Bệnh cúm cũng gây thành dịch và có thể có biến chứng nặng và dẫn đến tử vong không kém Covid-19 nhưng tốc độ lây lan thấp hơn Covid-19.
Tháng 10 đến tháng 5 hàng năm được coi là thời gian cao điểm của bệnh cúm. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Mỹ (CDC), đây là loại bệnh truyền nhiễm thông thường với khoảng 45 triệu ca mỗi năm.
Trong khi đó, dịch Covid-19 đã gây bệnh cho hơn 80.000 người chỉ trong hai tháng.
Điểm chung giữa cúm và Covid-19 là khả năng truyền nhiễm, triệu chứng, phương thức truyền và phương pháp phòng ngừa.
Triệu chứng
Cả virus cúm mùa (bao gồm virus cúm A, cúm B) và Covid-19 đều gây ra bệnh về đường hô hấp.
Theo CDC, cúm mùa có các biểu hiện như sốt, ho, đau họng, đau cơ, nhức đầu, sổ mũi hoặc nghẹt mũi, mệt mỏi, đôi khi là nôn mửa, tiêu chảy. Bệnh thường gặp ở trẻ em. Các triệu chứng xuất hiện đột ngột sau thời gian ủ bệnh từ hai đến năm ngày.
Người dân xếp hàng chờ đợi được xét nghiệm tại Bệnh viện Chữ thập đỏ Vũ Hán. Ảnh: AFP
Phần lớn người nhiễm cúm phục hồi hoàn toàn sau khoảng hai tuần, một số (thường là những người có hệ thống miễn dịch kém) chịu các biến chứng như viêm phổi. Theo dữ liệu gần đây của CDC, năm nay chỉ có 1% số người bị cúm phải nhập viện.
Đối với Covid-19, các nhà nghiên cứu vẫn đang tập trung tổng hợp dữ liệu và tìm hiểu cách thức hoạt động của loại virus mới gây bệnh. Một nghiên cứu trên 100 bệnh nhân được công bố trên tạp chí Lancet ngày 30/1 cho thấy triệu chứng phổ biến nhất của bệnh là sốt, ho và khó thở. Khoảng 5% ca dương tính biểu hiện đau họng hoặc sổ mũi. Chỉ 1-2% bệnh nhân có triệu chứng tiêu chảy và nôn. Các triệu chứng thường xuất hiện sau thời gian ủ bệnh từ hai đến 14 ngày.
Do đó, theo Tiến sĩ Manisha Juthani, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại khoa Y Đại học Yale, chỉ dựa vào các triệu chứng, rất khó để phân biệt Covid-19 và cúm mùa.
Phương pháp điều trị, vaccine và biện pháp phòng ngừa
Sự khác biệt lớn nhất giữa cúm và Covid-19 là căn bệnh mới hiện chưa có phuơng pháp điều trị phù hợp.
"Mọi người thường so sánh cúm với Covid-19, nhưng cúm đã có vaccine phòng ngừa và điều trị, trong khi Covid-19 thì chưa", Tiến sĩ Juthani chia sẻ.
Công nhân tại một nhà máy sản xuất khẩu trang ở Hàm Đan, Vũ Hán. Ảnh: EPA/Shutterstock
Vaccine cúm được cấp phép sử dụng cho người vào năm 1945. Hiện trẻ trên sáu tháng tuổi được khuyến nghị tiêm phòng cúm mỗi năm, thời điểm lý tưởng là vào cuối tháng Mười. Ngoài ra, có thể điều trị cúm mùa bằng thuốc Tamiflu, giúp giảm thời gian mắc bệnh và ngăn ngừa biến chứng.
Đối với Covid-19, các nhà khoa học đang ráo riết chạy đua để nghiên cứu vaccine. Song theo Tiến sĩ Jeremy Brown, giám đốc Văn phòng Nghiên cứu Chăm sóc Cấp cứu tại Viện Sức khỏe Quốc gia, quá trình này tốn rất nhiều thời gian và tiền của. Vaccine phải trải qua thử nghiệm lâm sàng mới có thể sử dụng trên người.
Trong quá trình phát triển vaccine cho Covid-19, các nhà khoa học đã tìm ra manh mối giúp điều trị hoặc ngăn chặn dịch bùng phát trong tương lai.
Khả năng truyền nhiễm
Các nhà khoa học vẫn chưa rõ cơ chế truyền nhiễm của Covid-19. Song nhiều người cho rằng virus có khả năng lây lan nhanh hơn cúm. Tiến sĩ Brown cho biết: "Chúng tôi đã tính toán hệ số lây nhiễm R0. Kết quả cho thấy, R0 của cúm là khoảng 1,3, bệnh sởi là 12-18. Chúng tôi chưa đo được con số chính xác đối với Covid-19, dự đoán là khoảng 2,0, tương đương với SARS. Đây chỉ là những ước tính ban đầu và có khả năng sẽ thay đổi".
Tuy nhiên, cả cúm và nCoV đều lây truyền từ người sang người qua đường hô hấp, chủ yếu do tiếp xúc gần (bán kính vòng 2m). Virus có trong giọt bắn của người nhiễm bệnh, văng ra khi ho và hắt hơi.
Mức độ nghiêm trọng và tỷ lệ tử vong
Theo CDC, hầu hết người mắc bệnh cúm hồi phục sau vài ngày đến dưới hai tuần. Số ít có thể bị biến chứng, đe dọa đến tính mạng. Độ tuổi dễ biến chứng do cúm là trên 65, hoặc nhóm người mắc bệnh mạn tính, phụ nữ mang thai và trẻ em dưới 5 tuổi.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) ước tính, cúm đã cướp đi mạng sống của từ 290.000 đến 650.000 người trên thế giới mỗi năm.
Mặc dù chưa có con số tử vong hàng năm do Covid-19 gây ra, tính đến nay bệnh đã giết chết 2.933 người. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc, từ ngày 31/12/2019 đến 11/2/2020, trong số 44.672 người nhiễm nCoV, chỉ có khoảng 4,7% trường hợp bệnh nặng.
CDC ước tính tỷ lệ tử vong của bệnh cúm mùa là 0,05% và Covid-19 là 2,3%.
VietBF@sưu tập