Trong thời gian gần đây, phiến quân Nhà nước Hồi giáo (IS) đangáp dụng nhiều chiến thuật khác nhau để khuất phục các bộ tộc Hồigiáo dòng Sunni ở Syria và Iraq dưới sự cai trị của chúng, trong đóchiến thuật thường được áp dụng nhất là “cây gậy và củ cà rốt”.
IS đang ápdụng nhiều chiến thuật tinh vi, tàn bạo để thu phục các bộ tộc
Một mặt, IS giơ ra “củ cà rốt” bằng cách ra sức mua chuộc cácthủ lĩnh bộ tộc và người dân bằng các món quà, từ xe hơi đắt tiềncho tới thức ăn dành cho gia súc của họ. Mặt khác, chúng sẵn sàngsử dụng “cây gậy” và đàn áp tàn bạo những người chống đối bằng cácvụ thảm sát kinh hoàng.
Kết quả của chiến thuật vừa tinh vi vừa tàn bạo này là phiếnquân IS hầu như không phải đối mặt với mối đe dọa nổi dậy trước mắtnào từ các bộ tộc trong vòng kiểm soát của chúng, mặc dù các bộ tộcvốn là những tổ chức xã hội quyền lực nhất ở các khu vực này.
Bởi vậy, bất cứ nỗ lực nào của Mỹ nhằm lôi kéo các bộ tộc ở khuvực phía đông Syria và phía tây bắc Iraq chống lại phiến quân ISđều là một nhiệm vụ vô cùng khó khăn.
Tuy nhiên, cũng có một số bộ tộc ở Syria và Iraq đã ra mặt chốnglại phiến quân IS từ lâu, trong đó có bộ tộc Shammar, những ngườiđã sát cánh cùng dân quân người Kurd chống lại IS ở Iraq. Mỹ vàchính phủ Iraq đã đề xuất xây dựng một lực lượng vệ binh quốc giagồm các chiến binh bộ tộc được Mỹ trang bị vũ khí để chiến đấu vớiphiến quân, nhưng đến nay chương trình này vẫn đang nằm trêngiấy.
Những chiếnbinh bộ tộc bị IS bắt làm tù binh
Còn tại Syria, các bộ tộc chống đối lại không nhận được bất cứsự hỗ trợ nào về tài chính hay vũ khí trong cuộc chiến với IS,khiến họ buộc phải đối mặt với hai lựa chọn khi IS tràn đến, đó làbỏ chạy hoặc đầu hàng.
Ông Hassan Hassan, chuyên gia phân tích tại Viện Delma ở AbuDhabi nói: “Có nhiều người muốn quay về và chiến đấu chống IS. Tuynhiên trong hoàn cảnh hiện nay, họ không thể ra mặt chống lại phiếnquân, bởi IS đang áp dụng những chiến thuật và chiến lược hiệu quảnhằm ngăn chặn nổi dậy từ bên trong”.
Những tên thủ lĩnh của IS đã rất thuần thục các kỹ năng chia đểtrị. Các bộ tộc là những tổ chức đầy quyền lực nắm giữ lòng trungthành của các chiến binh dọc khu vực sa mạc rộng lớn ở Syria vàIraq, nhưng tính gắn kết giữa các bộ tộc thì hầu như không có.
Nhiều bộ tộc lớn bị chia thành các nhóm nhỏ hơn và có thể trởnên thù địch với nhau để tranh giành các nguồn tài nguyên như đấtđai hay dầu mỏ.
Ngoài ra, phiến quân IS cũng có nhiều thành phần bắt nguồn từcác bộ tộc này. Phần lớn lãnh đạo và chiến binh IS là người Iraq vàSyria xuất thân từ các bộ tộc dòng Sunni, mặc dù trong lực lượng IShiện nay có rất nhiều chiến binh nước ngoài từ khắp nơi trên thếgiới đổ về.
Nhiều thủ lĩnhIS xuất thân từ các bộ tộc dòng Sunni
Chẳng hạn như ở tỉnh Deir el-Zour ở miền đông Syria, Ogeidat làbộ tộc lớn nhất và quyền lực nhất. Một nhánh của bộ tộc Ogeidat làthị tộc Bu Jamel đã bị phiến quân IS coi như kẻ thù, trong khi mộtnhánh khác là thị tộc Bakir lại là đồng minh từ lâu của tổ chứckhủng bố này.
Phiến quân IS thường xuyên dùng những lời đe dọa hoặc đưa ranhững lời hứa, tiền bạc, xăng dầu làm quà để mua chuộc sự ủng hộcủa thủ lĩnh các bộ tộc lớn. Phiến quân cũng tìm cách “ve vãn” cácchiến binh bộ lạc bằng những lợi ích kinh tế hay những lời hứa hẹnvề vị trí trong tổ chức IS. Bằng các thủ đoạn này, IS đang dần pháhoại cấu trúc quyền lực truyền thống trong các bộ tộc ở Iraq vàSyria.
24h