[Romano]

Nhằm khích lệ quân nhân chiến đấu chống đối phương, cả Ukraine và Nga cùng triển khai nhiều biện pháp thúc đẩy hoạt động tác chiến UAV, sử dụng hệ thống điểm số hoặc tiền thưởng cho mỗi mục tiêu. Dường như Kiev đang tiến xa hơn hẳn theo hướng này.

Hệ thống ghi điểm nhằm khuyến khích binh lính tác chiến
Các đội tác chiến UAV của Ukraine đang cạnh tranh để lên hạng trên hệ thống ghi điểm dành cho những cuộc tập kích thành công vào các mục tiêu Nga. Giới chức Ukraine nói rằng việc này giúp binh sĩ của họ có thêm động lực chiến đấu.Được sự cho phép của chính phủ Ukraine, hoạt động tác chiến của các trắc thủ UAV Ukraine diễn ra theo hướng đó. Cụ thể, các trung đoàn Ukraine sẽ ghi được 8 điểm nếu làm bị thương 1 quân nhân bình thường của đối phương, 12 điểm nếu hạ gục hoàn toàn 1 quân nhân như thế. Điểm số đối với mục tiêu là các trắc thủ UAV Nga sẽ ở mức cao hơn: 15 điểm (làm bị thương) và 25 điểm (gây tử trận). Trắc thủ Ukraine sẽ ghi được tới 120 điểm nếu dùng UAV để bắt sống một người lính Nga.

Stun, 33 tuổi - chỉ huy một trung đoàn Hệ thống không người lái mang tên Asin, thừa nhận: “Đây là một trận đấu khốc liệt, mạng người được chuyển đổi thành điểm”. Anh này chỉ sử dụng hô hiệu (không tiết lộ tên thật) theo đúng giao thức quân sự của Ukraine.

Chính phủ Ukraine lập ra hệ thống cạnh tranh ghi điểm này vào tháng 8/2024, hồi đó ở dạng nhẹ nhàng hơn, theo đó các đơn vị tranh giành điểm số để nhận được các khí tài mới hiện đại hơn.

Các đội UAV Ukraine nộp video ghi lại những cuộc tập kích thành công của họ về một văn phòng trung ương ở Kiev, nơi các chuyên gia sẽ thẩm định (về thời gian và mức độ phá hủy) để quyết định sẽ trao cho họ bao nhiêu điểm.

Phó Thủ tướng thứ nhất của Ukraine, Mykhailo Fedorov, cho biết hệ thống ghi điểm kiểu này rất phổ biến trong các đơn vị quân sự Ukraine và hiện đang mở rộng sang cả hoạt động trinh sát, pháo binh và hậu cần.

Phó Thủ tướng Fedorov tiết lộ rằng quân đội Ukraine đang khích lệ việc sử dụng những UAV được điều khiển một phần bởi trí tuệ nhân tạo. AI trong những UAV này gợi ý mục tiêu và kiểm soát những khoảnh khắc cuối cùng của UAV khi bay tới mục tiêu để tăng mức độ chính xác của cú đánh.

Ganh đua quyết liệt trong nội bộ quân đội Ukraine
Kể từ khi Nga phát động tiến công Ukraine vào tháng 2/2022, cả hai bên tham chiến đã nỗ lực tìm kiếm lợi thế công nghệ, tung ra nhiều UAV cảm tử, UAV tầm xa, UAV phản lực, UAV cáp quang, UAV đánh chặn, UAV bầy đàn, UAV được điều khiển bằng trí tuệ nhân tạo (AI)….

Về phía Ukraine, có hơn 400 đội UAV thi đấu với nhau. Một số đơn vị bộ binh Ukraine vốn không có sẵn lực lượng UAV cũng chủ động lập ra những nhóm như vậy để có thể ghi điểm và thu được thiết bị mới.

Ukraine quy đổi một hệ thống pháo phản lực phóng loạt của Nga ở mức 70 điểm, xe tăng là 40 điểm (nếu bị phá hủy) và 20 điểm (nếu bị hư hại). Robert Brovdi - chỉ huy trưởng của toàn bộ lực lượng Hệ thống không người lái của quân đội Ukraine, cho biết, một UAV cảm tử “có giá” là 1,3 điểm, UAV gắn camera nhiệt 4,5 điểm, UAV nổ tầm xa 43 điểm.

Các trắc thủ UAV Ukraine thường đóng tại những vị trí nằm cách tiền tuyến chỉ 250m, đôi khi thì cách khoảng 3km.Yuriy Fedorenko - chỉ huy của trung đoàn Asin, khẳng định “những người kỷ luật mới là những trắc thủ tốt nhất”. “Dĩ nhiên, nếu bạn trẻ hơn, bạn có thể thức lâu hơn, và cần ít thời gian để phục hồi sức khỏe. Nhưng nếu bạn là người có kỷ luật, bạn sẽ là trắc thủ UAV cừ”.

Một chỉ huy UAV của Ukraine - Andriy Poltoratskyi, chia sẻ: Phong trào “thi đua” này diễn ra rộng khắp ở nhiều cấp, trong đơn vị, giữa các nhóm tác chiến, giữa các chỉ huy cấp cao.

Binh lính Ukraine cho biết, nhiều lúc họ tranh công với nhau do nhiều UAV của họ cùng tấn công một xe quân sự của đối phương. Khi đó, mỗi đơn vị đều nói, mục tiêu bị hạ là do UAV của mình.

Poltoratskyi cho rằng đây là cạnh tranh lành mạnh và các binh sĩ Ukraine sẵn sàng ngưng ganh đua như thế này để chuyển sang hợp tác khi tình hình chiến trường đòi hỏi.

Ngoài ra, hệ thống này còn cung cấp lượng lớn dữ liệu thực địa giúp giới chỉ huy Ukraine hiểu thực địa tốt hơn, biết những gì đang diễn ra trên chiến trường, cái gì hiệu quả và ít hiệu quả.

Khi Nga điều chỉnh chiến thuật, tăng cường sử dụng áo chống cảm biến nhiệt để hạn chế bị UAV Ukraine phát hiện, phía Ukraine cũng điều chỉnh hệ thống chấm điểm của mình theo hướng ưu tiên triệt hạ binh lính đối phương.Mặc dù vậy, các chuyên gia tại Viện nghiên cứu Liên quân chủng Hoàng gia cho rằng vì Nga sở hữu năng lực đáng gờm trong tác chiến chống UAV, Ukraine nên chuyển sang tập trung sử dụng pháo và máy bay chiến đấu.

Phía Nga có phiên bản thi đua riêng. Cụ thể, họ thưởng những khoản tiền đại loại như tầm 2.400 USD cho việc hạ một trực thăng đối phương hay 12.000 USD cho việc bắt sống được một xe tăng Leopard.

Tình báo Ukraine thì cho rằng Nga có thể đang phát triển những hệ thống điểm thưởng tương tự để cạnh tranh với Ukraine.

Những UAV được vũ khí hóa theo cách này đã từ lâu khiến người ta quan ngại rằng cuộc chiến hiện đại trở nên phi nhân tính do các quân nhân chỉ việc gạt nút điều khiển là dễ dàng xóa sổ một con người hoặc nhiều người trên chiến trường.