Thói quen ăn mặn - dùng nhiều muối trong chế độ ăn hàng ngày, đang âm thầm gây hại cho sức khỏe của hàng triệu người Việt. Việc tiêu thụ quá nhiều muối không chỉ làm tăng nguy cơ cao huyết áp, đột quỵ, bệnh tim, thận, mà còn có thể dẫn đến ung thư dạ dày và loãng xương.
Tác hại của việc ăn mặn
Muối là gia vị cần thiết cho cơ thể, giúp duy trì cân bằng điện giải và hỗ trợ hoạt động của cơ bắp, thần kinh. Tuy nhiên, khi tiêu thụ vượt quá mức cần thiết, muối trở thành “kẻ thù thầm lặng” của sức khỏe.
Tăng huyết áp và nguy cơ đột quỵ
Ăn mặn thường xuyên khiến lượng natri trong máu tăng cao, làm co mạch máu và gây tăng huyết áp. Đây là yếu tố dẫn đến các bệnh tim mạch, đặc biệt là đột quỵ và nhồi máu cơ tim.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cảnh báo, chế độ ăn mặn có thể liên quan tới 62% các ca đột quỵ não. Việc giảm chỉ 1 thìa cà phê muối mỗi ngày có thể giúp hạ đáng kể nguy cơ này.
Giảm muối không chỉ giúp phòng bệnh mà còn cải thiện sức khỏe toàn thân: từ tim mạch, thận, tiêu hóa đến xương khớp
Gây bệnh tim
Khi ăn nhiều muối, cơ thể phải uống nhiều nước hơn, làm tăng khối lượng máu tuần hoàn và buộc tim hoạt động quá mức. Về lâu dài, tim có thể phì đại, đặc biệt là tâm thất trái, dẫn đến suy tim. Nếu giảm muối sớm, chức năng tim có thể phục hồi dần.
Tổn hại thận
Thận là cơ quan chịu ảnh hưởng trực tiếp khi cơ thể nạp quá nhiều muối. Ăn mặn khiến máu đến thận nhiều hơn, làm tăng gánh nặng lọc thải, dễ dẫn đến suy giảm chức năng thận, sỏi thận hoặc thận nhiễm mỡ. Đặc biệt, người mắc bệnh thận nếu vẫn ăn mặn sẽ khiến bệnh tiến triển nhanh và khó điều trị hơn.
Tăng nguy cơ ung thư dạ dày
Muối là yếu tố thúc đẩy hoạt động của vi khuẩn Helicobacter pylori - nguyên nhân chính gây viêm loét và ung thư dạ dày.
Nghiên cứu tại Nhật Bản cho thấy, người có thói quen ăn mặn có nguy cơ ung thư dạ dày cao gấp đôi so với người ăn nhạt. Ngoài ra, lượng natri cao còn làm giảm hiệu quả điều trị bệnh.
Làm yếu xương
Ăn nhiều muối khiến cơ thể bài tiết canxi nhiều hơn qua đường tiểu, làm giảm mật độ xương, tăng nguy cơ loãng xương và gãy xương, đặc biệt ở người cao tuổi và phụ nữ sau mãn kinh.
Gây hen suyễn và các bệnh mạn tính khác
Một số nghiên cứu cho thấy, chế độ ăn nhiều muối có thể kích hoạt cơn hen suyễn và khiến các bệnh mạn tính khác như tim mạch, xương khớp tiến triển nhanh hơn.
Làm sao để giảm thói quen ăn mặn?
Theo Bộ Y tế, người Việt hiện tiêu thụ gấp 2-3 lần lượng muối khuyến nghị của WHO (5g/ngày). Để bảo vệ sức khỏe, mỗi người cần thay đổi thói quen ăn uống ngay từ hôm nay.
Một số biện pháp giảm muối hiệu quả:
Ưu tiên thực phẩm tươi sống, hạn chế các món chế biến sẵn như xúc xích, thịt nguội, mì ăn liền, đồ muối chua hay đồ hộp, vì đây là nguồn natri “ẩn” phổ biến.
Thay đổi cách chế biến: chọn món luộc, hấp thay vì kho, rim, rang - những món cần nhiều gia vị mặn.
Nêm nếm vừa đủ: nếm món ăn trước khi thêm muối hoặc nước mắm, tránh nêm theo thói quen.
Giảm dần lượng muối: cắt giảm từ từ để vị giác thích nghi, tránh thay đổi đột ngột.
Dùng gia vị thay thế: có thể dùng chanh, tỏi, ớt, tiêu hoặc thảo mộc để tăng hương vị mà không cần nhiều muối.
Tự nấu ăn tại nhà để chủ động kiểm soát lượng muối nạp vào cơ thể.
Hạn chế chấm đậm: pha loãng nước mắm, bột canh; nên chấm nhẹ thay vì chan trực tiếp.
Sử dụng muối i-ốt để phòng ngừa bướu cổ và các rối loạn do thiếu i-ốt.
Giảm muối không chỉ giúp phòng bệnh mà còn cải thiện sức khỏe toàn thân: từ tim mạch, thận, tiêu hóa đến xương khớp. Đây là thói quen đơn giản, dễ thực hiện nhưng mang lại lợi ích lâu dài.
Vietbf @ Sưu tầm