Đây đang là mối lo ngay ngáy của Philippines. Hôm 26/3, các nhà lập pháp Philippines bày tỏ quan ngại về các thỏa thuận tài chính với Trung Quốc sau khi một viên chức Ṭa án Tối cao cáo buộc Bắc Kinh có thể tiếp quản tài sản hàng hải của Philippines nếu Manila không trả được khoản vay từ Trung Quốc cho một dự án thủy lợi. Bẫy nợ Trung Quốc là thế đó.
Theo trang tin BenarNews, Thượng nghị sĩ Joel Villanueva, một đồng minh của Tổng thống Rodrigo Duterte, là một trong những người lo ngại về các thỏa thuận cho vay với Trung Quốc. Ông nhấn mạnh chính phủ không nên được phép “cầm cố tài sản” cho quốc gia láng giềng giàu có hơn.
“Chúng tôi đă thấy những tác động tiêu cực của kiểu thu xếp này với Trung Quốc ở một số quốc gia nơi Trung Quốc cuối cùng đă kiểm soát tài nguyên và tài sản quan trọng của một đất nước”, ông Villueva nói.
Ông Antonio Carpio, phó thẩm phán cao cấp tại Ṭa án Tối cao, đă kêu gọi sự giám sát công khai hơn đối với các thỏa thuận song phương với Trung Quốc. Theo ông này, Bắc Kinh cuối cùng có thể tiếp thu tài sản từ băi Reed Bank (băi Cỏ Rong) giàu khí đốt ở Biển Đông, nếu Manila không đáp ứng nghĩa vụ cho vay đối với kế hoạch tưới tiêu sông Chico.
Băi Cỏ Rong là một băi ngầm thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam, tuy nhiên các bên khác như Trung Quốc và Philippines cũng tuyên bố chủ quyền.
“Trong trường hợp Philippines không thể trả nợ, Trung Quốc có thể thu giữ, để đáp ứng bất kỳ phán quyết trọng tài nào có lợi cho Trung Quốc, 'những tài sản dành cho sử dụng thương mại' của chính phủ Philippines”, ông Carpio nói tại một diễn đàn cuối tuần trước.
Các nhà hoạt động Philippines phản đối chuyến thăm của Chủ tịch Trung Quốc Tâp Cận B́nh vào tháng 11-2018. Ảnh: BENARNEWS
Theo ông Carpio, các tài sản nói trên có thể bao gồm tài nguyên ở Biển Đông, chẳng hạn như các tài sản xung quanh băi Reed Bank nằm trong vùng đặc quyền kinh tế của Philippines.
Phản ứng với cáo buộc trên, Dinh Tổng thống Philippines hôm 25-3 tuyên bố thỏa thuận liên quan đến dự án sông Chico trị giá 3,6 tỉ peso (68,4 triệu USD) là hợp pháp, trung thực và công khai.
Dự án Chico là một trong những dự án cơ sở hạ tầng đầu tiên được Trung Quốc tài trợ theo chương tŕnh mang tên “Xây dựng, Xây dựng, Xây dựng” của Tổng thống Duterte. Chương tŕnh nhằm hỗ trợ khoảng 4.000 gia đ́nh nông nghiệp bằng cách tưới tiêu đất nông nghiệp thông qua lưu vực sông Chico ở miền bắc Philippines.
Hôm 25-3, phát ngôn viên của Tổng thống Duterte, ông Salvador Panelo, cho biết các điều khoản là “chuẩn mực giữa người cho vay và người đi vay”. Ông cũng nói không có ǵ sai khi sử dụng tài nguyên thiên nhiên làm tài sản thế chấp.
“Tôi không thấy bất cứ điều ǵ sai trái v́ tôi biết điều đó sẽ không bao giờ xảy ra. Đó là lư do tại sao tôi nói rằng có lẽ các nhà quản lư kinh tế đă tham gia kư kết hợp đồng biết sẽ không có chuyện đó”, ông nói.
Phát ngôn viên Panelo cho biết Philippines nổi tiếng với việc đáp ứng các nghĩa vụ của ḿnh. Ông Panelo đảm bảo với công chúng Philippines rằng chính phủ sẽ không bao giờ vỡ nợ với các khoản vay từ bất kỳ tổ chức quốc tế nào.