Theo Lầu Năm Góc hôm qua 02/12/2014, các phi cơ tiêm kích Iran đă oanh kích vào lực lượng tổ chức Nhà nước Hồi giáo (EI) tại miền đông Irak trong những ngày gần đây. Sự kiện này nhấn mạnh quyết tâm của Teheran chống lại phe thánh chiến, trong khi Hoa Kỳ dường như đành phải mặc nhiên chấp nhận sự ủng hộ bất ngờ trên.
Chuẩn Đô đốc John Kirby, phát ngôn viên Bộ Quốc pḥng Hoa Kỳ tuyên bố : « Chúng tôi có được các dấu hiệu cho thấy Iran đă tung ra các vụ không kích bằng các máy bay F-4 Phantom ». Những cuộc oanh kích này không có sự phối hợp với Mỹ, nhưng chứng tỏ sự can thiệp ngày càng sâu của Teheran trong cuộc chiến chống lại kẻ thù chung, vốn là mối đe dọa nghiêm trọng cho cả hai nước.
Lực lượng không quân Iran, không phối hợp với Mỹ, dùng phi cơ
F4-Phantom để oanh kích miền đông Irak - REUTERS / O. Orsal
Lời tuyên bố của ông Kirby được đưa ra sau khi kênh truyền h́nh Al Jazeera chiếu cảnh những chiếc phi cơ giống như loại F-4 của Không quân Iran, đang tấn công các mục tiêu ở tỉnh Diyala, gần biên giới Iran. Trong cuộc họp báo, Chuẩn Đô đốc Kirby nói rằng chính quyền Iran cần phối hợp các vụ không kích với các nước trong liên minh quốc tế chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo, chứ không phải với Hoa Kỳ.
Cho dù nhiều lần cùng thảo luận về việc chiến đấu chống EI, chủ yếu bên lề các cuộc đàm phán về chương tŕnh hạt nhân Iran, nhưng Hoa Kỳ luôn nhấn mạnh là hai nước không hợp tác về mặt quân sự.
Dù vậy trên thực tế, Hoa Kỳ dễ dàng phát hiện các chiến đấu cơ Iran, những máy bay cũ kỹ được người Mỹ sử dụng trong chiến tranh Việt Nam cách đây 40 năm. Trung tâm chỉ huy Không quân Mỹ đặt tại Qatar được đặc biệt trang bị để phát hiện loại phi cơ này, ngoài ra c̣n điều hành các phi vụ của các máy bay tiêm kích, phi cơ thả bom và các máy bay không người lái thường xuyên bay qua không phận Irak và Syria, với sự hợp tác của các nước trong liên minh.
Bên cạnh việc không kích, trên mặt đất quân đội Iran c̣n hỗ trợ cho các dân quân si-ai và các đơn vị Irak, trang bị cho quân đội Irak một số súng trường và súng bắn rốc-kết. Nhưng đây là lần đầu tiên Washington xác nhận các vụ không kích của Iran vào lực lượng thánh chiến EI. Iran c̣n giúp Irak các máy bay Sukhoi Su-25, và theo các lời đồn th́ thậm chí phi công Iran cũng điều khiển các phi cơ này.
Sự xác nhận của Mỹ về việc Iran oanh kích cho thấy mối đe dọa từ tổ chức Nhà nước Hồi giáo đă giúp hai kẻ cựu thù xích gần lại với nhau. Iran và Irak từng lao vào một cuộc chiến dữ dội từ 1980 đến 1988 làm hàng trăm ngàn người chết. Ngày nay chính quyền hệ phái si-ai ở Iran duy tŕ quan hệ chặt chẽ với chính quyền si-ai ở Irak vốn đang phải vất vả chống chọi các đợt tấn công của quân thánh chiến EI hệ phái sun-ni.
Thụy My, rfi