Giữa mùa đông ở Bắc Kinh năm 1908, đoàn người đưa tiễn kéo dài vô tận, quan tài gắn đầy châu báu và nghi trượng dát vàng đã biến lễ tang của “bà hoàng quyền lực nhất Thanh triều” thành một trong những sự kiện tốn kém và choáng ngợp nhất lịch sử Trung Hoa. Được hiện lên một cách vô cùng chân thực qua ống kính của phóng viên người Hà Lan - Henri Borel.
Từ Hi thái hậu (29/11/1835 – 15/11/1908) là một trong những người phụ nữ nắm quyền lực cao nhất của Trung Hoa trong một thời gian dài. Nổi tiếng là một nữ bạo chúa không kém gì Võ Tắc Thiên trong mắt nhiều nhà sử học ở Trung Quốc và hải ngoại, bà được cho là người góp phần gây nên sự sụp đổ của triều đình nhà Thanh. Tuy nhiên, cũng có nhiều ý kiến khác cho rằng các đối thủ của Thái hậu đã quá thành công trong việc quy tội bà về những vấn đề nằm ngoài tầm kiểm soát của bà lúc đó.
Suốt cuộc đời nhiếp chính với cuộc sống nhung lụa, quyền lực tối thượng cùng nhiều tai tiếng bủa vây; Từ Hi thái hậu cuối cùng cũng phải tận mắt chứng kiến sự lụi tàn của nhà Thanh và cả chế độ phong kiến Trung Hoa.
Từ Hi thái hậu lúc còn tại vị.
Năm Quang Tự thứ 34 (1908), ngày 22/10 (tức ngày 15/11 dương lịch), Từ Hi Hoàng thái hậu qua đời tại Nghi Loan điện ở Trung Nam Hải. Cái chết của bà dường như đã được định liệu từ trước, vì vậy Hoàng thái hậu đã chuẩn bị rất chu đáo cho sự ra đi của mình bằng một đám tang quy mô lớn bậc nhất, lưu danh thiên cổ.
Vào ngày diễn ra lễ tang của Từ Hi thái hậu, Henri Borel - phóng viên của tờ Telegraph ở Amsterdam (Hà Lan) đã có mặt tại Bắc Kinh để tham dự đám tang của người phụ nữ quyền lực nhất Trung Quốc thời điểm đó. Theo những gì ông kể lại, tang lễ diễn ra vào một ngày mùa đông sương khói giăng đầy trời. Linh cữu Từ Hi thái hậu sẽ được chuyển từ Tử Cấm Thành ở Bắc Kinh đến khu lăng mộ Thanh Đông Lăng, cách thành phố hơn 100 km.
Trong những bức ảnh hiếm có mà Henri Borel lưu giữ, mặc dù chất lượng và màu sắc nhiều bức ảnh đã không còn rõ nét, nhưng có thể cảm nhận được bầu không khí trang trọng và xa hoa của một buổi tang lễ lớn bậc nhất châu Á đầu thế kỷ XX. Henri Borel vô cùng kinh ngạc và choáng ngợp trước tang lễ, ông nói: "Đoàn người hầu cầm cờ đưa tiễn dường như kéo dài đến vô tận. Có vẻ như họ đã mang tất cả các lá cờ mà họ có từ cung điện để đến tiễn đưa bà hoàng cuối cùng của đất nước".
Vietbf @ Sưu tầm