Mỹ cứ lớn tiếng với nhiều nước trên thế giới là vi phạm nhân quyền nhưng Mỹ đã làm gì trong các nhà tù của họ? Hệ thống nhà tù do CIA điều hành từng khiến nhiều người khiếp sợ. Tổ chức Ân xá Quốc tế (AI) tố cáo BIR đã "tùy tiện bắt giữ và tra tấn tù nhân" ở căn cứ Salak, cùng với Salak là hệ thống nhà tù Black Site.
Nhà tù bí mật trong căn cứ của Mỹ Cameroon
Salak: Nhà tù – căn cứ huấn luyện quân sự
Salak nằm gần thị trấn Maroua ở vùng cực bắc Cameroon được Mỹ sử dụng vào mục đích huấn luyện quân sự trong cuộc chiến chống nhóm khủng bố Boko Haram của Nigeria.
Cameroon được Mỹ triển khai khoảng 300 quân nhân hỗ trợ cho các chiến dịch do thám trên không và thu thập thông tin tình báo. Ngoài ra, trong thập kỷ qua Cameroon được Mỹ rót hàng trăm triệu USD để huấn luyện lực lượng quân sự.
Hình ảnh rò rỉ tố cáo BIR tra tấn tù nhân ở Salak.
Đại sứ Mỹ Michael từng tán dương hoạt động của Đội Phản ứng nhanh Cameroon BIR: "Với sự huấn luyện của chúng tôi, BIR đã thể hiện được mọi giá trị mà chúng tôi mong muốn ở lực lượng vũ trang …"
Khu sân bay và căn cứ quân sự Salak ở vùng biên giới phía bắc giữa Nigeria và Chad được mở rộng sau khi Boko Haram gia tăng những cuộc tấn công nhằm vào dân thường.
Hình ảnh vệ tinh cho thấy Salak được mở rộng đáng kể trong đó bao gồm hai tòa nhà được xây dựng giữa tháng 12/2013 và tháng 2/2015. Về sau được AI mô tả là "các tòa nhà của người Mỹ".
Hiện Salak là tổng hành dinh của BIR tiến hành chiến dịch Alpha chống Boko Haram. Salak cũng được người Mỹ sử dụng để triển khai một số chiến dịch quân sự ở vùng Tây Phi.
Tuy nhiên, BIR bị Tổ chức Ân xá Quốc tế (AI) tố cáo "tùy tiện bắt giữ và tra tấn tù nhân" trong hơn 100 trường hợp từ 2013 - 2017. Những hình ảnh và video thu được từ Salak cho thấy binh sĩ Mỹ ở gần những khu giam giữ và tra tấn tù nhân.
BIR đã giam giữ, tra tấn, sát hại không qua xét xử khoảng 101 tù nhân với sự hỗ trợ từ phía Mỹ. Số tù nhân bị BIR giam giữu bất bợp pháp đa số là nam giới theo đạo Hồi hay thành viên sắc tộc Kanuri cùng phụ nữ và trẻ em (có em giam chỉ mới 7 tuổi).
Những kỹ thuật tra tấn tàn bạo
Báo cáo từ các tổ chức nhân quyền cho thấy, BIR sử dụng nhiều kỹ thuật tra tấn tàn bạo: Bắt đứng ở tư thế gây stress, treo người trên cao, không cho tù nhân ngủ, rút móng tay, gây bỏng cơ thể và sốc điện. Các cựu tù nhân cho biết họ bị đánh đập bằng đủ loại công cụ: dây xích, gậy gỗ…
Một cựu tù nhân khai với AI: "Ở nhà tù Salak, tôi thường xuyên bị treo người trên cao. Mỗi ngày chỉ được cho ăn một bữa ăn sơ sài và bị tra tấn ít nhất 3 lần. Trong 2 lần tra tấn đầu tiên, nhóm người mặc thường phục đánh đập tôi bằng dây cáp điện".
Binh sĩ BIR tại một trạm gác ở Cameroon.
Theo ước tính từ AI, hàng chục tù nhân (hoặc cao hơn) đã chết do những đòn tra tấn khốc liệt và số khác ngã bệnh nặng trong các nhà tù dưới sự quản lý của BIR từ năm 2013-2017. Xác những tù nhân bị tra tấn đến chết được bọc trong túi nylon và sau đó BIR chuyển đến nơi nào không rõ.
Nhiều tù nhân mô tả những người da trắng, đôi khi xác dịnh là người Mỹ làm việc trong một "garage" lộ thiên ở phía nam những buồng giam trong Salak.
Tháng 4/2017, Một số hình ảnh về nhà tù bí mật Salak được một cựu binh sĩ không quân Mỹ công khai trên mạng xã hội. Số hình ảnh quý này là bằng chứng về mọi hoạt động bất hợp pháp của Mỹ ở Salak cũng như trên khắp Cameroon.
Hệ thống nhà tù bí mật Black Site của Mỹ
Black Site (Khu vực Đen) là hệ thống nhà tù ghê rợn đầy bí mật của Mỹ do CIA điều hành nhằm giam giữ nghi phạm khủng bố trong suốt cuộc Chiến tranh chống khủng bố.
Do giam giữ tù nhân tại các nhà tù bí mật này là bất hợp pháp ở Mỹ, nên CIA thực hiện điều đó ở nước ngoài.
Các nước nơi CIA đặt nhà tù bí mật đều đã ký Công ước Liên hiệp quốc về việc chống tra tấn, đối xử dã man, vô nhân đạo và Mỹ cũng ký. Tuy nhiên nhân viên của CIA tại các nhà tù này được phép dùng các phương pháp thẩm vấn "tiên tiến", trong đó có một số biện pháp vi phạm Công ước Liên hiệp quốc.
Nghi phạm khủng bố phải chịu những hình thức tra tấn đáng sợ tại Black Site. Ảnh minh họa
Đến năm 2003, Mỹ bị tố đã giam giữ bất hợp pháp nghi phạm khủng bố tại nhà tù bí mật ở Thái Lan, do đó Black Site tại Thái Lan phải đóng cửa. Tuy nhiên, tổ chức này tiếp tục thành lập những "Black Site" khác ở Afghanistan, Romania và Ba Lan với các bí danh như Salt Pit và Bright Light.
Theo điều tra, các hệ thống nhà tù bí mật này của Mỹ liên tiếp thẩm vấn các nghi phạm khủng bố bằng nhiều biện pháp dã man theo các cấp độ khác nhau, tùy theo độ nguy hiểm của nghi phạm.
Cho đến nay, con số cơ sở Black Site trên toàn thế giới thực chất là bao nhiêu? Những biện pháp tra tấn kinh khủng thực sự như thế nào?.... vẫn còn mang nhiều bí mật.