Trung Quốc tuyên bố đang tiến hành tập trận trên Biển Đông, giữa lúc căng thẳng trong quan hệ của Bắc Kinh với các nước khác trong khu vực vẫn tiếp tục âm ỉ, sau khi nước này bắn thử tên lửa đạn đạo diệt hạm trên Biển Đông, tiếp tục quân sự hóa vùng biển bất chấp phản đối từ khu vực và quốc tế.
Dẫn lời hai quan chức Mỹ giấu tên, NBC tiết lộ Trung Quốc tiến hành đợt thử nghiệm tên lửa đạn đạo diệt hạm đầu tiên vào cuối tuần qua. Ít nhất một tên lửa được bắn ra biển.
Một trong hai quan chức Mỹ cho biết đợt thử tên lửa kéo dài đến ngày 3/7. Ông dự đoán quân đội Trung Quốc tiếp tục phóng thử tên lửa trước hạn chót đợt diễn tập. Vị trí Trung Quốc phóng thử tên lửa không được Mỹ tiết lộ.
Trung Quốc từng bị phát hiện triển khai tên lửa trên Đá Chữ thập, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Ảnh: CSIS.
Trước đó, trong thông báo đăng tải ngày 29/6, Cục Hải sự tỉnh Hải Nam tuyên bố quân đội Trung Quốc sẽ tiến hành tập trận từ 29/6 đến 3/7, trên khu vực phía bắc quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền của Việt Nam.
Vùng biển diễn ra tập trận nằm trong khu vực từ 12 độ 48 phút đến 13 độ 48 phút vĩ Bắc, 114 độ 10 phút đến 116 độ 02 phút kinh Đông. Khu vực này nằm cách quần đảo Trường Sa khoảng 50 hải lư về phía bắc.
Thời gian qua, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam đă nhiều lần lên tiếng, yêu cầu Trung Quốc chấm dứt các hoạt động phi pháp, xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.
"Việt Nam yêu cầu phía Trung Quốc chấm dứt và không để tái diễn các hoạt động tương tự, tôn trọng chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, tôn trọng nhận thức chung của lănh đạo cấp cao hai nước cũng như luật pháp quốc tế, không có hoạt động gây gia tăng căng thẳng, làm phức tạp t́nh h́nh ở khu vực", người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng nhấn mạnh hồi tháng 3.
Quan chức Washington tiết lộ tàu chiến Mỹ có hiện diện trên Biển Đông trong thời gian qua, nhưng không trong phạm vi Trung Quốc thử nghiệm tên lửa diệt hạm và không gặp phải mối đe dọa nào. Ông đánh giá hành động này của Bắc Kinh trong vùng biển là "đáng lo ngại".
Giới chức Mỹ chưa thể nhận định những tên lửa diệt hạm vừa được thử nghiệm có phải là vũ khí mới của quân đội Trung Quốc hay không. Lầu Năm Góc chưa chính thức b́nh luận về diễn biến này.
Trung Quốc vẫn liên tục có các hành động quân sự hóa và cải tạo đảo nhân tạo bất hợp pháp trên Biển Đông thời gian qua. Cách hành xử gây leo thang căng thẳng vẫn tiếp tục diễn ra bất chấp lên án của khu vực và quốc tế.
Các bệ phóng tên lửa HQ-9 ở băi biển phía tây nam Phú Lâm "biến mất" trong ảnh chụp vệ tinh đầu tháng 6/2018. Ảnh: ImageSat International.
Các báo cáo t́nh báo Mỹ cho biết tháng 5/2018 Trung Quốc âm thầm triển khai tên lửa hành tŕnh diệt hạm và tên lửa đất đối không tại ba đảo nhân tạo ở Đá Chữ Thập, Đá Xu Bi và Đá Vành Khăn, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam nhưng Trung Quốc đang chiếm đóng trái phép.
Trung Quốc cũng nhiều lần bị phát hiện triển khai tên lửa trên đảo Phú Lâm, thuộc quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam, trong năm 2018. Những hệ thống này xuất hiện vào tháng 5 và tháng 6 trong ảnh chụp vệ tinh của tổ chức ImageSat International (ISI).