Gan nhiễm mỡ tiến triển âm thầm nhiều năm không triệu chứng, nhưng vài thay đổi nhỏ trên gương mặt có thể là dấu hiệu bệnh gan không nên bỏ qua.
Vàng mắt có thể là dấu hiệu của các bệnh viêm gan nặng, xơ gan. Ảnh: Dreamstime.
Dấu hiệu bệnh gan, đặc biệt trong gan nhiễm mỡ, có thể xuất hiện khi chất béo tích tụ quá mức trong tế bào gan. Ở người không uống rượu, tình trạng này được gọi là NAFLD - một trong những bệnh gan mạn tính phổ biến nhất hiện nay. Khi gan bị mỡ hóa, các chức năng chuyển hóa, giải độc và sản xuất protein suy giảm, từ đó biểu hiện ra ngoài da.
Dưới đây là những dấu hiệu gan nhiễm mỡ có thể quan sát trên gương mặt, theo Times of India.
Gương mặt sưng, bọng
Khi gan suy yếu, khả năng tổng hợp albumin - loại protein giữ vai trò duy trì áp lực thẩm thấu trong lòng mạch - sẽ giảm. Albumin thấp khiến dịch thoát ra mô kẽ, gây hiện tượng “ứ nước nhẹ” ở những vùng mềm như mí mắt, bọng dưới mắt và hai bên má.
Ở người khỏe mạnh, mặt có thể sưng tạm thời sau khi thức khuya, ăn mặn hoặc dị ứng. Tuy nhiên, nếu tình trạng bọng mắt kéo dài, đặc biệt đi kèm mệt mỏi hoặc bụng đầy tức, đó có thể là dấu hiệu bệnh gan bị mỡ hóa hoặc viêm kéo dài.
Da cổ sạm, thâm ở nếp gấp
Acanthosis nigricans không phải là bệnh da liễu đơn thuần mà là dấu hiệu của tình trạng kháng insulin - yếu tố xuất hiện rất phổ biến ở người bệnh gan nhiễm mỡ, hội chứng chuyển hóa và tiền đái tháo đường.
Khi insulin trong máu tăng cao, tế bào da ở vùng nếp gấp (cổ, gáy, nách) sẽ phát triển nhanh hơn và tích tụ sắc tố melanin, tạo mảng da dày, sẫm màu, đôi khi hơi nhám. Nhiều người nghĩ đây là vết dơ bẩn tích tụ, nhưng thực chất đây là tín hiệu cảnh báo chuyển hóa và gan cần được kiểm tra.
Đỏ mặt, giãn mạch
Đỏ bừng mặt, nóng rát hai má, mạch máu li ti hiện rõ hoặc xuất hiện mụn đỏ nhỏ là những biểu hiện dễ bị nhầm với dị ứng, nóng trong hay thay đổi thời tiết. Tuy nhiên, trong bối cảnh gan nhiễm mỡ, tình trạng này có thể phản ánh sự rối loạn điều hòa mạch máu do viêm mạn tính, tăng estrogen hoặc giãn mạch dưới da.
Đây là những thay đổi thường gặp khi chức năng gan suy giảm. Nếu kèm theo tăng cân vùng bụng, da cổ thâm hoặc men gan tăng, bác sĩ có thể nghi ngờ bệnh lý gan.
Mẩn đỏ, rát quanh miệng do thiếu vi chất
Gan là cơ quan quan trọng trong hấp thu và chuyển hóa nhiều loại vitamin, khoáng chất, trong đó có kẽm. Khi gan tích mỡ hoặc bị viêm, lượng kẽm trong cơ thể có thể giảm đáng kể, gây ra tình trạng viêm da quanh miệng như da khô, bong vảy, mẩn đỏ hoặc xuất hiện các mụn nước nhỏ, rát khi ăn đồ chua và cay.
Ngứa mặt do ứ đọng muối mật
Khi dòng chảy của dịch mật bị cản trở do gan nhiễm mỡ tiến triển, xơ gan hoặc viêm gan, muối mật sẽ tích tụ trong máu và kích thích các đầu dây thần kinh dưới da. Người bệnh cảm giác ngứa kéo dài, nhất là về đêm; gãi nhiều nhưng không giảm.
Ngứa có thể xuất hiện ở mặt, da đầu, cổ rồi lan xuống toàn thân. Đây là biểu hiện cho thấy gan và đường mật đang gặp vấn đề nghiêm trọng, cần được thăm khám sớm để tránh biến chứng.
Vàng mắt
Vàng mắt là dấu hiệu kinh điển của bệnh gan tiến triển. Khi gan không còn khả năng xử lý bilirubin, nồng độ chất này trong máu tăng lên và lắng đọng ở mô. Vùng củng mạc (lòng trắng mắt) thường vàng rõ nhất trước khi lan sang da. Đây là dấu hiệu không thể chủ quan vì nó cho thấy gan đang suy giảm chức năng nghiêm trọng, có thể liên quan viêm gan nặng, tắc mật hoặc xơ gan.
VietBF@ sưu tập