Thông tin mới nhất từ Reuters, Philippines đầu năm tới sẽ triển khai nhiều chiến đấu cơ mới cùng hai tàu chiến ra quân cảng tại Vịnh Subic, nơi trước đây từng là doanh trại hải quân Mỹ. Đây là đợt chuyển quân lớn đầu tiên đến cơ sở quân sự này trong ṿng 23 năm qua.
Chuyên gia Rommel Banlaoi của Philippines nhận xét, việc sử dụng cơ sở quân sự tại Vịnh Subic sẽ cho phép hải quân và không quân Philippines phản ứng một cách hiệu quả hơn trước các động thái của Trung Quốc trên Biển Đông. Cảng nước sâu tại Vịnh Subic nằm ở phía tây đảo Luzon của Philippines, hướng thẳng ra Biển Đông.
Subic từng là cơ sở hải quân lớn nhất thế giới của Mỹ. Tuy nhiên, Thượng viện Philippines vào năm 1992 đă ngưng cam kết quân sự hóa Vịnh Subic với Washington và đóng cửa cơ sở này. Chính quyền Manila đă chuyển Subic thành cảng thương mại thay v́ làm nơi đóng quân cho hải quân Philippines.
Tàu chiến của Mỹ neo đậu tại thành phố Olongapo, vịnh Subic, phía Bắc Manila vào ngày 14-10-2014 (Ảnh: Reuters)
Từ năm 2000 đến nay, các tàu chiến của Mỹ đă thường xuyên ghé vào cảng Subic. Tuy nhiên, hải quân Mỹ chỉ neo đậu tạm trong thời gian diễn tập cùng Philippines hoặc sử dụng các cơ sở thương mại tại Subic để bổ sung hậu cần và sửa chữa, chứ không có công năng quân sự.
Trả lời Reuters, Thứ trưởng Bộ Quốc pḥng Pio Loeno Batino cho biết phía Manila tháng Năm vừa qua đă kư kết một hợp đồng thuê 15 năm với ban quản lư Vịnh Subic, thỏa thuận sử dụng một phần cơ sở này vào mục đích quân sự.
Theo các quan chức Philippines, một khi Subic quay trở lại thành cảng quân sự, hải quân Mỹ có thể sẽ được sử dụng nhiều công năng hơn thông qua một hiệp định thời hạn kéo dài không quá một năm. Hiệp định này sẽ cho phép quân đội Mỹ sử dụng các cơ sở quân sự địa phương một cách đa dạng hơn. Tuy nhiên, hiệp định này vẫn đang bị “đóng băng” bởi Ṭa án Tối cao Philippines.
QuocPhilippines sắp nhận thêm 12 máy bay chiến đấu FA-50 từ Hàn Quốc (Ảnh minh họa)
Đây là động thái mới nhất của Philippines trước các tham vọng của Trung Quốc trên Biển Đông. Quân đội nước này cũng dự tính chi ra 20 tỉ USD trong ṿng 13 năm tới để hiện đại hóa và nâng cao sức mạnh quân sự.
Hăng tin Reuters dẫn lời hai tướng lĩnh Philippines cho biết, hai chiến đấu cơ hạng nhẹ FA-50, sản xuất bởi tập đoàng Công nghiệp Hàng không Hàng quốc, sẽ được triển khai đóng quân tại Căn cứ Hải quân Cubi trong Vịnh Subic vào đầu năm 2016.
Hai chiến đấu cơ, sẽ được giao vào tháng 12-2015, sẽ là loạt đầu tiên trong gói 12 chiếc FA-50 mà Philippines đặt hàng hồi cuối năm 2014. Được biết, toàn bộ phi đội FA-50 đều sẽ đóng quân tại cảng Subic trong tương lai.
Theo các tướng lĩnh của Philippines, phi đội Fighter Wing 5th, đóng tại phía bắc đảo Luzon, cũng sẽ được triển khai xuống Subic. Hai tàu chiến khác cũng sẽ được triển khai xuống cảng Alava tại Vịnh Subic.
Theo Patrick Cronin, chuyên gia tại Trung tâm An ninh Hoa Kỳ mới, các máy bay FA-50 của Philippines sẽ chỉ tốn vài phút để di chuyển đến băi cạn Scarborough, chỉ cách Vịnh Subic có khoàng 270km. Các máy bay không người lái hoặc máy bay tuần tra của Philippines cũng có thể giám sát hoạt động của Trung Quốc trên biển Đông chặt chẽ hơn.