Sự việc đang làm dậy sóng lòng dân trong thời gian gần đây.Xuất hiện việc xét xử hành vi phạm tội khác nhau giữa lãnh đạo và công dân của chính quyền nhà nước CSVN.
Vụ “cướp đồ ăn” có nhiều tình tiết đáng nói: 2 thiếu niên phạm tội vào thời điểm đều chưa thành niên. Mục đích cướp giật “bánh mì” chỉ là để “chống đói”. Và vật bị cướp, theo giám định có giá trị... 45.000 đồng.
Tòa đã đúng ở lập luận: Tài sản dù lớn hay nhỏ, dù nhiều hay ít, dù định được giá trị hay thậm chí bé nhỏ đến không thể định giá (như vụ cướp mũ ở Hải Phòng) đều được pháp luật bảo vệ. Tòa cũng đúng ở việc xác định hành vi của các bị cáo cấu thành tội phạm.
Nhưng nói đó là “hành vi nguy hiểm cho xã hội” e rằng chưa khiến ngay cả những “người dưng” tâm phục khẩu phục.
Nhưng tuyên một án tù giam để nói chuyện “giáo dục” thì làm sao thuyết phục được rằng đó là một bản án nhân đạo, khoan hồng, thứ không chỉ rất cần mà còn là hiến định cho những trường hợp chưa thành niên phạm tội.
Trong khi đó, vụ việc tạm gọi là “14 lần vỡ ống nước sông Đà” đã có một kết cục nằm ngoài sự tưởng tượng của dư luận.
5 quan chức Vinaconex, được xác định rõ ràng là “thay đổi vật liệu tuyến ống, sử dụng composite sợi thủy tinh chưa được thẩm định”, “lựa chọn nhà thầu thiếu năng lực, cung cấp sản phẩm cho dự án không đảm bảo chất lượng”. Và hậu quả của những vi phạm là chỉ trong 3 năm, đường ống nước sông Đà đã vỡ liên tiếp 14 lần, phải dừng cấp nước hơn 340 giờ, gây ảnh hưởng đời sống của không ít hơn 177.000 hộ dân tại thủ đô. Nhưng đó chưa phải là cái mất lớn nhất. Cái mất lớn nhất phải là sự bức xúc, là việc mất mát niềm tin, hay thậm chí là định kiến, sự ác cảm đối với các công trình nhà nước.
Dân kêu là đúng! Nhân đạo quá, nhân đạo không chịu nổi!
Dân bức xúc cũng phải khi mà chỗ cần nhân đạo thì không nhân đạo, trong khi người cần trừng trị răn đe thì lại khoan hồng!
Bởi nhân đạo, khoan hồng trong một lĩnh vực, đối với những hành vi đang gây thiệt hại cực lớn về kinh tế và không ít phổ biến đang khiến lòng tin xã hội càng thêm lung lay.
Để người dân nhìn nhận chỉ nhân đạo, khoan hồng với quan chức cho dù hậu quả của hành vi mà họ gây ra nghiêm trọng đến mức nào, trong khi lại trừng phạt đến hà khắc với vị thành niên thấp cổ bé họng thì rõ ràng, đó là thất bại của những bản án và công tác tư pháp.