Trong thời gian tới, tại Ấn Độ Dương sẽ diễn ra hàng loạt các cuộc tập trận vốn được xem là một phần của nỗ lực duy trì cán cân quyền lực hàng hải tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
Các nguồn tin cho biết, cuộc tập trận hải quân chung đầu tiên của Ấn Độ và Australia được tổ chức ở Vịnh Bengal trong tháng này sẽ tập trung vào chiến tranh chống tàu ngầm (ASW). Trong đó, Australia sẽ điều một máy bay do thám chống tàu ngầm P-3 của Lockheed Martin, một tàu ngầm lớp Collins và một tàu khu trục ASW còn Ấn Độ sẽ triển khai một máy bay chống tàu ngầm tầm xa P-8 cùng nhiều vũ khí khác tham gia cuộc tập trận.
Các nhà phân tích cho rằng đây là bằng chứng cho thấy sự đồng thuận đang ngày càng gia tăng trong khu vực về mối đe dọa của hoạt động dưới đáy biển của Trung Quốc ở vùng ven biển châu Á. Trong 2 năm qua, dưới danh nghĩa thực hiện các chiến dịch chống cướp biển, Trung Quốc đã điều nhiều tàu ngầm tới Ấn Độ Dương. Chuyến thăm của tàu lớp Yuan của Trung Quốc tới Karachi hồi tháng 5 vừa qua càng dấy lên cảm giác bất an tại New Delhi về sự hiện diện ngày càng nhiều của lực lượng tàu ngầm của Trung Quốc tại vùng biển vốn được xem là sân sau của Ấn Độ.
Trên thực tế, các bước triển khai lực lượng dưới biển gần đây của hải quân Trung Quốc đã cho thấy chiến lược tạo ra một khu vực kiểm soát ở Ấn Độ Dương của họ. Ví dụ, các nhà quan sát chú ý tới chuyến thăm tới cảng Colombo của tàu lớp Song của Trung Quốc hồi tháng 10 năm ngoái, khi tàu ngầm này neo đậu ở một cảng biển do một công ty xây dựng Trung Quốc xây và quản lý. Đây là một sự vi phạm các quy định hiện có, theo đó nói rõ rằng một tàu hải quân nước ngoài phải neo đậu ở các bến cảng thuộc Cơ quan cảng vụ Sri Lanka (SLPA). Giới chức địa phương sau đó giải thích sự bất thường đó là do tình huống cấp bách. Tại Karachi, Pakistan, việc tàu ngầm bí mật trong vòng 1 tuần của hải quân Trung Quốc chỉ được truyền thông tiết lộ nhiều tuần sau khi chuyến thăm kết thúc.
Đáng chú ý, các nhà hoạch định hàng hải của Trung Quốc đã nâng mức độ phức tạp của các hoạt động dưới biển của họ. Việc triển khai tàu lớp Yuan tại Karachi đã báo hiệu sự cải tiến trong chuyến thăm tới Colombo vì tàu lớp Song cần phải có sự hiện diện của tàu hỗ trợ. Việc triển khai tàu lớp Yuan-335, được trang bị động cơ đẩy không khí độc lập và tăng sức bền dưới biển trong các chuyến thăm về sau cho thấy Bắc Kinh đang dần nâng cấp các hoạt động của tàu ngầm của nước này ở Ấn Độ Dương. Cụ thể, hải quân nước này dường như đang tiến hành tinh chỉnh quy trình vận hành tiêu chuẩn, tích lũy các kinh nghiệm hoạt động dưới biển quan trọng cũng như đảm bảo dữ liệu thủy văn và độ sâu cần thiết để duy trì sự hiện diện liên tục ở Ấn Độ Dương.
Với một số người, việc hải quân Trung Quốc chú trọng tới các hoạt động dưới biển ở Ấn Độ Dương là điều đáng ngạc nhiên bởi Trung Quốc không có tranh chấp lãnh thổ tại đây. Tuy nhiên, xem xét kỹ hơn các hoạt động mà lực lượng này đã thực hiện trong thời gian gần đây đã cho thấy tính logic rõ ràng. Bởi, việc phát triển các hoạt động hàng hải hiện đại là nhu cầu bắt buộc, giúp Bắc Kinh vạch ra được một chiến lược hoạt động nhằm đảm bảo tiếp cận các không gian đang tranh chấp.
Trong khuôn khổ các chiến dịch mới của hải quân Trung Quốc, tàu ngầm dường như đang đóng một vai trò ngày càng quan trọng hơn. Ngoài việc bảo vệ không gian hàng hải chiến thuật và thu thập thông tin tình báo, các tàu ngầm của Trung Quốc còn có thể tránh được việc bị phát hiện và xác định được vị trí các tàu ngầm của Ấn Độ ở Ấn Độ Dương. Quan trọng hơn, sự hiện diện của các tàu này có thể khiến năng lực ngăn chặn của Ấn Độ ở Ấn Độ Dương trở nên thiếu sót.
Do đó, các hoạt động hải quân sắp tới của Ấn Độ nhiều khả năng sẽ tập trung vào các tình huống dự phòng phát sinh từ sự hiện diện lớn hơn của hải quân Trung Quốc tại các vùng duyên hải thuộc châu Á. Ngoài việc tập trận với Australia, các nguồn tin cho biết cuộc tập trận hải quân Malabar của Ấn Độ - Mỹ tại Vịnh Bengal vào cuối tháng này sẽ không chỉ tập trung vào các hoạt động hỗ trợ nhân đạo và cứu trợ thiên tai mà còn tập trung vào các hoạt động tác chiến chống tàu ngầm và chiến tranh trên không. New Delhi cũng đã mời hải quân Nhật Bản tham gia cuộc tập trận này.
Trong khi đó, Canberra cũng bày tỏ sẵn sàng cùng Ấn Độ, Nhật và Mỹ tham gia cuộc tập trận 4 bên nhằm nhấn mạnh trật tự hàng hải “dựa trên luật pháp” ở châu Á – Thái Bình Dương. Nhiều nhà quan sát nhìn nhận các cuộc tập trận này là một phần của nỗ lực của các nước trong việc duy trì cán cân quyền lực hàng hải tại khu vực Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương.
VietBF© Sưu tập