Có những nạn nhân của lừa đảo trực tuyến bị thao túng tâm lư tới mức dù được công an đến tận nơi thuyết phục, họ không tin và vẫn chuyển tiền cho công an giả.
Câu chuyện được thượng tá Nguyễn Đ́nh Đỗ Thi - Phó Trưởng pḥng An ninh thông tin mạng, Cục An ninh mạng và pḥng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an chia sẻ tại tọa đàm: “Luật An ninh mạng 2025 - Thúc đẩy năng lực tự chủ công nghệ”, tổ chức chiều 17/11 tại Hà Nội.
Theo thượng tá Thi, nhiều xu hướng công nghệ mới không chỉ mang lại tác động tích cực mà c̣n tiềm ẩn những nguy cơ lớn với cá nhân, tổ chức. Trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vệ tinh, máy tính lượng tử, mạng lưới sinh thái số hay deepfake đang phát triển với tốc độ rất nhanh, được ứng dụng rộng răi và bị tin tặc lợi dụng cho nhiều hành vi vi phạm pháp luật.
Trong đó, tội phạm mạng đang gây ra những thiệt hại vô cùng lớn, vượt qua cả các loại h́nh khác như khủng bố, ma túy. Năm 2024, hơn 600.000 cuộc tấn công mạng nhằm vào Việt Nam. Trên toàn cầu, mỗi phút có 2,9 triệu người trở thành nạn nhân của tội phạm mạng với muôn h́nh vạn trạng kịch bản, thủ đoạn tinh vi, dựa trên những vấn đề thời sự, diễn ra hàng ngày.
Thượng tá Nguyễn Đ́nh Đỗ Thi - Phó Trưởng pḥng An ninh thông tin mạng, Cục An ninh mạng và pḥng chống tội phạm sử dụng công nghệ cao, Bộ Công an chia sẻ tại tọa đàm. Ảnh: Ngọc Minh
Một thủ đoạn nổi cộm là dùng deepfake để đóng giả cơ quan chức năng, viện kiểm soát để chiếm đoạt tài sản của người dân. Loại lừa đảo này “vẫn diễn ra hàng ngày dù tuyên truyền nhiều, gây thiệt hại vô cùng lớn, không chỉ một vài tỷ mà có người đă mất hàng trăm tỷ đồng”.
“Chúng đóng giả cơ quan chức năng, công an, viện kiểm soát để chiếm đoạt, dọa nạn nhân dính đến đường dây ma túy, thao túng tâm lư. Tháng 9/2025, khi xảy ra vụ việc, công an, cảnh sát đến tận nơi thuyết phục nhưng nạn nhân không nghe lời công an thật mà chuyển tiền cho công an giả”, thượng tá Thi kể lại.
Ngoài ra, một số loại h́nh tấn công khác phải kể đến như tạo lập website mạo danh để lừa đảo, hack email doanh nghiệp, cắt ghép h́nh ảnh nhạy cảm để tống tiền, huy động đầu tư tài chính đa cấp, xâm phạm bí mật đời tư.
Theo thượng tá Nguyễn Đ́nh Đỗ Thi, càng phụ thuộc vào công nghệ càng dễ bị xâm phạm. Chẳng hạn, tại Đà Nẵng, một chủ nhà đă bị đối tượng được thuê lắp camera an ninh, sử dụng clip nhạy cảm tống tiền hơn 100 triệu đồng.
Đây là những trường hợp cho thấy lỗ hổng công nghệ đang bị khai thác để gây hại cho người dùng.
Trước các thách thức trên, theo thượng tá Thi, nâng cao năng lực tự chủ an ninh mạng là yêu cầu cấp bách. Trên thế giới, đă có 138 quốc gia và vùng lănh thổ xây dựng chiến lược ban hành đạo luật An ninh mạng, thiết lập, củng cố các lực lượng an ninh mạng, an ninh thông tin. Vừa qua, Việt Nam cũng tổ chức thành công lễ mở kư Công ước Hà Nội và 72 nước tham gia kư Công ước.
Trong nước, dự thảo Luật An ninh mạng được xây dựng trên cơ sở hợp nhất Luật An ninh mạng năm 2018 và Luật An toàn thông tin mạng năm 2015, theo hướng một luật thống nhất.
Chia sẻ về quan điểm của lănh đạo Đảng, Nhà nước về phát triển công nghệ thông tin, Internet và an ninh mạng, thượng tá Nguyễn Đ́nh Đỗ Thi nhấn mạnh yếu tố “bảo vệ để phát triển được quan tâm”, một mặt ban hành hành lang pháp lư, một mặt tạo điều kiện để phát triển. Ông cũng khẳng định mỗi bộ, ngành, cơ quan đơn lẻ không thể tự bảo vệ mà cần huy động sức mạnh toàn bộ hệ thống chính trị và xă hội vào cuộc.
VietBF@ sưu tập