Shutdown sắp kết thúc, Dân chủ nổi giận nội bộ
Cái kết có vẻ đã định cho đợt đóng cửa chính phủ dài nhất lịch sử lại thổi bùng một cơn “nội chiến lạnh” trong đảng Dân chủ. Nhiều tiếng nói phẫn nộ khi 8 thượng nghị sĩ tự thương lượng với Cộng hoà, tạo ra một thoả thuận không bảo đảm gia hạn các khoản trợ cấp tăng cường cho bảo hiểm Obamacare, nhưng cam kết sẽ có một cuộc bỏ phiếu tại Thượng viện về vấn đề này.
Thoả thuận có gì: phiếu bầu về ACA và cứu trợ SNAP
Điểm then chốt: Thượng viện sẽ bỏ phiếu về việc gia hạn trợ cấp phí bảo hiểm ACA. Bên cạnh đó, SNAP được cấp ngân sách đến năm 2026. Thượng nghị sĩ Tim Kaine bảo vệ thoả thuận, nói Nhà Trắng đã cam kết tuyển dụng lại các nhân viên liên bang bị sa thải trong giai đoạn mất ngân sách và tạm ngừng các đợt cắt giảm nhân sự mới ít nhất đến 30/1.
Vì sao Dân chủ tức tối: “có thể ép thêm” nhưng đã nhả tay
Phe Dân chủ, sau một loạt chiến thắng ở các tiểu bang “xanh” tuần trước, muốn đẩy xa hơn để có bảo đảm cứng cho trợ cấp ACA. Nhưng hệ thống hàng không đã rệu rã vì kiểm soát không lưu không lương, nhiều gia đình thiếu trợ cấp thực phẩm. Áp lực thực tế buộc họ thỏa hiệp – và đó chính là mồi lửa khiến cơ sở đảng sôi sục.
Cửa Hạ viện mờ tịt, nhưng rủi ro chính trị cho GOP thì sáng quắc
Chưa có gì chắc Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson sẽ cho bỏ phiếu về gia hạn trợ cấp ACA. Kaine lập luận: nếu Thượng viện thông qua với tính lưỡng đảng mà Hạ viện phớt lờ, Cộng hoà sẽ trả giá trong kỳ bầu cử giữa nhiệm kỳ năm 2026. Phân tích của KFF cho thấy trợ cấp hết hạn sẽ đánh mạnh vào các bang bỏ phiếu cho Trump năm 2024 và có thể khiến hàng triệu người chọn… không mua bảo hiểm. Bây giờ, khi “tiếng ồn” shutdown tắt dần, cử tri sẽ nhìn thẳng vào cuộc tranh luận về giá bảo hiểm.
Ai bị đổ lỗi cho shutdown? Thăm dò không hề dễ chịu cho Trump và GOP
Dù Dân chủ bị cáo buộc “khởi phát” bằng cách chặn các dự luật chi tiêu ở Thượng viện, khảo sát vẫn cho thấy công chúng trách nhiều hơn về phía Cộng hoà và Tổng thống Donald Trump. Kaine mỉa mai rằng các kết quả bầu cử tuần trước chính là cú “đánh thức” buộc Nhà Trắng nhảy vào dập lửa.
Lịch sử nói gì: shutdown không quyết định tất cả
Năm 2013, Cộng hoà bị xem là “thua đậm” vì shutdown Obamacare – nhưng một năm sau họ đoạt Thượng viện và tăng ghế Hạ viện. Đợt 2018–2019 dưới thời Trump: Dân chủ đã thắng lớn Hạ viện trước đó, rồi về sau chiếm cả Thượng viện trong chu kỳ 2020, dù Cộng hoà lại gỡ được vài ghế Hạ viện. Thời Clinton 1995–1996: ông tái đắc cử dễ dàng, còn Cộng hoà vẫn giữ Hạ viện. Thông điệp chung: hiệu ứng của shutdown tới lá phiếu kế tiếp… không tuyến tính.
Ý nghĩa trước mắt: trận chiến ACA là phép thử năng lực cầm quyền
Dân chủ tuy bực bội vì thoả thuận không “khoá” trợ cấp ACA, nhưng họ hy vọng vẫn thu hoạch chính trị như GOP năm 2014: bị chê bai vì shutdown nhưng thắng ở phòng phiếu. Về phía Cộng hoà, nếu không đưa ra được lời giải rõ ràng cho phí bảo hiểm đang leo thang – đặc biệt ở các bang “đỏ” chịu tác động mạnh – rủi ro phản đòn sẽ rất thật.
Shutdown hạ màn, cuộc chiến ví tiền cử tri mở màn
Thoả thuận mở cửa chính phủ giúp bình thường hoá nền tảng tranh luận: ai có phương án nghiêm túc, dễ hiểu và sớm hiệu lực cho trợ cấp ACA và chi phí y tế? Từ nay đến 2026, câu trả lời – chứ không phải những màn đổ lỗi vì shutdown – mới là thứ định hình cán cân quyền lực tại Quốc hội.