M-4 Carbine là loại súng trường chủ lực nổi tiếng của quân đội Mỹ. Súng chủ lực được Mỹ thay thế do sử dụng cỡ đạn quá bé. Mỹ đang nỗ lực nâng cấp vũ khí để khắc chế áo giáp tương lai của Nga.
M-4 Carbine liệu có quá yếu đuối?
Súng trường Tấn công M-4 Carbine tiêu chuẩn
Hiện tại, M-4 Carbine sử dụng đạn cỡ 5,56mm (theo tiêu chuẩn NATO) được cho là có độ xuyên giáp kém, khó có thể xuyên phá được các loại giáp hiện đại mà điển h́nh là Giáp Ratnik của Nga. Các cuộc thử nghiệm đă cho thấy, loại giáp này chịu được liên tiếp hai phát đạn 7,62x54 mm từ súng trường bắn tỉa Dragunov SVD và ba phát đạn 7,62x39 mm của súng trường tấn công AK-103 ở khoảng cách 10 m. Với sự phát triển của những loại giáp như vậy, việc sử dụng cỡ đạn 5,56mm sẽ không khác ǵ “muỗi đốt inox”.
Giáp Ratnik
Ít ai biết, trước năm 1963, lính Mỹ đă sử dụng cỡ đạn 7,62mm trước khi đổi sang sử dụng cỡ 5,56mm. Tuy nhiên, quân đội nước này đă chọn sử dụng cỡ đạn nhỏ hơn v́ nhiều lí do. Trước hết, đạn cỡ bé hơn sẽ nhẹ hơn, đồng nghĩa là mang được nhiều hơn. Việc này phù hợp với cách bắn áp chế thọc sườn hoặc bắn áp chế để gọi hỗ trợ pháo kích/không kích – chiến thuật mà binh sĩ Mỹ thường sử dụng trong chiến đấu. Lí do thứ 2 là đạn 5,56mm có độ giật thấp hơn nhưng vẫn uy lực không kém so với 7,62mm. Vào những năm 60, đạn 5,56mm hoàn toàn có thể xuyên phá các loại giáp cùng thời. Với những ưu điểm đó, cỡ đạn này đă đồng hành với lính Mỹ từ mẫu M193, M-16, M-16A1, M-16A2 cho đến M-4 Carbine hiện đại. Thế nhưng, công nghệ áo giáp đă khác rất nhiều so với quá khứ. Việc quay về sử dụng cỡ đạn 7,62mm là bước đi cần thiết và sống c̣n nếu muốn dành lợi thế trước đối thủ.
Đạn cỡ 5,56mm tiêu chuẩn NATO (giữa)
Chương tŕnh “Súng trường Tấn công Thay thế” (ICSR)
Theo trang Military.com, Lầu Năm Góc yêu cầu loại súng mới phải đáp ứng các tiêu chí sau: có chế độ bán tự động và tự động, ṇng dài khoảng 40-50cm, báng gấp, có thanh ray để lắp kính ngắm và laser, nhẹ dưới 5kg khi không lắp kính ngắm. Đặc biệt, loại súng mới sẽ phải sử dụng cỡ đạn 7,62mm – tương tự cỡ đạn của huyền thoại súng trường tấn công Nga AK-47. Cụ thể, ICSR sẽ sử dụng loại đạn tăng cường hiệu suất M80A1. Loại đạn này có thân nhẹ hơn, đầu đạn thép cứng có khả năng xuyên phá các loại áo giáp hiện đại. Không chỉ có vậy, sau khi xuyên giáp, đạn sẽ văng mảnh để tối đa hóa sát thương.
Ngoài ra, mẫu súng được tŕnh lên phải kèm theo ống giảm thanh. Dường như, Lầu Năm Góc đang muốn nhân rộng việc sử dụng ống giảm thanh – vốn đang áp dụng tại các đơn vị thủy quân lục chiến và được cho là có thể khiến việc liên lạc và phối hợp trên chiến trường tốt hơn.
Những ứng viên tiềm năng
Trong thời điểm hiện tại, rất ít mẫu súng có thể đáp ứng được tất cả tiêu chuẩn này. Theo các chuyên gia quân sự, 1 phiên bản hoàn toàn tự động của súng trường dân sự AR-10 là một ứng viên tiềm năng. AR-10 có thiết kế khá giống với M-4 Carbine, do đó các binh sĩ có thể chuyển loại và làm quen nhanh chóng. Ngoài ra, HK417 cũng là một hậu duệ tiềm năng cho M-4. Đây là phiên bản dùng đạn 7,62mm của loại súng M27 được thủy quân lục chiến Mỹ sử dụng. Một sự lựa chọn khác là FN SCAR đến từ Bỉ.
Từ trái qua phải: AR-15 (phiên bản cải tiến của AR-10), HK417 và FN SCAR
Được biết, các nhà sản xuất súng có 1 tháng để tŕnh lên mẫu súng cùng với số lượng đạn 210 viên để quân đội đánh giá. Bộ Quốc pḥng Mỹ dự kiến sẽ có 50 ngàn mẫu súng tham gia để có cơ hội thay thế huyền thoại M-4 Carbine. Đây không phải là lần đầu tiên nước này có ư định thay thế M-4. Trước đó vào năm 2013, một cuộc thi tương tự đă được tổ chức nhưng không có ứng viên nào “đủ đô” để thay thế “lăo làng” này.