượng tiền khổng lồ mà Fed đă bơm vào nền kinh tế. Từ mức gần 9.000 tỷ USD sau Covid-19, bảng cân đối kế toán của Fed đă giảm xuống c̣n khoảng 6.600 tỷ USD.
Tuy nhiên, việc hút bớt tiền khỏi thị trường đang khiến lăi suất ngắn hạn tăng và thanh khoản căng thẳng. V́ thế, Fed quyết định ngừng chương tŕnh này và bắt đầu tái đầu tư lợi tức từ trái phiếu thế chấp sang các công cụ ngắn hạn an toàn hơn.
Một số chuyên gia như Krishna Guha (Evercore ISI) thậm chí dự báo Fed có thể mua lại tài sản trở lại vào đầu năm 2026 nếu điều kiện thị trường thay đổi – tức là quay ngược sang chính sách “nới lỏng định lượng” từng được dùng để kích thích kinh tế.
Điều ǵ có thể xảy ra tiếp theo?
Lịch sử cho thấy thị trường chứng khoán thường tăng khi Fed cắt giảm lăi suất trong bối cảnh kinh tế vẫn tăng trưởng. Tuy nhiên, chính sách nới lỏng quá sớm có thể kích hoạt lại lạm phát – điều từng buộc Fed phải tăng lăi suất mạnh tay trước đây.
Trong bối cảnh lạm phát chưa hoàn toàn được kiểm soát và dữ liệu kinh tế bị gián đoạn, giới phân tích cho rằng cuộc họp tháng 12 của Fed sẽ là một trong những cuộc họp được theo dơi sát nhất năm nay.