Sáng nay 19-9, hai Bộ trưởng quốc phòng Mỹ và Nga đã có cuộc điện đàm đầu tiên sau hơn 1 năm để thảo luận về cuộc khủng hoảng Syria. Hai cường quốc này đều có mục đích tích cực giải quyết vấn đề ở Syria nhưng chưa tìm được tiếng nói chung. Vì thế cuộc điện đàm giữa hai Bộ trưởng mở ra một chiến lược mới chắc chắn sẽ có hiệu quả hơn.
Cuộc điện đàm giữa 2 Bộ trưởng quốc phòng kéo dài khoảng 50 phút và diễn ra trong bối cảnh Moscow đang có vai trò ngày càng tích cực hơn trong vấn đề Syria, thể hiện qua việc tăng cường các hoạt động quân sự của Nga tại quốc gia Trung Đông này.
Trong một diễn biến mới nhất, các quan chức Mỹ hôm 18-9 cho hay 4 máy bay chiến đấu của Nga mới đây đã có mặt tại một sân bay gần thành phố Latakia của Syria. Tờ Walll Street Journal cho hay chiến đấu cơ trên có thể là loại Su-27. Theo ước tính của Lầu Năm Góc, Nga đã điều động trực thăng chiến đấu, pháo tự hành, xe tăng và khoảng 500 lính hải quân đến một căn cứ không quân ở thành phố cảng Latakia, tây bắc Syria.
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter (trái) và người đồng cấp Nga Sergei Shoigu. Ảnh: AP/EPA
Mỹ và Nga trước đây vốn đã bất đồng sâu sắc về cuộc nội chiến đẫm máu tại Syria và vai trò của Tổng thống Bashar al-Assad. Trong khi Moscow muốn ủng hộ Chính phủ Syria, Mỹ lại xem việc phế truất Tổng thống Assad là một bước quan trọng để giải quyết cuộc khủng hoảng tại nước này.
Theo thông tin từ Lầu Năm Góc, Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Ashton Carter đã thảo luận với Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu về việc làm thế nào để tránh cho quân đội 2 nước vô tình đụng độ nhau trên bộ. Trong khí đó, các phương tiện truyền thông tại Nga nhận định rằng cuộc điện đàm chứng tỏ 2 bên đã phần nào tìm được sự đồng thuận về vấn đề Syria.
Từ lâu Mỹ đã lên tiếng cảnh báo về việc Nga tăng cường đưa quân đội vào Syria trong bối cảnh Chính phủ của ông Assad đang thất thế trước quân nổi dậy. Việc Nga đưa thêm 4 máy bay vào Syria đã làm tăng sự hiện diện quân sự của Nga tại đây. Trước đó, Nga đã đưa trực thăng, pháo binh, khoảng 500 lính thủy đánh bộ vào can thiệp tại Syria và thậm chí triển khai cả tên lửa đất đối không để bảo vệ sân bay Latakia. Điều này đồng nghĩa với việc Washington và Moscow sẽ có rất nhiều vấn đề phải thảo luận.
Hình ảnh của quân đội Syria cho thấy các phương tiện quân sự mới của Nga hiện diện tại đất nước Trung Đông này. Ảnh: BBC
Tin tức về cuộc điện đàm giữa ông Carter và ông Shoigu xuất hiện ngay sau khi Ngoại trưởng Mỹ John Kerry phát biểu hôm 18-9 rằng những cuộc hội đàm quân sự giữa Mỹ và Nga “sắp diễn ra”.
Cả Nga và Mỹ đều rất quan ngại về sự trỗi dậy của Tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) cựa đoan tại Syria. Hiện IS đang kiểm soát nhiều vùng tại miền Bắc nước này. Cuộc điện đàm giữa ông Carter và ông Shoigu chỉ là bước đi đầu tiên.
Mỹ và các đồng minh hiện nay cũng đang triển khai nhiều cuộc không kích trên không phận Syria và do đó họ không muốn có bất kỳ hiểu lầm nào với lực lượng quân đội Nga tại đây. Mỹ cũng muốn nắm rõ hơn về mục đích của sự hiện diện quân sự của Nga tại Syria.
Theo phát ngôn từ phía Lầu Năm Góc, cuộc điện đàm giữa 2 bộ trưởng được mô tả là “mang tính xây dựng”, chủ yếu tập trung vào những sự khác biệt và chồng chéo quan điểm giữa 2 bên. Một quan chức Mỹ nói với hãng tin Reuters rằng trong cuộc thảo luận kéo dài 50 phút, ông Shoigu đã nói với ông Carter rằng những hoạt động của Nga tại Syria “mang bản chất tự vệ”
Các cuộc đàm phán quân sự giữa Moscow và Washington cũng được kỳ vọng sẽ tạo điều kiện cho 2 bên tăng cường hiểu biết lẫn nhau trên mặt trận ngoại giao trong bối cảnh cuộc khủng hoảng Syria rất có thể sẽ là vấn đề trọng tâm được thảo luận bên lề cuộc họp của Đại hội đồng Liên Hiệp Quốc trong tháng này.
Lần gần đây nhất Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ hội đàm cùng người đồng cấp của Nga đã là vào tháng 8-2014 khi cựu Bộ trưởng Chuck Hagel còn đương nhiệm.
therealrtz © VietBF