Theo như người Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa – Louisiana), người vốn đang phải nỗ lực giữ vững thế đa số mong manh của đảng Cộng hòa tại Hạ viện có thể gây rắc rối về quyết định từ chức đột ngột của Dân biểu Marjorie Taylor Greene (Cộng hòa – Georgia) đã kích hoạt một “quả lựu đạn chính trị” đối với Chủ tịch Hạ viện Mike Johnson (Cộng hòa – Louisiana).
Quyết định của Greene được đưa ra vào thời điểm đặc biệt nhạy cảm đối với Johnson, khi ông cần từng lá phiếu của Cộng hòa để thông qua các dự luật ngân sách quan trọng trước cuối tháng Giêng nhằm tránh thêm một cuộc đóng cửa chính phủ tốn kém—đồng thời thúc đẩy các ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự của Tổng thống Trump.
Đa số thì vẫn giữ, nhưng tình thế vẫn mong manh
Việc Greene rời nhiệm sở vào ngày 5/1 không ngay lập tức thay đổi số phiếu Johnson có thể mất trong những cuộc bỏ phiếu theo đường lối đảng phái.
Đảng Cộng hòa hiện kiểm soát Hạ viện với tỷ lệ 219–213,
Johnson chỉ được phép mất tối đa 2 phiếu Cộng hòa nếu toàn bộ Dân chủ bỏ phiếu phản đối.
Tương quan này dự kiến sẽ không thay đổi nhiều:
Đảng Cộng hòa có khả năng cao sẽ giành chiến thắng trong cuộc bầu cử đặc biệt ngày 2/12 tại Tennessee.
Cuộc bầu cử tại Texas vào ngày 31/1 có thể do Dân chủ thắng, nhưng cũng sẽ giữ mức chênh lệch 2 phiếu.
Dẫu vậy, sự ra đi của Greene vẫn làm mọi thứ trở nên khó khăn hơn.
Johnson đối mặt áp lực từ chính nội bộ Cộng hòa
Johnson đã gặp khó trong việc đoàn kết phe Cộng hòa, đặc biệt gần đây khi một nhóm nhỏ—bao gồm chính Greene—đã liên minh với Dân chủ để thúc đẩy cuộc bỏ phiếu về hồ sơ Epstein.
Ông cũng đang đối mặt với sự chống đối ngày càng tăng liên quan đến:
Lệnh cấm giao dịch chứng khoán của nghị sĩ,
Trừng phạt Nga,
Một số sáng kiến khác trong chương trình của Trump.
Việc Greene rời đi có thể khiến một số nghị sĩ khác được khích lệ thách thức Johnson, hoặc thậm chí cân nhắc rời bỏ nhiệm kỳ của mình.
Johnson từng vượt qua nhiều thử thách
Dù đối mặt khó khăn, Johnson đã từng nhiều lần tập hợp đủ phiếu:
Thông qua một số dự luật ngân sách,
Và thông qua đạo luật chủ chốt của Trump: One Big Beautiful Bill Act.
Nhà chiến lược Cộng hòa Brian Robinson nhận định:
“Mike Johnson chưa bao giờ có một nhiệm kỳ dễ dàng. Ông ấy chưa từng có đa số thoải mái. Với đa số mỏng như vậy, sẽ luôn có thắng và thua — nhưng vẫn phải điều hành và đưa mọi thứ ra bỏ phiếu dù rủi ro.”
Thành viên Freedom Caucus Ralph Norman thì nói:
“Chúng tôi chưa từng trông chờ phiếu của Dân chủ. Dù số lượng sít sao hơn, chúng tôi vẫn nắm búa chủ tọa, vẫn định hình được đường lối lập pháp và tiếp tục thúc đẩy chương trình của Tổng thống Trump.”
Những trận chiến sắp tới: Ngân sách, sắc lệnh và cải cách
Quốc hội đã thông qua ba dự luật ngân sách năm tài khóa, nhưng Johnson phải thông qua 9 dự luật còn lại hoặc một biện pháp tạm thời trước hạn chót 30/1.
Nếu bỏ phiếu sau ngày Greene rời nhiệm sở, ông sẽ mất một phiếu Cộng hòa, trong khi đã dự trù sự phản đối từ nghị sĩ Thomas Massie.
Ngoài ngân sách, Johnson còn dự định:
Hợp thức hóa các sắc lệnh của Trump,
Gỡ bỏ các quy định thời Biden,
Thúc đẩy chương trình giảm chi phí sinh hoạt của Trump.
“Có rất nhiều việc cần làm trong thời gian rất ngắn,” Johnson nói.
Các kiến nghị ép bỏ phiếu: nguy cơ và cơ hội
Một số nghị sĩ đã nộp discharge petition — thủ tục hiếm hoi để buộc Hạ viện phải bỏ phiếu:
Dân biểu Anna Paulina Luna muốn buộc bỏ phiếu về lệnh cấm giao dịch chứng khoán.
Dân biểu Brian Fitzpatrick đã nộp kiến nghị về dự luật trừng phạt các quốc gia hỗ trợ Nga.
Dự luật này nhận được tín hiệu “đồng ý bỏ phiếu” từ Trump.
Nỗ lực ngăn chặn các kiến nghị này có thể gây ra khủng hoảng nội bộ mới, vì Johnson chỉ cần mất vài phiếu là thua.
Không khí Quốc hội trở nên “độc hại”
Theo Dân biểu Don Bacon, Hạ viện gần đây trở nên “xấu xí”, với các nghị sĩ bỏ phiếu lên án lẫn nhau và nhiều người chọn:
Từ chức,
Tranh cử vị trí khác,
Hoặc rời Quốc hội hoàn toàn.
Trong tuyên bố từ chức, Greene nói:
“Cả hai đảng đều lợi dụng người dân Mỹ trong mỗi chu kỳ bầu cử… Không quan trọng con lắc chính trị nghiêng bên nào, người dân Mỹ bình thường chẳng bao giờ được hưởng lợi.”
Một số nghị sĩ Cộng hòa đồng tình. Dân biểu Victoria Spartz viết:
“Thật không may, có rất nhiều điều Greene nói là đúng. Tôi không trách cô ấy rời đi khỏi một định chế đã phản bội người dân.”
Greene rời đi: nguy cơ hay cơ hội cho Johnson?
Bacon cho rằng việc Greene rời Hạ viện có thể giúp Johnson:
“Về lâu dài, điều này có thể củng cố vị thế của ông ấy. Greene là một trong những đối thủ khó chịu nhất của Chủ tịch Johnson, và bây giờ chúng tôi có cơ hội trở thành một đội ngũ mạnh hơn, ít chia rẽ hơn.”