|
Tháng 5/2025, Báo cáo “Khảo sát thăm ḍ phân khu số I khu mỏ vàng Bashigank, huyện Thiểm Mạt, Tân Cương” do Đội Địa chất số 10 thuộc Cục Địa chất tỉnh Tứ Xuyên thực hiện đă được Trung tâm Kết quả Địa chất Khu tự trị Dân tộc Duy Ngô Nhĩ Tân Cương thẩm định. Kết quả thăm ḍ cho thấy trữ lượng vàng đạt 70,77 tấn, hàm lượng vàng trung b́nh 3,89 g/tấn, với giá trị kinh tế tiềm năng hơn 50 tỷ NDT (hơn 185.090 tỷ đồng), trở thành mỏ vàng siêu lớn đầu tiên được phát hiện ở dăy Côn Lôn trên lănh thổ Tân Cương.
T́m vàng ở Côn Lôn
Năm 2016, để hưởng ứng sáng kiến “Vành đai và Con đường” và chương tŕnh xóa đói giảm nghèo ở Nam Tân Cương, Đội Địa chất số 10 tổng hợp nghiên cứu dữ liệu t́m mỏ ở Tân Cương. Họ triển khai các dự án ưu tiên tại dăy Côn Lôn, bắt đầu t́m kiếm các khu vực khoáng sản và mạch khoáng có thể khai thác tiếp.
Khu vực mục tiêu Bashigank nằm ở huyện Thiểm Mạt, châu tự trị Mông Cổ Bayingolin, phía bắc dăy Côn Lôn, gần núi Altun. Vùng này phủ lớp cát dày, việc t́m mỏ như ṃ kim đáy biển. Tuy nhiên, các nhà địa chất Tứ Xuyên không nản ḷng, tự tin tuyên bố: “Chỉ cần có mỏ, chúng tôi sẽ t́m ra.”
Thông qua phân tích dữ liệu khảo sát hóa học tỷ lệ 1:200.000 và nghiên cứu trầm tích hệ thống sông tỷ lệ 1:50.000, nhóm nghiên cứu phát hiện những bất thường về vàng tập trung theo các cấu trúc phụ, mở ra hướng đi mới trong t́m khoáng.
“Có khả năng khu vực này tồn tại các đới đứt găy thứ cấp quy mô lớn, cấu tạo địa chất và thành phần đá rất thuận lợi cho khoáng hóa. Trước đây, các đoàn khảo sát chủ yếu t́m đồng, c̣n chúng tôi tập trung t́m vàng!” – Phó đội trưởng Lưu Tăng Đạt cho biết.
Nhóm dự án đă khảo sát toàn bộ khu vực và 50 km² xung quanh, lấy mẫu liên tục, tổng cộng hơn 500 mẫu, gấp 5 lần yêu cầu. Sau hơn một năm vượt khó, leo vách đá, lội nước, chịu gió tuyết, họ đă phát hiện 4 điểm mỏ vàng, rộng và phân tán.
Tuy nhiên, nhóm nhận thấy thách thức vẫn c̣n: h́nh dạng và hàm lượng mỏ chưa rơ, diện tích cát gió dày, đá gốc lộ ít. Dù vậy, họ tiếp tục kiên tŕ, khảo sát từng mét đất, từng mảnh khoáng, t́m mọi dấu hiệu khả nghi.
Công nghệ tiếp sức
Với độ cao lớn, địa h́nh dốc, gió cát và thiếu oxy, những khó khăn này đối với các nhà địa chất là chuyện thường ngày. Mỗi thành viên trong dự án đều tin rằng phương pháp và cách tiếp cận là ch́a khóa.
Giai đoạn 2017–2018, Đội Địa chất số 10 nhiều lần tổ chức hội thảo chuyên đề và xây dựng mô h́nh thành tạo khoáng cho khu vực Bashigank. Theo đó, quá tŕnh khoáng hóa vàng được cho là kết hợp giữa hoạt động magma – thủy nhiệt mang khoáng, các đới đứt găy thứ cấp dẫn truyền khoáng, quá tŕnh biến đổi thủy nhiệt, và đá gịn làm tầng chứa khoáng.
Nhóm nghiên cứu áp dụng đồng thời nhiều phương pháp: lấy mẫu địa hóa đa nguồn, khảo sát trực tiếp các đới đứt găy lộ thiên, thăm ḍ địa vật lư bằng điện – điện trở, và khoan thăm ḍ để xác định vị trí các mạch khoáng, qua đó kiểm soát gián tiếp cấu trúc mỏ vàng.
Nhờ vậy, họ phát hiện 2 mạch vàng trên mặt đất, trong đó Mạch I dài 3.750 m, rộng 320-410 m, hàm lượng vàng từ 0,20 g/t đến 10,0 g/t, xác định được 4 thân mỏ vàng.
Năm 2019, dự án tiếp tục nghiên cứu “Quy luật h́nh thành mỏ vàng dọc bắc Côn Lôn”, mở rộng phạm vi mỏ bề mặt, dự đoán trữ lượng vàng khoảng 60 tấn, mở ra cơ hội đột phá.
Biến đá thành vàng
Năm 2022, sau khi công ty Lanjing Energy Tân Cương giành quyền thăm ḍ khu mỏ Bashigank, họ trực tiếp giao Đội Địa chất số 10 thực hiện khảo sát chi tiết và thăm ḍ.
Nhóm nghiên cứu triển khai khoan, thu mẫu, lập mô h́nh 3D và phân tích cơ chế thành mỏ. Sau hơn 2 năm làm việc miệt mài, đến năm 2025, báo cáo thăm ḍ cuối cùng được thẩm định và công nhận, xác nhận mỏ vàng Bashigank có trữ lượng 70,77 tấn với hàm lượng trung b́nh 3,89 g/tấn, trở thành mỏ vàng siêu lớn đầu tiên ở dăy Côn Lôn, Tân Cương.
Trong hành tŕnh 10 năm, Đội Địa chất số 10 đă đảm nhận hơn 30 dự án t́m mỏ tại Tân Cương, ngoài Bashigank c̣n phát hiện mỏ vàng cát lớn, các mỏ thiếc, bạc-ch́-kẽm, cũng như các mỏ thiếc mới tại núi Hoàng Dương Lĩnh, băi đất đỏ Hồng Thổ Than, phía nam núi Ngọa Long Cương.
(Theo Weixin)
|
|