Rau diếp cá có nhiều công dụng tuyệt vời trong chữa bệnh. Rau diếp cá giải nhiệt mùa hè cực tốt. Những bài thuốc chữa bệnh từ rau diếp cá cực dễ áp dụng được vietbf chia sẻ dưới đây.
Vào mùa hè, chúng ta thường đắm chìm trong những ly sinh tố rau diếp cá mát lạnh với đường, đá. Thức uống này giúp giải nhiệt cực tốt. Không chỉ làm dịu ngay cái nóng oi ả của mùa hè bên ngoài, tâm trí chúng ta dường như cũng dịu lại nhờ được giải nhiệt từ bên trong.
Giữa mùa hè nắng nôi, oi bức, đây thực sự là những loại đồ uống tuyệt vời đáng được thêm vào danh sách thực đơn của gia đình bạn.
Theo cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Nguyên Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội), trong Đông y, rau diếp cá hay còn gọi là dấp cá, rau giấp, lá giấp… có vị cay, tính hơi lạnh, có công dụng chính là thanh nhiệt giải độc, lợi thủy tiêu thũng.
Đặc điểm nhận diện rau diếp cá là lá mọc cách (so le), hình tim, có bẹ, đầu lá hơi nhọn hay nhọn hẳn, khi vò ra có mùi tanh như mùi cá. Cây thảo cao 15–50 cm; thân màu lục hoặc tím đỏ, mọc đứng cao 40 cm, có lông hoặc ít lông. Cụm hoa nhỏ hình bông bao bởi 4 lá bắc màu trắng, trong chứa nhiều hoa nhỏ màu vàng nhạt, trông toàn bộ bề ngoài của cụm hoa và lá bắc giống như một cây hoa đơn độc. Quả nang mở ở đỉnh, hạt hình trái xoan, nhẵn. Mùa hoa tháng 5-8, quả tháng 7-10.
"Rau diếp cá có vị cay, chua, mùi tanh, tính mát (hơi lạnh, theo Hu), hơi độc, tán khí, tán ứ (Kariyone & Kimure), cay vào phế kinh. Rau diếp cá thường được dùng trong các trường hợp viêm phế quản , hen suyễn, áp xe phổi, phù nề, hội chứng lỵ cấp, viêm đường tiết niệu, đái dắt, đái buốt, huyết trắng, khí hư, mụn nhọt. Liều dùng được định lượng 10-30g khô, 30-60g tươi", lương y Bùi Hồng Minh nói.
Nghiên cứu của y học hiện đại cho thấy, trong diếp cá chứa 91,5% nước, 2,9% protid, 2,7% gluxit, 0,5% lipid, 1,8% cellulose, dẫn xuất không protein 2,2, khoáng toàn phần 1,1. Trong rau diếp cá cũng chứa một số khoáng chất như canxi, kali, caroten và vitamin C.
Trong sách của GS Đỗ Tất Lợi, trong cây có chừng 0,0049% tinh dầu mà thành phần chủ yếu là methylnonylketon, decanonylacetaldehyd e, chất myrcen và một ít alcaloid là cordalin, một hợp chất sterol v.v... Trong lá có quercitrin (0,2%); trong hoa và quả có isoquercitrin. Độ tro trung bình là 11,4%, tro không tan trong HCl là 2,7%.
Những bài thuốc chữa bệnh từ rau diếp cá cực dễ áp dụng
Không chỉ là thức uống giải nhiệt, lương y Bùi Hồng Minh khẳng định, chúng ta hoàn toàn có thể sử dụng rau diếp cá để tạo thành những bài thuốc chữa bệnh cực dễ áp dụng lại hiệu quả. Một số cách dùng thuốc từ rau diếp cá mà bạn nên dắt túi là:
- Đau sưng trên cơ thể: Trong sách Nam dược thần hiệu có hướng dẫn cách chữa đau nhức, sưng trên cơ thể bằng diếp cá như sau: Diếp cá 15g, nhọ nồi 15g, cải rừng 15g, xương sông 15g, dưa chuột 15g, khế 15g, đơn đỏ 15g, huyết dụ 15g, xích hoa xà 3 lá, bí đao 3 lát, củ nâu 3 lát. Tất cả nguyên liệu đem giã nát, đổ thêm nước và vắt lấy nước uống, đem bã đắp vào chỗ sưng.
- Trị mụn nhọt sưng đỏ (chưa có mủ): 12g diếp cá, rửa sạch, giã nát đắp vào mụn nhọt rồi băng lại. Ngày thực hiện 2 lần. Làm trong 3 ngày, mụn nhọt sẽ đỡ sưng đau nhanh chóng.
- Chữa bệnh sởi: Diếp cá 15g, rau dệu 15g, đậu chiều 12g, cam thảo đất 12g. Sắc uống làm 2 lần trong ngày. Sử dụng nước thuốc này sẽ làm sởi nhanh phát hết ra ngoài, chóng khỏi bệnh.
- Chữa đái buốt, đái dắt: 20g diếp cá, rau má, rau mã đề mỗi vị 40g rửa sạch, giã nát lọc lấy nước trong. Ngày uống 3 lần. Thực hiện liên tục trong 7-10 ngày.
- Chữa táo bón: 10g diếp cá đã sao khô, hãm với nước sôi khoảng 10 phút, uống thay trà hàng ngày. Một liệu trình chữa táo bón này thực hiện trong 10 ngày. Lưu ý: Trong thời gian điều trị không sử dụng cùng các loại thuốc khác.
- Chữa kinh nguyệt không đều: Cây diếp cá 40g, ngải cứu 30g (cả hai đều dùng tươi). Rửa sạch cây diếp cá và ngải cứu, giã nhỏ lọc bằng nước sôi để nguội, lấy một bát nước thuốc, uống làm 2 lần trong ngày, uống liền 5 ngày, uống trước kỳ kinh 10 ngày.
- Trị vú sưng đau do tắc sữa: 25g diếp cá khô, táo đỏ 10 quả. Sắc với 3 bát nước còn 1 bát, chia 2 lần uống trong ngày. Uống trong 3 - 5 ngày.
Lưu ý: Theo chuyên gia, rau diếp cá tính hàn nên người có tạng người hư hàn không nên dùng. Để tránh những rủi ro không đáng có nên tham khảo ý kiến của chuyên gia Đông y trước khi sử dụng.