Sau 2 năm Nga tham chiến, chính quyền của Tổng thống Syria Assad đă gần như tiêu diệt hoàn toàn Nhà nước Hồi giáo tự xưng IS. Thái độ của Mỹ thế nào sau chiến thắng của Syria? Đối thủ mới mà quân đội Syria nhắm đến là ǵ?
Quân đội Syria ngày 9-11 tuyên bố chiến thắng trước tổ chức Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) sau ba năm nhóm khủng bố này hoành hành. Quân chính phủ hoàn tất tái chiếm TP cuối cùng mà IS kiểm soát là Albu Kamal, tỉnh Deir el-Zour gần biên giới với Iraq.
Đối thủ mới
Sau cuộc chiến với IS, t́nh h́nh đối đầu giữa quân đội Syria, Nga và Iran với lực lượng tay súng người Kurd sẽ trở nên rơ ràng hơn bao giờ hết. Nhóm vũ trang Các lực lượng Dân chủ Syria (SDF) - gồm dân quân người Kurd và Ả Rập được Mỹ bảo trợ - đang kiểm soát nhiều mỏ dầu lớn và vùng lănh thổ chiến lược ở Bắc và đông Syria.
Hiện quân đội Syria và các đồng minh kiểm soát bờ phía Tây sông Euphrates, nơi có thủ phủ Deir el-Zour và một số mỏ dầu nhỏ. Dầu là nguồn thu chính của Syria trước khi nội chiến xảy ra năm 2011. Hơn một nửa tài nguyên dầu Syria nằm ở vùng SDF kiểm soát tỉnh Deir el-Zour.
Iran tuần trước đă cảnh báo rằng quân đội Syria sẽ tiến về Raqqa, vốn đă được SDF chiếm quyền kiểm soát từ IS. Trong cuộc gặp vừa qua với ông Ali Akbar Velayati, cố vấn lănh đạo tối cao Iran, Tổng thống Bashar al-Assad nói cuộc chiến của Syria không chỉ chống khủng bố mà c̣n nhằm đánh bại các âm mưu chia cắt đất nước, tiến đến lấy lại quyền kiểm soát toàn bộ lănh thổ Syria.
Các nữ chiến binh trong lực lượng dân quân người Kurd và liên quân SDF được Mỹ chống lưng. Ảnh: AFP
Mỹ vẫn im lặng
Chuyện chính phủ Syria sẽ đối đầu với người Kurd chỉ c̣n là câu chuyện thời gian. Câu hỏi hiện tại là Mỹ liệu có chọn đối đầu với quân đội Syria và lực lượng dân quân Iran bảo trợ hay không.
Phía Mỹ chưa công bố cụ thể về kế hoạch và mục tiêu ở Syria ngoài các tuyên bố chung chung sẽ tiếp tục huấn luyện và trang bị cho các đồng minh tại Syria, không để IS quay trở lại. Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ James Mattis mới đây thừa nhận các đồng minh đang thúc giục Mỹ làm rơ chính sách tại Syria. Ông Mattis cho biết ưu tiên hiện tại là nỗ lực khôi phục các cuộc ḥa đàm nhưng không nói chi tiết.
Nhà nghiên cứu cấp cao Yezid Sayigh tại Trung tâm Carnegie khu vực Trung Đông dự đoán trong bối cảnh Mỹ thiếu cam kết chính trị ở Syria, không có chính sách rơ ràng về Syria, chính phủ Syria sẽ dùng sức mạnh quân sự để đạt được lợi thế trong đối thoại với người Kurd. Nhiều khả năng Nga sẽ đóng vai tṛ trung gian trong cuộc đàm phán.
Chính trị gia ủng hộ SDF Ilham Ahmed cũng thừa nhận khả năng này. Theo bà, các mỏ dầu sẽ vừa là lợi thế thương lượng của người Kurd nhưng cũng có thể là nguyên nhân dẫn đến thêm một cuộc chiến tàn khốc với chính phủ Syria nếu họ từ chối thương lượng.