Người Nghệ An có cách chế biến lươn rất đặc biệt, khiến các món ăn lươn xứ Nghệ chiếm được trọn vẹn cảm tình của người yêu ẩm thực khắp nơi.
Để làm lươn ngon, khâu sơ chế là quan trọng hàng đầu. Trước hết phải loại bỏ nhớt, dân gian thường dùng vôi bột, tro, giấm, nước sôi hoặc dùng các loại lá có bề mặt nhám như lá tre để tuốt các chất nhờn. Tùy theo yêu cầu của món ăn mà lươn có thể để nguyên con, rút xương hay cắt khúc. Lươn rất bổ dưỡng, chứa nhiều vitamin và chất khoáng; so với các loại như hến, tôm đồng, cua đồng...thịt lươn là loại có giá trị dinh dưỡng cao nhất. Vì thế, lươn thường được lựa chọn là thức ăn bồi bổ cho người bệnh, người già và trẻ nhỏ.
Lươn được chế biến ở dạng nướng, từ nướng truyền thống trên than hoa cho đến nướng bọc mỡ chài, bọc lá dứa... đã tạo cho món ăn thêm hương, thêm vị. Những miếng thăn lươn được dàn mỏng, tẩm ướp nước cốt nghệ, ớt, sả... bên trong cuộn thêm sợi mỡ nhỏ, được đặt nướng trên than hoa. Mùi lươn nướng chín thơm lừng lan tỏa khắp cả phòng.
Người Nghệ An chế biến lươn thành rất nhiều món ăn ngon, hấp dẫn. Trong đó, súp lươn cũng là món được nhiều người yêu thích. Không sánh đặc như các loại súp khác, nước súp của lươn giống như nước dùng, trong và ngọt. Lươn được lọc tách xương rồi chẻ đôi, nấu chín tới. Một bát súp lươn đúng chất Nghệ An có màu vàng óng của nghệ, màu xanh của rau gia vị, màu đỏ của ớt. Súp lươn xứ Nghệ được ăn cùng bánh mì hay bánh ướt. Chấm bánh mì với nước súp nóng hổi, thơm nức bạn sẽ cảm nhận được vị giòn thơm quyện với vị ngọt đậm đà đặc trưng thấm hương quê của mảnh đất đầu miền Trung nắng gió.
Ngoài súp lươn, cháo lươn cũng là món ăn không thể thiếu trong thực đơn lươn xứ Nghệ. Lươn không ninh cùng cháo mà được ướp cùng gia vị sau đó xào chín. Gạo nấu cháo được ninh nhừ nguyên hạt có pha thêm gạo nếp. Khi ăn mới trộn lươn cùng cháo, thêm gia vị, tiêu, ớt, hành răm thái nhỏ dậy mùi thơm nức. Cháo lươn ngon nhất là thưởng thức trong tiếc trời se lạnh, vừa ăn vừa xuýt xoa trước hơi ấm xực của bát cháo và vị ngọt nồng của thịt lươn xào thật ấm bụng biết bao.
So với hai món trên, miến lươn có phần phổ biến hơn. Miến lươn được rất nhiều thực khách ưa chuộng, ở vùng miền nào cũng có thể dễ dàng bắt gặp các cửa hàng miến lươn theo công thức xứ Nghệ. Miến lươn có thể là miến xào hay miến nước. Nhưng có vẻ miến xào mang nhiều hương vị quê hương hơn. Miến được xào chín nêm nếm gia vị vừa ăn, sau cùng mới cho thịt lươn đã xào vào trộn đều, trút ra dĩa rắc thêm rau răm, hành tăm, ăn nóng.
Ngoài ra, còn có vô số món ngon từ lươn như lươn om lá lốt, lươn om nồi đất... Mỗi món đều có hương vị riêng nhưng không thể thiếu một vài hương vị chủ đạo như nghệ, mẻ, hạt tiêu, rau răm...tạo nên hương vị ẩm thực rất riêng và lôi cuốn. Với các món ăn đặc sản từ lươn, người Nghệ An hẳn sẽ vô cùng tự hào khi hương vị quê hương được bạn bè khắp nơi yêu mến và trân trọng.