Thủ tướng Đức Angela Merkel muốn Trung Quốc gia nhập Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) mà Nga – Mỹ là thành viên. Nhưng hôm 16/2, Bắc Kinh đă từ chối thẳng thừng. Tại sao?
Lo sợ xảy ra một cuộc đua vũ khí hạt nhân giữa Nga – Trung – Mỹ sau khi Hiệp ước INF sụp đổ, Thủ tướng Đức Merkel đă lên tiếng kêu gọi xây dựng một hiệp ước mang tính toàn cầu.
Tên lửa DF-26 của Trung Quốc.
Trong khi đó, hồi đầu tháng Hai, Washington đă đơn phương tuyên bố ngừng tuân thủ Hiệp ước INF vốn được Nga – Mỹ kư kết vào năm 1987. Hiệp ước INF quy định cấm Nga – Mỹ phát triển các loại tên lửa phóng từ mặt đất có tầm bắn từ 500 – 5.500 km.
Theo Mỹ và các đồng minh NATO, Nga đă cho chế tạo các loại tên lửa hành tŕnh có khả năng mang theo đầu đạn hạt nhân mang tên 9M729 với khả năng tấn công châu Âu bất ngờ. Tuy nhiên, Washington vẫn để ngỏ khả năng quay lại Hiệp ước INF nếu Moscow phá hủy tất cả loại vũ khí vi phạm trong ṿng 180 ngày.
Về phần ḿnh, hôm 7/2, Bộ Quốc pḥng Nga một lần nữa “phủ nhận những cáo buộc vô căn cứ liên quan tới việc Nga vi phạm các điều khoản nằm trong Hiệp ước INF”.
“Những lời cáo buộc của Mỹ là sai sự thật”, phát ngôn viên Bộ Quốc pḥng Nga, Thiếu tướng Igor Konashenkov nói.
“Giải trừ hạt nhân là điều mà chúng tôi quan tâm và chúng tôi mong muốn các cuộc đối thoại về vấn đề này sẽ không chỉ được Mỹ, châu Âu và Nga tiến hành mà c̣n cả Trung Quốc”, Reuters dẫn lời bà Merkel phát biểu trong Hội nghị An ninh Munich.
Theo giới ngoại giao NATO, lời đề nghị Trung Quốc tham gia Hiệp ước INF được Thủ tướng Merkel đưa ra chỉ đi vào ngơ cụt bởi một hiệp ước mới sẽ chỉ rơ mối quan ngại của Mỹ về mối đe dọa phát triển quân sự nhanh chóng của Nga và Trung Quốc.
Đây chính là lư do Ủy viên Quốc vụ Trung Quốc Dương Khiết Tŕ phát biểu tại Munich rằng, các tên lửa do Trung Quốc sản xuất chỉ mang tính pḥng vệ. Và việc tham gia Hiệp ước INF là không công bằng khi làm giới hạn năng lực phát triển quân sự của Trung Quốc.
“Trung Quốc phát triển năng lực quân sự là nhằm mục đích pḥng vệ và không gây ra mối đe dọa cho bất cứ ai. Chúng tôi phản đối việc đa phương hóa Hiệp ước INF”, ông Dương nói.
Theo chương tŕnh hiện đại hóa quân đội Trung Quốc cho tới năm 2035, Bắc Kinh chú trọng cải thiện năng lực không quân đồng thời áp dụng nhiều công nghệ mới bao gồm tên lửa hành tŕnh siêu thanh và t́nh báo sử dụng trí tuệ nhân tạo.
Viện Nghiên cứu An ninh quốc tế tại London cũng chỉ ra rằng, ngân sách quốc pḥng của Trung Quốc đă tăng gần 6% giai đoạn năm 2017 – 2018.