[trungthuc]

Nhu cầu bảo vệ cho môi trường và chiến lược nhằm tạo ra nguồn cung ứng không phụ thuộc vào TQ khiến cho chính phủ Anh cho mở nhà máy lọc đất hiếm làm nam châm cho xe hơi chạy điện từ 2024.

Một bản nghiên cứu có tính khả thi của dự án khai thác, việc tinh luyện đất hiếm nhằm tạo ra nguyên liệu công nghệ cao cho xe hơi chạy điện và các công trình khai thác điện gió, được công bố tuần này ở Anh, theo Reuters (04/11/2021).

Đất hiếm có các nguyên tố cần thiết cho kỹ thuật cao

Nguồn tin này cho hay chính phủ Anh muốn mở lại các nguồn cung ứng đất hiếm (mua từ Angola) để chế tạo những bộ phận cần thiết cho công nghệ sạch.

Cụ thể hơn, sau hội nghị COP26 tại Scotland về chống sự biến đổi khí hậu, Anh Quốc sẽ bắt tay vào việc đầu tư cho các ngành công nghệ mới, gồm nam châm vĩnh cửu (permanent magnet).

Đất hiếm (rare earth) được cho là "vàng của thế kỷ 21", gồm 14 chất khác nhau, từ holmium, europium, promethium đến neodymium...có chức năng khiến cho chúng được dùng vào công nghệ điện, từ trường và điện tử.

Ngành chế biến đất hiếm từng có ở Anh nhưng bị đóng cửa trong thập niên 1990, khi nguồn cung ứng từ TQ chiếm lĩnh phần lớn thị trường quốc tế.

Nhưng nay, nước Anh nói tới việc không để ngành xe hơi chạy điện của tương lai phụ thuộc vào TQ.

Sẽ xuất xưởng xe hơi chạy điện tại Anh từ giữa 2024

Chính phủ Anh sẽ đầu tư vào nền kinh tế 850 triệu bảng (1,15 tỷ USD) để hỗ trợ cho dự án thiết kế xe chạy điện (electric vehicles-EV) và lập chuỗi cung ứng cho ngành này.

Thị trưởng danh dự của Belfast, bà Kate Nicholl cạnh xe Audi e-tron. Chính phủ Anh 'hạ quyết tâm' thay dần xe chạy xăng và diesel từ 2030 sang xe chạy điện trên cả nước trong 20 năm nữa

Dự kiến đến năm 2024, Anh Quốc sẽ có nhà máy sản xuất nam châm vĩnh cửu vận hành và cung cấp các bộ phận cho xe hơi chạy điện mà con số cần có là 1 triệu xe/năm.

Theo Reuters, Bộ Thương mại Anh không bình luận về tin này, mà chỉ xác nhận chung rằng chính phủ "đang hợp tác chặt chẽ với ngành xe hơi để tạo ra chuỗi cung ứng cho xe chạy điện ở Anh".

Các cam kết tại COP26 ở Glasgow hồi tháng 11 năm nay buộc Anh phải đạt net zero (không thêm vào tổng số lượng thán khí thải ra khí quyển) vào 2035.

Theo Reuters, công ty chuyên về đất hiếm của Anh, Less Common Metals đã bỏ công lập ra dự án nghiên cứu xây dựng nhà máy.

Nam châm vĩnh cửu được cho là có tác dụng tăng cường động lực của xe chạy điện, giảm bớt sự phụ thuộc quá nhiều vào pin.

Chất neodymium được dùng trong 90% động cơ xe hơi chạy điện để tạo ra loại nam châm làm gia tăng năng suất của motor lên nhiều hơn nam châm bình thường.

Công ty Ford nói hồi tháng 10/2021 họ có kế hoạch xây nhà máy xe hơi chạy điện ở Anh và từ giữa 2024 sẽ đạt công xuất cho ¼ triệu xe xuất xưởng mỗi năm.

Nhưng Ford không phải là công ty duy nhất bước vào ngành xe hơi chạy điện ở Anh.

Tháng 8/2021, một công ty đóng ở Anh là Arrival đã lên thị trường chứng khoán công nghệ Nasdaq ở Hoa Kỳ và đạt con số vốn niêm yết là 8 tỷ USD.

Còn tập đoàn Nissan của Nhật thì cho biết họ sẽ sản xuất dòng xe chạy điện Nissan Ariya ở trong nước nhưng chọn Anh làm nơi sản xuất pin cho EV.

Hồi cuối năm 2020, một số báo chuyên ngành cung ứng tại Anh trích dẫn một công ty cho hay họ lên kế hoạch xây dựng nhà máy chế biến đất hiếm ở miền Bắc nước Anh "nhằm giảm phụ thuộc vào TQ".

Công ty "Pensana Rare Earth" tiết lộ họ muốn xây nhà máy tại Saltend Chemicals Park, hạt Yorkshire nhằm sản xuất nguyên liệu cho nam châm vĩnh cửu, đáp ứng nhu cầu sẽ lên cao của thị trường xe hơi chạy điện.

Công ty này cho hay họ đã có giấy phép xây dựng nhà máy từ chính quyền.

Trạm nạp điện cho xe EV, mang tên là Oxford Superhub (Hình vẽ do công ty thiết kế Pivot Power cung cấp)

Nhà máy trị giá 100 triệu bảng Anh, nằm không xa Hull, Yorkshire, theo BBC News từ Humberside.

Bài báo của Lucy Patchett trên trang CIPS trích lời công ty Pensana đánh giá rằng "xe hơi chạy điện sẽ đẩy nhu cầu nam châm lên 350% trong vòng năm năm tới, và nhu cầu xây trạm điện gió lên 1.500% trong vòng 20 năm sắp tới".

Họ cho rằng nguồn nguyên liệu, vật liệt quan trọng như vậy không thể bị phụ thuộc vào TQ.

Được biết Liên hiệp châu Âu cũng có kế hoạch tương tự để mua đất hiếm về chế biến nhằm tạo ra nam châm vĩnh cửu từ neodymium cho công nghệ xe hơi thế hệ mới.