Mỹ lại tiếp tục chọc giận Trung Quốc khi thúc đẩy nỗ lực trao cho Đài Loan vai tṛ trong Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Động thái được dự báo càng làm quan hệ Mỹ-Trung tồi tệ hơn.
Biểu tượng của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).
Theo SCMP, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp trên toàn cầu, Mỹ đang có những động thái ca ngợi “năng lực chuyên môn đáng kinh ngạc” của Đài Loan trong cuộc chiến chống dịch.
Mỹ cũng kêu gọi đồng minh Nhật Bản, Canada, Úc và Liên minh châu Âu (EU) ủng hộ việc Đài Loan tham gia phiên họp toàn thể của Đại Hội đồng Y tế Thế giới, diễn ra trong tháng này, SCMP cho biết.
Động thái của Washington phản bác mạnh mẽ những cảnh báo của Bắc Kinh, về việc “trao cho Đài Loan vai tṛ trong WHO là vi phạm nghiêm trọng chủ quyền và toàn vẹn lănh thổ Trung Quốc”.
Đại Hội đồng Y tế Thế giới năm nay sẽ nhóm họp theo h́nh thức trực tuyến, với chủ đề trọng tâm là về đại dịch Covid-19. Đài Loan đă ngỏ ư muốn tham dự phiên họp, nhưng hiện chưa chính thức nhận được lời mời từ WHO.
Trả lời họp báo tại Geneva, Thụy Sĩ, ngày 4.5, Steven Solomon, quan chức phụ trách pháp chế của WHO, nói “Bắc Kinh là đại diện hợp pháp của Trung Quốc tại WHO, theo chính sách của Liên Hợp Quốc từ năm 1971”.
“Vấn đề có cho Đài Loan tham dự hội nghị hay không sẽ được 194 quốc gia thành viên WHO thảo luận”, Solomon nói, nhấn mạnh rằng WHO luôn giữ lập trường trung lập trong các vấn đề liên quan đến địa chính trị quốc tế.
Solomon nói năm ngoái, đại diện của Đài Loan đă tham dự 8 phiên họp ở cấp chuyên gia của WHO và 6 sự kiện không chính thức. Các chuyên gia Đài Loan cũng hai lần tham gia họp trực tuyến để thảo luận về cách đối phó đại dịch trong những tháng qua.
Liu Yuyin, phát ngôn viên phái đoàn Trung Quốc ở Geneva, nói trao cho Đài Loan vai tṛ ở WHO có thể gây hiểu nhầm đối với phe chủ trương độc lập ở ḥn đảo. Liu chỉ trích Mỹ “chính trị hóa” nỗ lực chống dịch toàn cầu.
Liu ám chỉ video hội nghị trực tuyến giữa Bộ trưởng Y tế Mỹ Alex Azar và quan chức y tế Đài Loan hồi tuần trước. Đó là lần đầu tiên ông Azar công khai thể hiện sự ủng hộ của Mỹ để Đài Loan gia nhập WHO với vai tṛ quan sát viên.
“Mỹ đang chính trị hóa việc ngăn chặn đại dịch, gửi thông điệp sai lầm đến phe chủ trương độc lập ở Đài Loan và do đó, Trung Quốc kiên quyết phản đối”, Liu nói.
Sau ông Azar, các quan chức và nghị sĩ Mỹ cũng đăng thông điệp trên mạng xă hội, quảng bá chiến dịch trao cho Đài Loan vai tṛ trong WHO.
Theo giới quan sát, động thái mới của Mỹ nhằm bác bỏ nguyên tắc ngầm suốt hàng thập kỷ, rằng bất cứ sự tham gia nào của Đài Loan trong WHO, cần có sự chấp thuận của Trung Quốc.
Zhu Songling, giáo sư về quan hệ hai bờ eo biển Đài Loan tại Đại học Công đoàn Bắc Kinh, cảnh báo sự đổ vỡ trong quan hệ Mỹ-Trung nếu Washington tiếp tục khoét sâu mâu thuẫn về vấn đề Đài Loan.
Zheng Zhenqing, nhà phân tích t́nh h́nh Đài Loan tại Đại học Thanh Hoa ở Bắc Kinh, nhận định khi quan hệ Mỹ-Trung xấu đi, “vấn đề Đài Loan sẽ trở thành chủ đề nóng và Trung Quốc chắc chắn sẽ không chịu lùi bước”.
VietBF@sưu tập