Việc ông James Mattis đột ngột tuyên bố từ chức và cho rằng Tổng thống Donald Trump có thể chọn một bộ trưởng khác "có quan điểm hợp với tổng thống hơn tôi" là một cú sốc cho ông Trump. Không chỉ ông Trump, nuwocs Mỹ mà đồng minh của Mỹ cũng số. Nhiều nước đang rất lo ngại.
Reuters đưa tin giới chức và giới phân tích khu vực ngày 21/12 nhận định việc Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis bất ngờ từ chức đã làm dấy lên lo ngại giữa các nước đồng minh của Mỹ, những nước ca ngợi vị tướng về hưu này có thể xây dựng lòng tin và làm dịu xu hướng biệt lập chủ nghĩa.
Phát biểu với báo The Australian, Thượng nghị sỹ Australia Jim Molan nói: "Nhìn chung, ông ấy (Mattis) được xem như một trong những người trưởng thành trong chính quyền của Tổng thống Trump."
Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ James Mattis
Theo nghị sỹ này, sự ra đi của ông Mattis là đáng lo ngại do nó tạo ra một "biến số mới" trong việc hoạch định chính sách của Mỹ.
Ông Mattis là người chỉ trích mạnh mẽ sự hiện diện gia tăng của Trung Quốc ở Biển Đông, song ông ấy lại làm việc để đảm bảo căng thẳng không vượt quá giới hạn.
Nhà phân tích an ninh và chính sách ngoại giao Euan Graham ở trường Đại học La Trobe của Australia nhận định: "Ông ấy (Mattis) là người gác cổng trong chính quyền Mỹ, họ phần lớn dựa vào ông nhằm dịu bớt tác động của cách hành xử theo bản năng của Tổng thống Trump, người, tôi cho là, biệt lập chủ nghĩa hơn và rõ ràng rất đa nghi... về những cam kết đồng minh."
Nhà phân tích quốc phòng Adam Mount thuộc Hiệp hội các nhà khoa học Mỹ cho rằng ông Mattis là người kiện định về Triều Tiên và có vai trò rất quan trọng trong việc ngăn chặn một cuộc chiến tranh xảy ra.
Chuyên gia Mount phân tích: "Ông Mattis tát nước ra khỏi (con thuyền) đồng minh đang bị vùi dập bởi một vị tổng thống hay thay đổi, một nước Triều Tiên ngày càng mạnh mẽ và một nước Trung Quốc ngày càng quyết đoán. Ông đã giữ cho mối quan hệ đồng minh không bị chìm, song có nhiều câu hỏi sẽ phải giải quyết để duy trì quan hệ này vững mạnh"./.