Báo cáo của Ủy ban tình báo thuộc Thượng viện Mỹ về các kỹ thuật thẩm vấn tàn bạo của CIA nhằm vào những nghi can bị bắt giữ sau những vụ tấn công khủng bố ngày 11/9/2001 đã vấp phải những chỉ trích nặng nề từ khắp nơi trên thế giới.
Theo CNN, nhiều nước – gồm cả các nước đồng minh lẫn kẻ thù của Mỹ - đã lên tiếng chỉ trích các kỹ thuật thẩm vấn tàn bạo của CIA. Tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani đã lên án những hành vi vô nhân đạo được nêu ra trong báo cáo và nói rằng trong số những người bị tra tấn có cả những đồng hương của người Afghanistan. Ngoài ra, ông này cũng nhắc lại cam kết sau năm 2014 sẽ không có lực lượng quốc tế nào được phép tống công dân Afghanistan vào tù, xông vào nhà họ hay được xây nhà tù tại nước này.
Thủ tướng Anh David Cameron cũng đã chỉ trích hành vi tra tấn, khẳng định việc làm này là sai trái. “Chúng ta muốn nhìn thấy một thế giới an toàn hơn, muốn được nhìn thấy những kẻ cực đoan bị tiêu diệt nhưng chúng ta sẽ không thành công nếu mất đi chuẩn mực đạo đức” – ông Cameron nói khi đang ở Thổ Nhĩ Kỳ. Trên tài khoản mạng xã hội Twitter, Ngoại trưởng Đức Frank-Walter Steinmeier nói rằng, các phát hiện trong bản báo cáo chỉ rõ việc những vi phạm các giá trị dân chủ. “Việc này không thể tái diễn” – ông nói.
Ngoài ra, Liên hợp quốc, giới chức Trung Quốc, Iran, Pháp, Scotland, Triều Tiên cũng đã lên tiếng chỉ trích những việc làm được cho là vi phạm nhân quyền, vi phạm luật pháp của giới chức Mỹ trước đây. Cựu Tổng thống Ba Lan Aleksander Kwasniewski thì cho rằng bản báo cáo đã làm rõ suy luận rằng nước Mỹ đang ngày càng yếu đi. “Một bài học khác từ báo cáo này là việc tin tưởng vào thậm chí đồng minh thân cận nhất của bạn cũng cần phải có giới hạn” – ông nói thêm.
Trong một động thái liên quan, BBC ngày 11/12 đưa tin, phát biểu trên kênh truyền hình Fox News, cựu Phó tổng thống Mỹ Dick Cheney khẳng định cựu Tổng thống George W Bush đã được thông tin đầy đủ về các kỹ thuật thẩm vấn của CIA đã được đưa ra trong báo cáo của Thượng viện. Song, ông Cheney cáo buộc bản báo cáo là “tào lao” và khăng khăng chương trình thẩm vấn đã ngăn chặn được nhiều vụ tấn công, cứu được nhiều mạng sống và rằng CIA không đáng bị chỉ trích về chương trình thẩm vấn tăng cường đang gây tranh cãi.
Về phần mình, Tổng thống Mỹ đương nhiệm, cũng là người đã ra lệnh chấm dứt các biện pháp lấy lời khai bị chỉ trích của CIA sau khi lên nắm quyền, đang thúc đẩy mạnh mẽ các nỗ lực nhằm mục tiêu đóng cửa nhà tù quân sự của Mỹ ở vịnh Guantanamo – là nơi đã giam giữ một số người bị CIA thẩm vấn tàn bạo. Trong tuần qua, đã có thêm 6 người – đều chưa từng bị truy tố hay xét xử về hành vi phạm tội nào – được chuyển khỏi nhà tù này sau 13 năm bị tống giam. Song, theo AFP, ông Obama có thể vẫn sẽ không hoàn thành được mục tiêu này trước khi rời khỏi Nhà Trắng vào năm 2016.
VietSN © Sưu Tập