Thời gian gần đây, liên tiếp các “sinh vật lạ” xuất hiện trên sao Hỏa khiến nhiều người ṭ ṃ và tỏ ra phấn khích. Có phải chúng ta đă tiếp xúc rất gần với người ngoài hành tinh rồi không?
Trong những ngày vừa qua, rô-bốt thám hiểm tự hành mang tên Curiosity do NASA chế tạo đă liên tục gửi về những h́nh ảnh quư giá, trong đó có cả các “sinh vật lạ ngoài hành tinh”. Vậy thực chất chúng là ǵ?
H́nh ảnh được cho là "kim tự tháp" trên sao Hỏa.
Những ngày qua, rất nhiều người đă phấn khích trước những “người phụ nữ bí ẩn”, “sinh vật lạ”, “bộ xương”… được t́m thấy trên sao Hỏa. Tuy nhiên, các nhà khoa học đă giải thích rằng "đây thực chất do hiện tượng mang tên pareidolia gây ra".
Theo đó, thuật ngữ pareidolia xuất phát từ cụm từ ghép của tiếng Hy Lạp gồm para và eidolon . Không chỉ cảm nhận được h́nh ảnh, pareidolia c̣n có thể cảm nhận được âm thanh.
Một số h́nh ảnh "sinh vật ngoài hành tinh" mới nhất được phát hiện trên sao Hỏa.
Các nhà khoa học cho biết, pareidolia có thể hiểu một cách đơn giản là hiện tượng xuất hiện khi ta nh́n thấy h́nh ảnh hoặc nghe được âm thanh, khi đó trí năo sẽ sự quen thuộc và liên tưởng đến sự vật, âm thanh khác trong khi thực tế không hề có.
Đă có rất nhiều nhà khoa học tham gia nghiên cứu hiện tượng pareidolia, từ đó, nhiều giả thuyết cũng được đưa ra. Tuy nhiên, chỉ số ít được chấp nhận và trong số đó có giả thuyết của Carl Sagan – nhà vật lí, thiên văn học người Mỹ.
Theo Sagan viết trong cuốn sách của ḿnh: “Từ rất xưa, con người đă biết xác định nguy hiểm ở khoảng cách xa, hoặc trong điều kiện tầm nh́n hạn chế. Đây là điều kiện sống c̣n, và nếu không làm điều đó, họ sẽ bị tấn công, bị sự nguy hiểm đe dọa”. Và đôi khi, họ “bỏ chạy không lí do để bảo toàn mạng sống dù thực tế không có nguy hiểm”.Sagan nhấn mạnh rằng khi đó, một gen quy định khả năng đề pḥng nguy hiểm trên được sinh ra và duy tŕ cho các thế hệ người tiếp theo đến ngày nay. Từ đó, có nhiều h́nh ảnh, sự vật trừu tượng sẽ bị gen chi phối, từ đó “tưởng tượng” ra một sự vật khác không có thực.
Để dễ hiểu hơn, ta lấy việc ngắm mây làm ví dụ. Trên bầu trời, mây chỉ là hơi nước, nhưng khi nh́n lên, đôi khi trí tưởng tượng của trí năo sẽ khiến bạn nh́n thấy mặt người, sư tử… và các h́nh dạng lạ khác. Nhưng thực chất, hơi nước vẫn là hơi nước và không có ǵ thay đổi.
Áp dụng giả thuyết của Carl Sagan, ta có thể tạm kết rằng: trên sao Hỏa chỉ có đất đá và các h́nh thù ḱ dị mà thực chất đều do chính chúng ta “tưởng tượng” ra. Dù vậy, để có thể kết luận chính xác cần phải đợi những h́nh ảnh rơ nét hơn, hoặc có một ai đó đặt chân lên sao Hỏa để kiểm chứng.
Mars Science Laboratory là một sứ mạng thăm ḍ sao Hỏa bằng rô-bốt do cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ NASA phát động vào ngày 26 tháng 11 năm 2011. Nhiệm vụ của MSL là đưa phương tiện thăm ḍ Curiosity lên bề mặt hành tinh đỏ vào ngày 6/8/2012.
Curiosity sẽ đáp lên ḷng hố tṛn Gale Crater vào khoảng thời gian 5g31 giờ UTC . Mục tiêu của Curiosity bao gồm kiểm định sự sống trên sao Hỏa, nghiên cứu về khí hậu, địa chất học vũ trụ và thu thập dữ liệu dành cho các sứ mạng thăm ḍ có con người trong tương lai.
Từ năm 2012 đến nay, Curiosity đă gửi về Trái đất rất nhiều h́nh ảnh quư giá về bề mặt sao Hỏa, trong đó có cả những h́nh ảnh “gây hiểu lầm” như đă đề cập.