Nguyên mẫu thứ hai của máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ thứ sáu J-36 của Trung Quốc vừa xuất hiện với hàng loạt cải tiến đáng kể, cho thấy chương trình này vẫn đang trong quá trình hoàn thiện. Những thay đổi lớn ở cấu trúc và khí động học cho thấy mẫu J-36 đầu tiên chưa phải là thiết kế cuối cùng.
Mạng xã hội Trung Quốc lan truyền loạt hình ảnh về nguyên mẫu thứ hai của máy bay chiến đấu tàng hình thế hệ sáu, được cho là chụp tại nhà máy chính của Tập đoàn Máy bay Thành Đô - nơi nguyên mẫu đầu tiên thực hiện chuyến bay thử vào tháng 12/2024. Những hình ảnh này cho thấy nhiều khác biệt đáng kể giữa hai nguyên mẫu, phản ánh quá trình hoàn thiện và tinh chỉnh thiết kế của chương trình.
Về tổng thể, J-36 mới vẫn giữ thiết kế cánh tam giác (delta wing) quen thuộc nhưng nhiều chi tiết quan trọng đã được chỉnh sửa. Điểm thay đổi đáng chú ý nhất nằm ở cụm ống xả động cơ. Nguyên mẫu đầu tiên có ống xả lõm sâu vào mép sau thân máy bay, tương tự mẫu Northrop YF-23 của Mỹ, tối ưu hóa khả năng tàng hình và hiệu quả khí động học. Tuy nhiên, nguyên mẫu mới lại sở hữu ba vòi xả góc cạnh, trông gần giống hệ thống điều khiển vector lực đẩy hai chiều trên Lockheed F-22 Raptor - và cũng được áp dụng trên dòng J-XDS tàng hình hạng nặng mới của Trung Quốc.
Việc chuyển sang hệ thống điều hướng lực đẩy này có ý nghĩa quan trọng, giúp tăng khả năng cơ động và ổn định của máy bay - yếu tố đặc biệt cần thiết cho thiết kế không đuôi, vốn khó kiểm soát ở một số điều kiện bay. Ngoài ra, vector lực đẩy hai chiều còn hỗ trợ J-36 đạt hiệu suất tốt hơn ở độ cao lớn và trong các thao tác bay phức tạp.
Thiết kế phần đuôi với nhiều răng cưa hơn cũng cho thấy nỗ lực tăng cường khả năng tàng hình từ phía sau. Để tích hợp được hệ thống đẩy 2 chiều hoàn chỉnh, nhóm thiết kế Thành Đô buộc phải tái cấu trúc phần thân sau và đưa ống dẫn động cơ lùi sâu hơn về mép sau, thay vì chỉ gắn thêm vòi phun điều hướng.
Một thay đổi lớn khác nằm ở cửa hút gió. Trong mẫu J-36 đầu tiên, hai cửa hút gió dưới thân có thiết kế hình mũ hình thang. Ở nguyên mẫu mới, chúng đã được thay thế bằng cửa hút gió siêu thanh không cần chuyển hướng (DSI) - công nghệ từng được Trung Quốc áp dụng trên các dòng J-10C và J-20. Cấu trúc mới giúp giảm phản xạ radar và tối ưu luồng khí nạp cho động cơ, đồng thời tăng hiệu quả tàng hình tổng thể.
Hệ thống càng đáp của máy bay cũng được thiết kế lại. Nếu nguyên mẫu đầu tiên sử dụng càng đáp hai bánh song song, phiên bản mới đã chuyển sang cấu hình bánh đôi đặt cạnh nhau, giúp giảm diện tích khoang chứa, thu gọn cửa càng đáp và giảm trọng lượng kết cấu.
Các thay đổi đồng loạt này cho thấy J-36 vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm - trình diễn công nghệ, chứ chưa bước sang sản xuất hàng loạt. Mẫu mới nhiều khả năng là phiên bản cải tiến nhanh, phục vụ đánh giá hiệu năng trước khi chốt cấu hình cuối cùng để bước vào giai đoạn sản xuất hàng loạt.
Một số chuyên gia cho rằng việc Trung Quốc liên tục thay đổi thiết kế cho thấy Bắc Kinh đang đẩy nhanh chương trình máy bay thế hệ sáu.
Các yếu tố như vector lực đẩy, thiết kế không đuôi, khả năng tàng hình đa hướng và tích hợp trí tuệ nhân tạo được cho là sẽ đóng vai trò then chốt trong tiêm kích thế hệ mới này.