Israel dọa tấn công quân sự, chấm dứt chương tŕnh hạt nhân Iran. Bộ trưởng T́nh báo Israel Yisrael Katz khẳng định nước này sẵn sàng sử dụng biện pháp quân sự để ngăn Iran sở hữu vũ khí hạt nhân. Điều này có khả năng dẫn tới việc Mỹ hoặc Israel ra tay đánh phủ đầu nhắm vào các cơ sở hạt nhân Iran để ngăn ngừa Tehran sở hữu vũ khí hạt nhân.
Bộ trưởng T́nh báo Israel Yisrael Katz.
"Nếu các nỗ lực quốc tế do Tổng thống Mỹ Donald Trump dẫn đầu không ngăn cản được Iran sở hữu năng lực hạt nhân, Israel sẽ tự áp dụng các biện pháp quân sự. Sẽ cần nhiều thay đổi trong thỏa thuận giữa Iran với 6 cường quốc để bảo đảm họ không thể chế tạo vũ khí hạt nhân", Reuters dẫn lời Bộ trưởng T́nh báo Israel Yisrael Katz phát biểu hôm nay tại Tokyo, Nhật Bản.
Ông Katz cho biết Tel Aviv muốn thỏa thuận hạt nhân được sửa đổi, trong đó loại bỏ ngày hết hạn thỏa thuận và áp đặt những quy định chặt chẽ hơn, nhằm ngăn chặn Tehran phát triển các máy ly tâm mới dùng để sản xuất nhiên liệu hạt nhân cấp độ vũ khí.
Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 13/10 tuyên bố sẽ không xác nhận Iran tuân thủ Kế hoạch Hành động Toàn diện Chung (JCPOA), thỏa thuận hạt nhân quan trọng với Tehran đạt được dưới thời Obama. Điều này đồng nghĩa với việc quốc hội Mỹ có 60 ngày để xem xét khả năng có tái áp đặt lệnh cấm vận với Iran hay không.
Giới chuyên gia cho rằng với việc từ chối công nhận Iran tuân thủ JCPOA, ông Trump gần như đă đẩy thỏa thuận hạt nhân vốn nhận được rất nhiều sự ủng hộ này vào nguy cơ đổ vỡ, bởi Iran đă khẳng định họ sẽ rút khỏi thỏa thuận nếu Mỹ tái áp đặt các lệnh cấm vận.
Nếu quốc hội Mỹ do đảng Cộng ḥa kiểm soát thúc đẩy một dự luật đ̣i hỏi sự nhượng bộ hơn nữa từ Iran, nước này có thể hủy thỏa thuận, trục xuất thanh sát viên quốc tế và tăng tốc chương tŕnh hạt nhân. Điều này có khả năng dẫn tới việc Mỹ hoặc Israel ra tay đánh phủ đầu nhắm vào các cơ sở hạt nhân Iran để ngăn ngừa Tehran sở hữu vũ khí hạt nhân.
Israel từng không kích cơ sở hạt nhân Iraq và Syria
Israel từng đơn phương hành động trong quá khứ mà không cần hỏi ư kiến đồng minh Mỹ, thực hiện các đợt không kích hủy diệt nhà máy hạt nhân của Iraq năm 1981 và Syria năm 2007. Tuy nhiên, việc tấn công cơ sở hạt nhân của Tehran được đánh giá là quá rủi ro, nhiều khả năng khiến Israel hứng chịu những đ̣n đáp trả quân sự mạnh tay từ Iran.
Giới phân tích nhận định lời đe dọa của Bộ trưởng Katz có thể thúc đẩy Mỹ tăng cường sức ép lên Iran, nhưng cũng có nguy cơ phản tác dụng, khiến Iran trở nên cứng rắn hơn và gia tăng bất đồng giữa Mỹ với các đồng minh châu Âu.