Thủ tướng Malaysia, ông Mahathir Mohamad, 94 tuổi, vừa đệ đơn lên nhà vua xin từ chức, khiến gây sốc của ông Mahathir xuất hiện trong bối cảnh có tin đồn rằng ông có thể thành lập một liên minh mới, trong đó không có người kế nhiệm được chỉ định, Anwar Ibrahim, v́ vậy ông vương Malaysia ngày 24/2 đă chấp nhận đơn từ chức của Thủ tướng Mahathir Mohamad. Tuy nhiên, Quốc vương cũng bổ nhiệm ông Mahathir làm thủ tướng lâm thời.
Theo AFP, đơn từ chức của Thủ tướng Mahathir Mohamad đă được Quốc vương Malaysia Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah chấp nhận vào tối 24/2.
Tuy nhiên, Quốc vương cũng bổ nhiệm ông Mahathir làm thủ tướng lâm thời cho tới khi có thủ tướng mới, theo Điều 43 (2)(a) của Hiến pháp.
Quốc vương Abdullah Ri’ayatuddin Al-Mustafa Billah Shah (phải) và Thủ tướng Mahathir. Ảnh: AFP.
Trước đó, ông Mahathir đă gửi thư xin từ chức cho quốc vương, giữa lúc đàm phán thành lập chính phủ liên minh mới đang diễn ra tại Malaysia.
Việc từ chức của ông Mahathir, 94 tuổi, phá vỡ liên minh cầm quyền với người từng được coi là đối thủ của ông, Anwar Ibrahim, 72 tuổi. Liên minh này đă chiến thắng bất ngờ năm 2018.
Việc ông Mahathir từ chức không nằm trong lời hứa trước bầu cử là ông Mahathir một ngày sẽ chuyển giao quyền lực cho ông Anwar.
Ông Mahathir không giải thích quyết định từ chức, nhưng quyết định này được đưa ra sau một cuộc họp bất ngờ giữa các thành viên của liên minh cầm quyền và phe đối lập, nhằm thành lập chính phủ mới.
Quốc vương Malaysia đă chấp nhận đơn từ chức, nhưng “ngài cũng bổ nhiệm ông Mahathir Mohamad làm thủ tướng lâm thời, trong khi đợi việc bổ nhiệm thủ tướng mới. Do vậy, cho đến khi đó, (ông Mahathir) vẫn sẽ quản lư việc nước cho tới khi thủ tướng và nội các mới được bổ nhiệm”, theo một thông cáo từ chính phủ.
Tuy nhiên, chưa rơ liệu sự nghiệp chính trị của ông Mahathir có dừng ở đây hay không, khi ít nhất ba đảng trong liên minh của ông kêu gọi ông tiếp tục giữ cương vị. Một số nhân vật đối lập cũng đồng ư sẽ ủng hộ ông, theo Reuters.
Mọi chuyện bắt đầu ngày 23/2, khi những đối thủ của ông Anwar trong liên minh cầm quyền và các chính khách thuộc phe đối lập họp ở thủ đô Kuala Lumpur, dẫn đến những đồn đoán về một liên minh mới.
Liên minh này được cho là sẽ loại bỏ ông Anwar, người dự kiến sẽ kế nhiệm ông Mahathir. Nếu vậy, con đường kế nhiệm chức thủ tướng của ông Anwar sẽ bị chặn lại.
Ông Anwar từng là biểu tượng của phe đối lập Malaysia, và từng đi tù nhiều năm sau những cáo buộc đáng ngờ.
Trong khi những đồn đoán c̣n chưa ngă ngũ, ông Mahathir nộp đơn từ chức. Ông Anwar, từng có mối quan hệ không tốt lắm với ông Mahathir, cho biết ông Mahathir quả quyết rằng ông Mahathir “không tham dự chút nào” trong các nỗ lực thành lập chính phủ mới. Ông Mahathir cũng “nói rất rơ rằng ông không đời nào làm việc với những người của chính thể cũ”, theo ông Anwar.
Hai ông từng gạt đi những bất đồng để cùng nhau tranh cử năm 2018, đánh bại chính quyền cũ dính nhiều cáo buộc tham nhũng.