Không phải ai cũng ăn được rau đắng, rau sam mọc ven ruộng, ... Những loại rau quê này lại chính là những bài thuốc quư. Rau càng cua, rau dền, rau dừa nước, rau đắng, rau sam mọc ở ven ruộng, bờ sông là những bài thuốc chữa được nhiều bệnh.
Theo dược sĩ Lê Kim Phụng, nguyên giảng viên trường Đại học Y dược TP HCM, những loại rau quen thuộc trong những bữa ăn hàng ngày của người Việt có thể giúp chữa bệnh và tăng cường sức khỏe.
Rau càng cua
Loại rau này mọc nhiều ở đất ruộng ẩm ướt. Hoạt chất chiết từ rau càng cua có tác dụng chống viêm, giảm đau nhức, kháng khuẩn, kháng nấm rộng. Rau càng cua c̣n làm thuốc chữa đau bụng, áp xe, mụn, bỏng nước, gout, thấp khớp...
Một số nước trên thế giới c̣n dùng toàn bộ cây càng cua để chữa ho, sốt cao, làm lành vết thương, hạ cholesterol... Mỗi ngày bạn nên dùng 100 đến 200 g rau tươi hoặc lấy nước chiết cô đặc chia nhiều lần uống trong ngày.
Rau càng cua chữa đau bụng, thấp khớp... có thể chế biến nhiều món ăn quen thuộc. Ảnh: GDV
Rau dền
Rau dền có vị ngọt, tính mát, có tác dụng lợi tiểu, sát trùng, giải độc. Trong lá rau chứa hàm lượng vitamin A, B, C, PP, nhiều protid đặc biệt là lysin với hàm lượng cao hơn bắp, lúa ḿ và đậu tương.
Mỗi ngày dùng 200 đến 500 g rau dền luộc ăn và uống cả nước giúp thông tiểu, nhuận trường, chữa táo bón, kiết lỵ, dị ứng, mẩn ngứa, côn trùng đốt. Sử dụng hoa và hạt rau dền có tác dụng chữa phong nhiệt, mắt mờ.
Rau dừa nước
Loại rau này có thân xốp giúp cho thân cây nổi trên mặt nước, mọc hoang nhiều ở ruộng, ao đầm, mương. Rau dừa nước có giá trị dinh dưỡng khá cao, chứa nhiều protid, glucid, chất xơ, canxi, photpho, sắt, carotene, vitamin C, flavonoit và tanin.
Rau có vị ngọt nhạt, tính mát, tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu c̣n dùng chữa cảm sốt, đau bụng, dùng ngoài giă nhuyễn đắp trị rắn cắn, mụn nhọt, sưng lở. Mọi người có thể ăn kèm rau với mắm kho hoặc luộc nấu canh.
Rau đắng đất
Cây này c̣n gọi là rau đắng lá ṿng, mọc hoang trên các vùng đất khô cạnh băi sông, ven biển, nhiều nhất ở vùng đồng bằng sông Cửu Long.
Rau đắng đất có vị đắng, tính mát, giúp nhuận gan, thông tiểu, trị kinh phong. Ngoài ra, rau được dùng để chữa các bệnh như viêm gan vàng da, nổi mề đay, sốt. Bạn nên hái lúc cây chưa ra hoa, rửa sạch, ăn sống hoặc làm rau ăn kèm với món cháo cá lóc. Mỗi ngày dùng 50-100 g nấu canh hoặc sắc lấy nước uống.
Rau sam
Rau sam có vị chua hơi đắng, tính mát, chứa nhiều glycosit, saponin, chất nhầy, axít hữu cơ, muối kali và nhiều vitamin như A, B1, B2, C, PP. Rau có tác dụng thanh nhiệt giải độc, lọc máu, nhuận trường, tẩy giun, an thần. Loại rau này được dùng để trị viêm ruột cấp, kư sinh trùng đường ruột như giun đũa, giun kim (thêm cỏ sữa), đi cầu ra máu (thêm cỏ mực, rau má), ho gà, ho lâu ngày...
Mỗi ngày nên ăn 15 đến 30 g lá khô hoặc 50 đến 100 g lá tươi sắc lấy nước uống. Có thể ăn như rau sống, xào chín hoặc làm rau ăn kèm mắm kho. Ngoài ra, bạn có thể giă nhuyễn để đắp chữa mụn nhọt, đinh râu.