Tổng thống Trump là môt nhà kinh tế thành công. Bởi vậy hiện ông rất đau đầu trước nguy cơ mất hợp đồng tỷ USD với đồng minh. Hôm 16/7,
ông cho biết thật “không công bằng” với cả Mỹ lẫn Thổ Nhĩ Kỳ nếu như Washington không thể bán cho Ankara những chiếc máy bay F-35 trị giá hàng tỷ USD sau khi Thổ Nhĩ Kỳ mua hệ thống phòng không của Nga.
Tổng thống Mỹ Donald Trump. Ảnh Reuters.
“Họ đang ở trong một tình huống rất khó khăn, và chúng ta cũng vậy. Chúng ta hãy cùng chờ xem chuyện gì sẽ xảy ra. Nhưng điều đó quả thực rấ không công bằng”, ông Trump phát biểu với các phóng viên tại một cuộc họp nội bộ tại Nhà Trắng.
“Bởi vì thực tế là nếu nước họ mua một tên lửa của Nga, chúng ta không được phép bán cho họ những chiếc máy bay trị giá hàng tỷ USD. Đây là tình huống rất không công bằng”, ông Trump than thở về nhiều việc làm có thể bị mất. “Tôi cho rằng (nhà sản xuất F-35) Lockheed sẽ không thấy vui”.
Ứng viên được ông Trump đề cử cho chức Bộ trưởng Quốc phòng, Bộ trưởng Quân đội Mỹ Mark Esper, tái khẳng định quan điểm của Thượng viện Mỹ rằng Thổ Nhĩ Kỳ không thể vừa có S-400 và F-35.
Thổ Nhĩ Kỳ bắt đầu chuyển giao hệ thống phòng không S-400 của Nga vào tuần trước bất chấp lời cảnh báo từ phía Mỹ rằng hành động như vậy có thể dẫn đến việc Lầu Năm Góc “đá” nước này ra khỏi chương trình máy bay chiến đấu tàng hình F-35.
Mối quan ngại của Washington chính là việc triển khai S-400 đồng bộ với F-35 có thể khiến Nga thu được quá nhiều thông tin bên trong hệ thống máy bay của Mỹ.
Mua thiết bị quân sự từ Nga khiến Thổ Nhĩ Kỳ, một thành viên NATO, phải chịu sự trừng phạt của Mỹ theo luật năm 2017 có tên Đạo luật chống lại các bên chống Mỹ thông qua lệnh trừng phạt (CAATSA).
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đang xem xét các điều khoản của luật nhằm áp đặt trừng phạt với Thổ Nhĩ Kỳ, tuy nhiên đến nay vẫn chưa có biện pháp cụ thể nào được hé lộ.
Nếu như Mỹ loại Thổ Nhĩ Kỳ ra khỏi chương trình F-35 và áp dụng các lệnh trừng phạt, đây sẽ là một trong những vụ “phá hợp đồng” đáng chú ý nhất trong lịch sử quan hệ giữa hai nước.
Nhiều quan chức Mỹ bày tỏ lo ngại rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang muốn rời xa NATO và quan sát sự cải thiện đáng kể trong quan hệ giữa Ankara và Moscow.