Mặc dù chúng ta được cảnh báo tuyệt đối không nên thử ma tuý dù chỉ một lần vì dễ gây nghiện và ảnh hưởng đến sức khoẻ.Nhưng lại có một số thứ cũng gây nghiện không kém ma tuý mà vẫn được bày bán công khai và sử dụng một cách hợp pháp.
Ma túy nằm trong danh sách cấm vì nó gây nghiện, đầu độc người ta và để lại những tác hại khôn lường cho bản thân, gia đình và xã hội. Nhưng thực tế, một số thứ có vẻ như “không độc hại” và hợp pháp, tuy nhiên lại không hề thua kém ma túy về tính gây nghiện và “tính nguy hiểm.”
1. Rượu bia
Theo các thống kê được thu thập bởi CDC (Trung tâm Kiểm soát & Phòng chống Dịch bệnh Mỹ), uống rượu quá mức (từ 4 ly trở lên đối với nữ và từ 5 ly trở lên đối với nam giới trong một lần uống, và uống rượu ở tuổi vị thành niên hoặc trong khi mang thai) là nguyên nhân dẫn đến khoảng 88.000 ca tử vong được ghi nhận ở Mỹ từ năm 2006-2010.
Tại Việt Nam, chỉ riêng mấy ngày Tết 2017 đã ước tính có khoảng 6.000 người đánh nhau phải nhập viện vì có liên quan đến rượu. Tổng số tai nạn hay các sự cố liên quan đến rượu là không thể tính đếm hết. Một số chuyên gia đã đề xuất cấm bán rượu kia.
2. Thuốc lá
Theo các báo cáo của CDC, thuốc lá gây ra khoảng 90% tất cả các ca tử vong do ung thư phổi. Ngoài ra, cũng theo CDC, tỉ lệ tử vong do hút thuốc lá ở cả nam và nữ đã tăng lên trong suốt 50 năm qua ở Mỹ.
3. Đường
Chuyên gia dinh dưỡng Cassie Bjork phát biểu trên tờ Healthline: “Một vấn đề nan giải là đường được cả xã hội chấp nhận. Mọi người thường nghĩ đường là một thứ ‘ngon-ngọt’ trong khi nó thực sự là một chất độc hại. Nghiên cứu cho thấy rằng, đường thậm chí có thể gây nghiện hơn cả cocaine.”
“Đường kích hoạt các thụ thể opiate trong não bộ và tác động đến Trung tâm Củng cố Não bộ (Hệ thống Hưởng thưởng, từ đó dẫn đến những hành vi cưỡng bách, kéo theo đó là hàng loạt các hệ lụy như tăng cân, đau đầu, mất cân bằng hormone…”.
Nhiều chuyên gia dinh dưỡng không ngần ngại cho rằng đường chính là “cái chết trắng” thực sự.
4. Caffein
Theo những nghiên cứu của Rolan Griffins – Giáo sư khoa Tâm thần và Thần kinh học – nghiên cứu cuối cùng của ông chỉ ra rằng “Khi người nghiện cafe không có đủ lượng caffein họ dùng hàng ngày, có thể họ sẽ phải trải qua một vài triệu chứng; bao gồm đau đầu, mệt mỏi, khó tập trung.” Thậm chí một vài người nghiện caffein còn có thể chịu một vài triệu chứng giống như cảm cúm như đau mỏi cơ bắp hay buồn nôn.
5. Thuốc ho
Codein là một dược chất được sử dụng khá rộng rãi do có tính chất giảm đau, gây ngủ và giảm ho nên thường được kết hợp với các thuốc giảm như Paracetamol để tăng hiệu quả giảm đau, kết hợp với thuốc long đờm để trị chứng ho khan. Tuy nhiên sử dụng Codein kéo dài sẽ gây nên tình trạng nghiện thuốc.
Codein có bản chất hóa học là Methylmorphin, là alkaloid của thuốc phiện, nên có tác dụng giảm đau và giảm ho giống như Morpine, tuy nhiên tác dụng giảm đau và giảm ho của Codein kém Morphin 10 lần. Vì có công thức hóa học giống với Morphine và khi chuyển hóa trong cơ thể 10% Codein chuyển hóa thành Morphine nên khi sử dụng với liều cao có thể gây các triệu chứng tương tự sử dụng ma túy như gây sảng khoái, lâng lâng, ảo giác, hưng phấn, kích thích thần kinh, mất phương hướng…
Các biểu hiện thường gặp khi thiếu thuốc là bồn chồn, run, co giật cơ, toát mồ hôi, chảy nước mũi…
Một số trường hợp các em học sinh nghiện thuốc ho đã được phát hiện tại TP. Hồ Chí Minh. Do đó các chuyên gia cảnh báo không nên lạm dụng codein.
Không chỉ codein mà một số thuốc ho khác như Tyno dạng sirô (hoạt chất chính là Dextromethorphan), Recotus cũng có thể gây nghiện, và đã trở thành một sự cố cách đây vài năm tại Việt Nam.
Ngoài ra, còn một vấn đề khác khiến nhiều người lo lắng đó là “nghiện công nghệ”, nghiện smartphone, lướt web, facebook… Từ già đến trẻ, đều đang mất quá nhiều thời gian cho công nghệ, tác động đến toàn bộ xã hội. Nghiện công nghệ khiến hành vi con người thay đổi, cuộc sống trở nên phụ thuộc vào công nghệ hiện đại.