Mỹ và Trung Cộng vẫn đang có những bước đi chiến lược quan trọng trên Biển Đông Nếu Mỹ điều tàu chiến và máy bay tuần tra sâu vào trong vùng 12 hải lư quanh những đảo nhân tạo Trung Quốc xây phi pháp trên Biển Đông, Washington có nguy sơ sập bẫy, tạo cớ cho Trung Quốc quân sự hóa những đảo nhân tạo. V́ sao vậy?
Tàu tác chiến cận bờ USS Fort Worth (LCS 3) của Hải quân Mỹ tuần tra trong vùng biển quốc tế trên Biển Đông, và tàu chiến Trung Quốc bám sát phía sau, hồi tháng 5.2015 - Ảnh: Hải quân Mỹ
Sau nhiều tháng lên tiếng bảo vệ tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, nếu Mỹ không có hành động cụ thể th́ chính sách ngoại giao “đường ranh đỏ” và chiến lược tái cân bằng ở châu Á - Thái B́nh Dương của chính quyền Barack Obama có thể bị coi là thất bại, theo The Australian Financial Review (Úc) ngày 19.10.
Tờ báo Úc này cũng nhận định, nguy cơ đối đầu quân sự Mỹ - Trung Quốc khá thấp, nhưng Mỹ sẽ mắc bẫy Trung Quốc khi đưa tàu chiến áp sát đảo nhân tạo.
Theo tiến sĩ Euan Graham, giám đốc Viện nghiên cứu Chính sách Quốc tế Lowy (Mỹ) th́ “Trung Quốc vẫn c̣n thiếu những cơ sở quân sự trên các đảo nhân tạo để tiến hành chiến dịch đáp trả Mỹ”.
Ông Graham phân tích, khi lực lượng Hải quân Mỹ tuần tra sâu vào trong vùng 12 hải lư quanh những đảo nhân tạo mà Trung Quốc xây dựng phi pháp, Washington có thể “trao tặng” cho các lănh đạo quân sự Trung Quốc một cơ hội tuyệt vời để ra lệnh tiến hành “những biện pháp pḥng thủ”, đó chính là giai đoạn quân sự hóa trong dự án xây đảo nhân tạo phi pháp.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc phần nào đă hé lộ về “cái bẫy Biển Đông”.
Tân Hoa xă hồi tuần rồi đưa tin, Bắc Kinh cảnh báo “Mỹ phạm sai lầm nghiêm trọng nếu dùng những biện pháp quân sự thách thức Trung Quốc”, buộc Bắc Kinh không c̣n lựa chọn nào khác là tăng cường pḥng thủ ở những đảo nhân tạo, theo tờ The Sydney Morning Herald (Úc).
Trước thềm chuyến thăm Mỹ của Chủ tịch Tập Cận B́nh hồi cuối tháng 9.2015, các tàu hải quân Trung Quốc được cho là đă đi vào lănh hải Mỹ ở ngoài khơi bang Alaska. Đây là cách Bắc Kinh “dụ dỗ” Hải quân Mỹ phản ứng, để từ đó có cớ phản ứng tương tự khi tàu chiến áp sát đảo nhân tạo ở Biển Đông, theo ông Graham. Và ông đề xuất, các nhà chiến lược Mỹ nên dự trù phương án đối phó với việc Trung Quốc lập căn cứ quân sự ở các đảo nhân tạo phi pháp tại Trường Sa.
Việc Mỹ muốn đảm bảo tự do hàng hải ở Biển Đông trong những tuần và tháng sắp tới đ̣i hỏi Washington có một chiến lược toàn diện, dài hạn hơn là chỉ đơn giản tuần tra sâu vào trong vùng 12 hải lư quanh đảo nhân tạo Bắc Kinh xây phi pháp ở Trường Sa, theo ông Graham.