Mỹ tuyên bố 'đi trước' Trung Quốc ở nam Thái Bình Dương. Việc này nhằm ngăn ảnh hưởng của Trung Quốc. Ngoại trưởng Mỹ đã đích tân tới các quốc đảo nam Thái Bình Dương để gia hạn hiệp ước chung.
Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo. Ảnh: AP.
"Hôm nay, tôi đứng đây để xác nhận rằng Mỹ sẽ giúp các bạn bảo vệ chủ quyền, an ninh cũng như quyền được sống trong tự do và hòa bình", ông Pompeo nói sau khi gặp các nhà lãnh đạo của Liên bang Micronesia (FSM), quần đảo Marshall và Palau ở Thái Bình Dương.
"Tôi vui mừng thông báo rằng Mỹ đã bắt đầu đàm phán về việc gia hạn hiệp ước Kết hợp tự do giữa chúng ta để duy trì nền dân chủ trước những nỗ lực của Trung Quốc nhằm vẽ lại Thái Bình Dương".
Với chuyến thăm này, ông Pompeo trở thành ngoại trưởng Mỹ đầu tiên đến thăm ba đảo quốc Thái Bình Dương - còn gọi là Các quốc gia liên kết tự do (FAS), khu vực có tầm quan trọng chiến lược hơn với Mỹ trong những năm gần đây, trong bối cảnh Washington lo ngại rằng Bắc Kinh đang ráo riết gây ảnh hưởng.
Tổng thống Mỹ Donald Trump hồi tháng 5 cũng gặp các lãnh đạo FAS tại Nhà Trắng và đưa các vấn đề Nam Thái Bình Dương ra bàn thảo tại Hội đồng An ninh quốc gia.
Theo các điều khoản hiện tại, quân đội Mỹ có quyền truy cập độc quyền vào không phận và lãnh hải của FAS, đổi lại, ba đảo quốc sẽ nhận được sự hỗ trợ kinh tế từ Washington.
Động thái được xem là "đi trước" của Washington trong bối cảnh Hiệp ước Kết hợp tự do giữa Mỹ và FAS hết hạn vào năm 2023. Các chuyên gia cảnh báo nếu Mỹ không gia hạn hiệp ước này, Trung Quốc có thể nhân cơ hội để tìm kiếm một thỏa thuận với ba nước.
Derek Grossman, một chuyên gia cao cấp về quốc phòng tại Washington D.C cho hay tuần trước, Bắc Kinh đã chi hai triệu USD cho quỹ ủy thác của Micronesia, như một cách khai mào cuộc cạnh tranh nhằm tranh giành ảnh hưởng trong khu vực này.
Đặc phái viên của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Yang Chuantang hồi tuần trước cũng tham dự lễ nhậm chức của Chủ tịch Micronesia, David Panuelo.