[Romano]

Vừa qua 2 tàu chiến lớn của Mỹ đã đi qua eo biển Đài Loan trước những tuyên bố "chủ quyền" của TQ. Đây được cho là hành động thiết thực nhất để khẳng định tự do hàng hải trong khu vực. Hiện phía TQ vẫn chưa có bất cứ phản ứng nào về vụ việc. Hai tàu chiến của Mỹ đã đi ngang qua Eo biển Đài Loan hôm thứ Bảy trong một chuyến hải hành có phần chắc sẽ được hòn đảo tự trị này xem là một dấu hiệu cho thấy sự ủng hộ của Tổng thống Donald Trump trong bối cảnh căng thẳng tăng cao với Trung Quốc.

"Hai tàu Hải quân Hoa Kỳ đã thực hiện một chuyến đi ngang mang tính thường lệ qua vùng biển quốc tế là Eo biển Đài Loan vào ngày 7-8 tháng 7 (giờ địa phương)," Đại tá Charlie Brown, phát ngôn viên của Hạm đội Thái Bình Dương Hoa Kỳ, nói với Reuters trong một thông cáo.

"Các tàu của Hải quân Hoa Kỳ thường đi lại giữa Biển Đông và Biển Hoa Đông thông qua Eo biển Đài Loan và đã làm như vậy từ nhiều năm qua," ông Brown nói.

Các quan chức Mỹ, phát biểu trong điều kiện ẩn danh, cho biết hai khu trục hạm Mustin và Benfold thực hiện chuyến đi này.

Trước đó trong ngày thứ Bảy, Bộ Quốc phòng Đài Loan cho biết các tàu di chuyển theo hướng đông bắc, nói thêm rằng việc này là phù hợp với các qui tắc.

Washington không có quan hệ chính thức với Đài Loan nhưng bị ràng buộc bởi một luật qui định phải giúp hòn đảo này phòng vệ và là nguồn vũ khí chính của họ. Trung Quốc thường xuyên nói rằng Đài Loan là vấn đề nhạy cảm nhất trong quan hệ với Mỹ.

Chuyến đi ngang qua Eo biển Đài Loan là chuyến đi đầu tiên của một tàu Hải quân Mỹ trong khoảng một năm trở lại, theo Reuters. Nó diễn ra sau một loạt các cuộc tập trận quân sự của Trung Quốc quanh hòn đảo này mà đã gây căng thẳng giữa Đài Bắc và Bắc Kinh.

"Mỹ đang làm trầm trọng thêm căng thẳng ở Eo biển Đài Loan," Hoàn Cầu Thời Báo của nhà nước Trung Quốc nói trên Twitter.

"Hải quân Trung Quốc chắc chắn đã theo dõi tình hình và kiểm soát được nó, một chuyên gia về quân sự cho biết sau khi hai tàu Hải quân Mỹ đi thuyền qua Eo biển Đài Loan hôm thứ Bảy," báo này nói thêm.

Trung Quốc tuyên bố Đài Loan thuộc chủ quyền của mình và chưa bao giờ từ bỏ ý định sử dụng vũ lực để buộc hòn đảo mà Bắc Kinh coi là một tỉnh li khai về dưới sự kiểm soát của mình.

Việc này diễn ra giữa lúc một cuộc chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc được xem là có thể sẽ tiếp diễn trong một thời gian dài, khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới thị uy lẫn nhau mà không có dấu hiệu sẽ đàm phán để giảm bớt căng thẳng.

Lần cuối cùng một hàng không mẫu hạm của của Mỹ đi ngang qua Eo biển Đài Loan là vào năm 2007, dưới thời chính quyền của Tổng thống George W. Bush, và một số quan chức quân sự Mỹ tin rằng kể từ lúc đó đáng ra đã phải có một hàng không mẫu hạm phải đi qua eo biển này.

Những bước đi của Mỹ, từ việc công bố một đại sứ quán trên thực tế mới ở Đài Loan cho tới thông qua Đạo luật Du hành Đài Loan khuyến khích các quan chức Mỹ đến thăm, đã làm căng thẳng leo thang hơn nữa giữa Bắc Kinh và Đài Bắc.