[Romano]

Đột biến AY.4.2 phát hiện mới đây của chủng Delta đang được điều tra tại Anh. Có nhiều lo ngại rằng đột biến này khiến virus có khả năng lây lan cao hơn, thậm chí có khả năng lẩn tránh vaccine.
Trong bối cảnh số ca mắc Covid-19 toàn cầu gia tăng, các quan chức y tế và các nhà khoa học thế giới đang theo dõi chặt chẽ đột biến AY.4.2 của chủng Delta.

AY.4.2 (hay còn gọi là Delta Plus) là biến thể phụ mới của chủng Delta - hiện đã được phát hiện ở hàng chục quốc gia, trong đó hầu hết được báo cáo ở Anh.

Cho tới nay, khoảng 96% tất cả các ca nhiễm AY.4.2 trên thế giới được ghi nhận tại Anh. Theo cập nhật dịch tễ học của WHO, biến thể này cũng được tìm thấy ở ít nhất 42 quốc gia, bao gồm Anh, Ấn Độ, Israel, Mỹ và Nga…Các nhà khoa học tìm thấy thêm 3 đột biến ở biến thể phụ AY.4.2 so với chủng Delta gốc, trong đó có 2 đột biến ở protein gai (A222V và Y145H) mà virus sử dụng để có thể nhanh chóng liên kết và xâm nhập vào tế bào của con người.

Đáng chú ý, đột biến Y145H có thể giúp virus có khả năng lẩn tránh miễn dịch tốt hơn chủng Delta, bằng cách làm cho kháng thể khó nhận diện virus hơn.

Nhận định về sự nguy hiểm của biến thể phụ này, BS Phạm Văn Phúc, Phó trưởng khoa Hồi sức tích cực, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cho hay: "Đối với một chủng virus đột biến, những vấn đề mà chúng ta thường quan tâm nhất chính là khả năng lây lan, khả năng đề kháng với vaccine và độc lực".

Phân tích rõ hơn, theo BS Phúc, về khả năng lây lan, các nghiên cứu cho thấy biến thể phụ này có tốc lây nhiễm có thể lớn hơn 20 - 30% so với chủng Delta gốc.

"Đây là một vấn đề đáng quan ngại bởi chủng Delta gốc vốn đã có khả năng lây lan rất nhanh. So với chủng virus SARS-CoV-2 Vũ Hán, khả năng lây lan của Delta đã cao gấp khoảng 4 - 5 lần", BS Phúc phân tích.

Cũng theo chuyên gia này, biến thể phụ AY.4.2 là một dạng đột biến trên đột biến. Về lý thuyết, khả năng đề kháng vaccine cũng như độc lực của AY.4.2 sẽ không quá khác biệt so với biến thể Delta gốc."Vì biến thể phụ này chỉ xuất hiện chủ yếu ở Vương quốc Anh và chiếm khoảng hơn 10% số ca nhiễm tại nước này nên hiện tại có khá ít nghiên cứu về nó. Theo một số báo cáo quốc tế đã được công bố, biến thể phụ AY.4.2 chưa cho thấy sự khác biệt về độc lực so với chủng Delta cũ", BS Phúc nói.

Cũng theo chuyên gia này, hiện biến thể phụ AY.4.2 chưa được ghi nhận tại Việt Nam. Do đó, chúng ta chưa thể đánh giá về mặt lâm sàng. Hiện trên thế giới vẫn đang dùng các phác đồ điều trị của các chủng cũ đối với bệnh nhân nhiễm biến thể phụ này.

Từ thực tế, theo BS Phúc, hiện biến thể Delta vẫn là loại gây nhiều thách thức nhất cho các y bác sĩ trong công tác điều trị.

"Hiện tại chúng ta đã có những nghiên cứu rõ ràng hơn về biến thể Delta. Trên thực tế, độc lực của biến thể này không cao hơn so với các chủng cũ. Tuy nhiên, vì khả năng lây lan mạnh nên số lượng bệnh nhân nặng trong một thời điểm cũng sẽ tăng lên. Bên cạnh đó, thời gian ủ bệnh của bệnh nhân nhiễm biến thể Delta cũng ngắn hơn, tốc độ diễn biến nặng nhanh hơn. Những vấn đề này tạo áp lực lớn lên hệ thống điều trị", BS Phúc nhấn mạnh.