Sau phán quyết của PCA về vụ kiện Biển Đông, phần thắng nằm hoàn toàn về phía Philippines. Tuy nhiên để công lư được thực thi đối với loại "chày cối" như Trung Quốc không phải là dễ. V́ thế Mỹ sẽ vẫn phải cầm chịch trong vụ này. Và Mỹ sẽ tiếp tục tuần tra Biển Đông.
Khu trục hạm Spruance của Mỹ tuần tra ở Biển Đông. Ảnh: US Navy
"Các chuyến tuần tra ở Biển Đông là điều chúng tôi đă thực hiện trong nhiều thập kỷ nhằm bảo vệ quyền của tất cả các nước đưa thuyền và máy bay hoạt động ở những nơi luật quốc tế cho phép, chúng tôi sẽ tiếp tục thực hiện điều đó", bà Colin Willett, Phó trợ lư ngoại trưởng Mỹ, nhấn mạnh khi trao đổi qua điện thoại hôm 14/7 với một số phóng viên châu Á, trong đó có Báo.
Theo bà Willett, phán quyết của Ṭa trọng tài hôm 12/7 với vụ kiện do Philippines đưa ra mang tính quyết định và ảnh hưởng sâu rộng, đồng thời cũng rất phức tạp, với khối lượng đồ sộ gần 500 trang. Do đó, các nước liên quan, gồm Philippines, Trung Quốc, Mỹ và cộng đồng quốc tế cần dành thời gian xem xét kỹ, đánh giá những gợi ư của phán quyết.
Trước nhiều câu hỏi về việc Mỹ và cộng đồng quốc tế sẽ làm ǵ nếu Trung Quốc có hành động khiêu khích ở khu vực, bà Willett từ chối đưa ra dự đoán về diễn biến sắp tới, cho rằng "c̣n quá sớm" để đánh giá.
Trong khi đó, Mỹ kêu gọi các bên liên quan kiềm chế không có cách hành xử khiêu khích, hăm dọa, đe dọa hoặc sử dụng vũ lực. Washington cho rằng các nước cần tôn trọng luật pháp, làm rơ yêu sách của ḿnh theo luật biển (UNCLOS), t́m kiếm cách thức có thể chấp nhận được hoặc giải quyết những khác biệt một cách ḥa b́nh.
Bà Willett bày tỏ, khi phán quyết của Ṭa là ràng buộc với các bên, gồm Philippines và Trung Quốc, Mỹ trông đợi các nước này sẽ tuân thủ, thực hiện nghĩa vụ của ḿnh.
Phó trợ lư Ngoại trưởng Mỹ khẳng định Washington hợp tác với các nước liên quan để khuyến khích họ sử dụng phán quyết làm cơ sở để thảo luận, t́m ra những phương cách như hợp tác chung hoặc quy tắc về cách hành xử.
Đề cập tới lo ngại Bắc Kinh có thể lập Vùng nhận dạng pḥng không (ADIZ) ở Biển Đông, Phó trợ lư Ngoại trưởng Mỹ cho rằng bất kỳ hành động nào cản trở tự do hàng hải và hàng không có thể bị coi là khiêu khích, "là điều không thể chấp nhận được với bất kỳ ai".
Therealtz © VietBF