Thượng tướng Trung quốc Phạm Trường Long bất ngờ rút ngắn chuyến thăm ở Việt nam.Điều này làm dấy lên nghi vấn giữa Việt nam và Trung quốc đă xảy ra mâu thuẫn.Phía Trung quốc chính thức xác nhận giao lưu hữu nghị Quốc pḥng biên giới Việt Nam - Trung Quốc bị hủy bỏ.
Tờ báo cũng xác nhận Thượng tướng Phạm Trường Long, Phó Chủ tịch Quân uỷ Trung ương Trung Quốc, cắt ngắn chuyến thăm Việt Nam tuần này.
Tuy vậy, tờ báo không nói có hay không mâu thuẫn giữa hai nước, mà chỉ nói nguyên do v́ "sự sắp xếp công việc".
Rút ngắn hay bị mời về?
"Phía Trung Quốc quyết định hủy cuộc gặp quốc pḥng ở biên giới v́ nguyên do liên quan sự sắp xếp công việc," tờ báo dẫn lời một viên chức thông tin của bộ quốc pḥng Trung Quốc.
Hoàn cầu Thời báo nói phái đoàn Thượng tướng Phạm Trường Long, rời Bắc Kinh hôm 12/6, thăm Tây Ban Nha, Phần Lan rồi đến Việt Nam.
Tờ báo hoàn toàn không nhắc có mâu thuẫn ǵ dẫn đến việc cắt ngắn chuyến thăm Việt Nam.
Trả lời thảo luận trên Facebook Live của BBC Tiếng Việt hôm 22/06, Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp, nhà nghiên cứu người Việt ở Singapore nói theo ông biết th́ "phía Việt Nam đă mời Thượng tướng Trung Quốc về" v́ các phát biểu của ông ta.
Tân Hoa Xă tường thuật rằng ông Phạm trong chuyến thăm đă nhấn mạnh rằng "toàn bộ các đảo ở Biển Nam Hải [là tên gọi Trung Quốc dùng để chỉ Biển Đông] đă thuộc lănh thổ Trung Quốc kể từ thời thượng cổ."
Tiến sĩ Hà Hoàng Hợp cũng nói tuyên bố của Tướng Phạm "như một lời đe dọa quân sự" đối với Việt Nam.
Ông cũng cho hay so với chuyến thăm lần trước (03/2016) của Bộ trưởng Thường Vạn Toàn th́ chuyến thăm này c̣n cao cấp hơn v́ ông Phạm Trường Long là Phó Chủ tịch Quân ủy Trung ương, và Ủy viên Trung ương Đảng CSTQ.
Trong khi đó, ngày 22/6, tờ báo lớn đặt tại Hong Kong, South China Morning Post, cũng dẫn lời các chuyên gia Trung Quốc về sự việc.
Theo giới quan sát Trung Quốc, việc hủy giao lưu dường như thể hiện bất măn của Bắc Kinh về việc Việt Nam định khai thác dầu khí ở Biển Đông, và nỗ lực gần hơn với Nhật.
Hồi tháng Giêng, Tập đoàn dầu khí Hoa Kỳ ExxonMobil kư thỏa thuận khung phát triển và bán khí đốt từ mỏ Cá Voi Xanh ở Biển Đông với hai đối tác Việt Nam.
Hôm 13/6, tàu Echigo của Lực lượng bảo vệ bờ biển Nhật Bản thăm Đà Nẵng và có các hoạt động huấn luyện chung trên biển với Bộ tư lệnh Cảnh sát biển Vùng 2 tại Đà Nẵng.
Nhân dân không thích nhau
Ngô Sĩ Tồn, chủ tịch Viện Nghiên cứu Nam Hải đặt tại Trung Quốc, nói với South China Morning Post:
"Một nguyên nhân trực tiếp dẫn tới việc cắt ngắn chuyến thăm của ông Phạm có thể là v́ Bắc Kinh xem Việt Nam nuốt lời hứa không khai thác dầu khí ở khu vực tranh chấp ở Nam Hải."
Ông này nói: "Việt Nam gần đây cũng quan hệ nhiều hơn với Mỹ và Nhật."
Thủ tướng Việt Nam Nguyễn Xuân Phúc gần đây đă thăm liên tiếp Hoa Kỳ và Nhật Bản.
Trong khi đó, GS Ngô Vĩnh Long nói với Diễn đàn Bàn tṛn của BBC hôm 22/06:
"Điểm khai thác ExxonMobil kư với Việt Nam nằm trong thềm lục địa của Việt Nam nên không phải là vùng tranh chấp."
Ông Trương Minh Lượng, chuyên gia từ Đại học Tế Nam, nói quan hệ hai nước có thể sẽ xấu đi.
"Trung Quốc và Việt Nam đang ở trong thế nghịch lư."
"Về chính thức, hai chính phủ nỗ lực xây dựng quan hệ tốt hơn nhưng ở phía không chính thức, nhân dân hai nước đang có thái độ ngày càng tiêu cực về nhau."