Một sáng nào đó khi thức dậy, bạn chợt phát hiện cổ mình bị căng cứng, cử động rất khó khăn, kèm theo cảm giác đau nhức khó chịu. Sự đau nhức càng tăng lên khi cố làm động tác quay cổ, có khi đau lan xuống bả vai, chi trên hoặc vùng liên sống bả, khiến cho cổ phải nghiêng về một bên trong tư thế rất gò bó để chống đau. Nếu có những biểu hiện đó, rất có thể bạn đã mắc chứng bệnh vẹo cổ mà y học cổ truyền thường gọi là lạc chẩm hay thất chẩm.
Nguyên nhân chủ yếu của căn bệnh vẹo cổ khi ngủ dậy thường là do tư thế lúc ngủ không hợp lý, đầu gối quá cao hoặc quá cứng khiến cho đầu cổ lệch về một bên, các cơ vùng cổ như cơ thang, cơ ức đòn chũm bị căng giãn kéo dài mà sinh đau. Ngoài ra, tình trạng thoái hoá cột sống cổ hoặc cổ bị lạnh cũng là những yếu tố góp phần làm bệnh phát sinh hoặc nặng thêm. Khi lâm vào tình trạng khó chịu này, trước tiên bạn phải hết sức bình tĩnh và sau đó lần lượt tiến hành các thao tác sau đây:
Liệu pháp xoa bóp đơn giản: Để người bệnh ngồi dựa lưng thoải mái trên ghế tựa, người tiến hành thủ thuật đứng sau lưng bệnh nhân, dùng mô của bàn tay hoặc gốc bàn tay day hai bên vai và phần lưng phía dưới cổ, giữa hai xương bả vai từ nhẹ đến nặng, sao cho những cơ co cứng mềm dần ra và bệnh nhân cảm thấy dễ chịu hơn là được.
Hoặc dùng các ngón tay xoa bóp khối cơ ở vùng cổ từ trên xuống dưới, từ cổ ra tới mỏm vai chừng 5-10 lần. Hay dùng đầu ngón tay trỏ sờ nhẹ khối cơ trong vùng giữa hai xương bả vai để tìm thớ cơ căng cứng như một dây nhỏ nằm chéo từ trên xuống dưới và từ cột sống ra bên cạnh (thường tương ứng với đốt sống lưng thứ 6, dưới đốt sống cổ 7 là đốt sống lưng thứ 1). Dùng ngón cái bấm mạnh vào thớ cơ này sao cho người bệnh cảm thấy đau nhức xuyên lên vai, day bấm vùng này chừng 1 phút. Tìm điểm đau nhất vùng cổ, dùng ngón tay cái day ấn từ nhẹ đến nặng chừng 2 phút, đồng thời bảo người bệnh tự quay cổ, cố gắng quay càng nhiều lần càng tốt, sao cho đạt được cảm giác mỏi, tê, tức là được.
Những huyệt cần bấm, day
Xác định huyệt lạc chẩm, day ấn huyệt này trong 2 phút (huyệt nằm ở mu bàn tay, giữa hai ngón tay trỏ và ngón tay giữa, dùng ngón tay cái bấm dần từ mép da liên ngón lên trên cổ tay, vị trí nào đau tức nhất đó là huyệt lạc chẩm). Chú ý, bóp kỹ những cơ bị co cứng, sau đó day bấm huyệt kiên tỉnh trong 2 phút (bảo người bệnh cúi đầu, phần dưới cổ nổi lên từ 1 đến 3 u xương tròn, đặt lên mỗi u xương một ngón tay, bảo người bệnh quay đầu vòng tròn, đốt nào động dưới tay nhiều là đốt sống cổ 7, huyệt kiên tỉnh nằm ở điểm giữa đường nối mỏm gai đốt cổ 7 và mỏm cùng vai).
Huyệt lạc chẩm
Và day ấn huyệt hợp cốc trong 2 phút - bảo người bệnh xòe rộng ngón tay cái và ngón tay trỏ, lấy nếp gấp giữa đốt 1 và đốt 2 của ngón tay cái bên kia để vào hổ khẩu tay này, đặt áp đầu ngón tay cái lên mu bàn tay, đầu ngón cái ở đâu chỗ đó là huyệt, khi ấn có cảm giác ê tức nhất và lan về phía ngón tay út.
Huyệt hợp cốc
Bên cạnh đó, cần vận động cổ - người làm thủ thuật đứng sau lưng bệnh nhân, một tay đỡ cằm, tay kia để ở xương chẩm, nhẹ nhàng vận động đầu bệnh nhân qua phải, qua trái với góc độ tăng dần, chú ý hỏi chuyện người bệnh để tránh tình trạng cưỡng lại, khi cảm thấy cơ mềm không có trở lực, thì dùng sức (hơi mạnh) lắc đầu bệnh nhân sang phải và về phía sau, tiếp tục làm tương tự phía bên trái. Trong khi vận động lắc như vậy có thể nghe thấy tiếng kêu.
Trước hoặc sau khi xoa bóp có thể dùng ngải cứu sao muối chườm nóng vào vùng đau.
Cách làm: lấy một ít muối ăn cho vào chảo sao nóng cho đến khi hết tiếng nổ, rồi cho ngải cứu cắt đoạn vào đảo nhanh tay, trút ra và gói vào khăn nhiều lớp, dùng chườm nóng vùng bị bệnh cho đến khi nguội.
sonnyd ⒸVietSN